Hơn 1 triệu rưỡi người Hồi giáo Philipin đã bỏ phiếu trong cuộc bầu cử địa phương giữa lúc bạo động đang leo thang giữa chính phủ và phiến quân Hồi giáo ở miền nam Philipin. Mời quí vị theo dõi thêm các chi tiết sau đây, dựa theo tường thuật của thông tín viên Nancy-Amelia Collins của đài Tiếng Nói Hoa Kỳ.
Khoảng 1 triệu 600 ngàn người Hồi giáo Philipin đã bỏ phiếu trong ngày hôm nay để bầu thống đốc, phó thống đốc và 24 thành viên của một nghị viện khu vực gồm 6 tỉnh thuộc Khu Tự Trị Hồi giáo Mindanao, gọi tắt là ARMM.
Các quan sát viên địa phương và quốc tế cho biết cuộc đầu phiếu nói chung đã diễn ra êm thắm tuy vẫn có những tệ nạn kinh niên như danh sách cử tri không đầy đủ và chính xác.
Giao tranh giữa phiến quân Hồi giáo và binh sĩ chính phủ ở Bắc Catabato, không thuộc khu tự trị ARMM, không ảnh hưởng gì tới cuộc bầu cử.
Tuy nhiên, tình hình trong khu vực tiếp tục căng thẳng vì cuộc giao tranh với hàng trăm phiến quân Hồi giáo đòi ly khai ở Bắc Catabato đã khiến khoảng 130,000 người phải bỏ nhà cửa đi lánh nạn.
Vụ giao tranh bùng ra hôm chủ nhật sau khi phiến quân thuộc Mặt trận Hồi giáo Giải phóng Moro không tuân theo thời hạn chót của chính phủ để rút khỏi một số làng mạc trên đảo Mindanao.
Ông Mohaqher Iqbal, thương thuyết gia trưởng của Mặt trận Hồi giáo Giải phóng Moro, cho đài Tiếng Nói Hoa Kỳ biết rằng bạo động đang leo thang.
Ông Iqbal nói: "Giao tranh vẫn tiếp diễn và ngày càng tệ hại hơn bởi vì có thêm binh sĩ chính phủ đến tăng cường cho các vị trí của họ ở nhiều nơi trong tỉnh. Các lực lượng của chúng tôi đang tự bảo vệ trước cuộc hành quân này của quân lực Philipin."
Bạo động bùng ra ở miền nam Philipin hồi tuần trước, sau khi Tối cao Pháp viện ra lệnh ngưng thực thi một thỏa hiệp mà chính phủ đạt được với phe nổi dậy về một quê hương được nới rộng của người Hồi giáo ở miền nam.
Ông Iqbal của Mặt trận Hồi giáo Giải phóng Moro cảnh báo rằng tiến trình hòa bình có thể bị đổ vỡ.
Ông Iqbal nói: "Chúng tôi thương thuyết với chính phủ Philipin như đại diện duy nhất của chính phủ của nước Cộng hòa Philipin. Và đối với sự tranh cãi nội bộ giữa 3 ngành của chính phủ, lập trường của chúng tôi là đó là công việc nội bộ của chính phủ Philipin, và nếu Tối cao Pháp viện không tán thành thì chúng tôi xem như tiến trình hòa bình đã đổ vỡ trên thực tế."
Khu tự trị ARMM là khu vực nghèo nhất Philipin. Khu này được thành lập vào năm 1989 trong khuôn khổ của một thỏa hiệp nhằm chấm dứt vụ xung đột với một nhóm ly khai khác của người Hồi giáo, là Mặt trận Giải phóng Quốc gia Moro.
Mặt trận Hồi giáo Giải phóng Moro đã thương thuyết với Manila từ năm 1997 để nới rộng quê hương của người Hồi giáo và giành cho họ nhiều quyền hạn hơn trong các lãnh vực chính trị, kinh tế và xã hội, kể cả việc được chia 75% nguồn thu từ tất cả các tài nguyên thiên nhiên.
Tuy nhiên, phán quyết của Tối cao Pháp viện hồi tuần trước khiến cho việc thực thi thỏa hiệp đó bị gặp trở ngại.
Mặt trận Hồi giáo Giải phóng Moro, với khoảng 12,000 du kích quân, đã chiến đấu chống lại chính phủ Philipin từ cuối thập niên 1960. Vụ xung đột này khiến hơn 120,000 người thiệt mạng.
Philipin là nước mà đại đa số dân chúng là người theo đạo Công giáo, nhưng có khoảng 5% dân số là người Hồi giáo, đa số sinh sống ở miền nam.
