Để tuyên dương lòng dũng cảm biểu lộ giữa lúc phải đương đầu với những ngược đãi chính trị, 8 người Việt trong số 34 nhà văn thuộc 19 quốc gia khác nhau đã được trao tặng giải thưởng Hellman/Hammett năm nay.
Theo thông cáo báo chí của tổ chức tranh đấu cho nhân quyền Human Rights Watch, giải thưởng Hellman/Hammett, do tổ chức này điều hành và được khởi sự từ năm 1989, hàng năm được trao tặng cho các nhà văn trên thế giới nằm trong tình trạng bị ngược đãi chính trị hoặc nhân quyền bị vi phạm.
Trong số những nhà văn người Việt được trao tặng giải thưởng này năm nay có Linh Mục Nguyễn Văn Lý, một trong những người đứng đầu phong trào đòi dân chủ tại Việt Nam. Trong 30 năm qua, Linh Mục Lý đã nhiều lần bị chính quyền giam giữ vì những bài viết kêu gọi nhà nước tôn trọng nhân quyền, quyền tự do tôn giáo và tự do bày tỏ tư tưởng.
Trong phiên tòa xử Linh Mục Lý gần đây nhất vào tháng 3 năm 2007, trong đó Linh Mục bị kết án thêm 8 năm tù, cảnh sát đã bịt miệng, không cho Linh Mục Lý lên tiếng.
Ông Brad Adams, Giám Đốc vùng Á Châu của Human Rights Watch, cho rằng không có hình ảnh nào chứng minh rõ rệt chính sách cấm đoán người dân bày tỏ tư tưởng cho bằng hình ảnh cảnh sát bịt miệng Linh Mục Lý trong phiên xử.
Ngoài Linh Mục Nguyễn Văn Lý, 6 người Việt khác được trao tặng giải thưởng của Human Rights Watch năm nay gồm luật sư Lê Quốc Quân, luật sư Lê Thị Công Nhân, ông Nguyễn Phương Anh, nhà báo Nguyễn Xuân Nghĩa, nhà văn Hà Sỹ Phu và Bác Sĩ Phạm Hồng Sơn. Human Rights Watch đã chỉ công bố tên tuổi 7 người này, còn người thứ 8 chưa được tiết lộ vì lý do an toàn.
Bản thông cáo báo chí của Human Rights Watch nói rằng nhà cầm quyền Việt Nam đã dùng cả những biện pháp trừng phạt chính thức lẫn không chính thức để bịt miệng những người Việt được trao tặng giải thưởng Hellman/Hammett năm nay.
Theo bản thông cáo, những người bất đồng chính kiến đã bị sách nhiễu, bị tù đầy vì những lời buộc tội bịa đặt, bị mất công ăn việc làm, bị cô lập trong xã hội, bị cảnh sát bắt giữ và thẩm vấn, bị sỉ nhục tại những phiên tòa được chính thức xếp đặt của Tòa Án Nhân Dân, bị những băng đảng do nhà nước bảo trợ gây thương tích và trở thành mục tiêu của những tai nạn xe cộ.
Ông Brad Adams của Human Rights Watch nói rằng nhiều người trên thế giới không hiểu được tình trạng nhiều nhà văn Việt đang bị chính quyền giam giữ chỉ vì bày tỏ quan điểm của mình, và bởi thế, trong lúc này không gì quan trọng cho bằng việc tuyên dương những nhà văn can trường đang chịu cảnh ngược đãi hay đang phải hy sinh những tự do của mình để đòi quyền tự do báo chí, nhân quyền và một hệ thống đa đảng tại Việt Nam.
Human Rights Watch đã điều hành giải thưởng Hellman/Hammett từ năm 1989, trao tặng giải này cho khoảng 700 nhà văn trong 19 năm qua. Giải còn trợ cấp những món tiền nhỏ cho các nhà văn cần phải rời bỏ ngay đất nước của mình hoặc những người cần chăm sóc chữa trị sau khi bị tù đầy hoặc tra tấn.
