Thủ tướng Ôn Gia Bảo của Trung Quốc gọi đức Ðạt Lai Lạt Ma là một người chủ trương ly khai và đổ lỗi cho ông đã tổ chức cuộc bạo động tại Tây Tạng hồi tuần trước, làm thiệt mạng ít nhất 13 người. Đồng thời nhà lãnh đạo của Trung Quốc cũng đưa ra những lời lẽ ôn hòa hơn với Đài Loan, một đảo quốc mà Bắc Kinh cũng tố cáo là có ý định ly khai. Từ Bắc Kinh, phái viên Stephanie Ho của đài VOA gửi về bài tường trình chi tiết sau đây.
Những lời chỉ trích đức Đạt Lai Lạt Ma về vụ bạo động tuần trước tại thủ đô Lhasa giờ đây đã do các giới chức cao cấp trong chính phủ Trung Quốc đưa ra. Tại một hội nghị thường niên tại Bắc Kinh hôm nay, Tân thủ tướng vừa được tái bầu là ông Ôn Gia Bảo đã nói rõ ai là người mà ông cho là thủ phạm gây ra tình trạng bất ổn vừa rồi.
Ông Ôn Gia Bảo nói: “Có nhiều dữ kiện và chúng tôi cũng có đầy đủ bằng chứng cho thấy vụ rối loạn vừa qua đã được tổ chức, tính toán trước, vạch kế hoạch và xúi dục bởi phe nhóm của Đạt Lai Lạt Ma.”
Tây Tạng là một vùng đồi núi ở tây bộ Trung Quốc. Sau vụ rối loạn hôm thứ Sáu tại thủ đô Lhasa của nước này, các giới chức Trung Quốc đã lập tức qui trách cho Ðức Đạt Lai Lạt Ma. Nhưng nhà lãnh đạo tinh thần của nhân dân Tây Tạng nói rằng Ngài đã bị biến thành vật tế thần vì Trung Quốc đã thất bại trong việc nuôi dưỡng các quan hệ tốt hơn với nhân dân Tây Tạng.
Từ nơi sống lưu vong ở Dharmsala, Ấn Ðộ, Đức Đạt Lai Lạt Ma phản bác rằng Trung Quốc đang thực hiện điều mà ngài gọi là một cuộc diệt chủng văn hóa tại Tây Tạng.
Ðức Ðạt Lai Lạt Ma nói: "Dù nhà cầm quyền Trung Quốc có thừa nhận điều đó hay không thì cũng đã có vấn đề.”
Đức Đạt Lai Lạt Ma nói rằng vấn đề này bao gồm việc phân biệt đối xử đối với nhiều người Tây Tạng và Phật giáo Tây Tạng đã khiến đưa tới một sự căm phẫn sâu xa đối với sự thống trị của Trung Quốc ở đó.
Đức Đạt Lai Lạt Ma cho biết ông chỉ tranh đấu để cho Tây Tạng được tự trị bên trong lãnh thổ Trung Quốc. Nhưng thủ tướng Ôn gia bảo nói rằng Bắc Kinh tin là lãnh tụ tinh thần đang sống lưu vong này của Tây Tạng nói dối và thực ra là ông muốn mưu tìm độc lập cho Tây Tạng.
Nhà lãnh đạo Trung Quốc đã có luận điệu hòa giải hơn khi nói tới Đài Loan, một đảo quốc được cai trị biệt lập mà Bắc Kinh vẫn coi là một phần của lãnh thổ Trung Quốc. Trung Quốc tố cáo Đài Loan theo đuổi việc đòi độc lập và liên tục đòi đảo quốc này trước tiên phải công nhận chính sách một nước Trung hoa.
Ông Ôn Gia Bảo nói: “Tôi cũng muốn nhấn mạnh rằng chúng tôi mong muốn sớm mở lại các cuộc đàm phán ôn hòa với Đài Loan với điều kiện tiên khởi là chỉ có một nước Trung Hoa.”
Ông Ôn gia Bảo cho biết các cuộc đàm phán có thể bao gồm cả vấn đề then chốt là chấm dứt tình trạng thù địch hiện nay giữa Đài Bắc và Bắc Kinh.
Giáo sư Chong-Pin Lin của Đài Loan nói rằng nhân dân trên đảo này đang theo dõi xem Bắc Kinh xử lý tình trạng bất ổn ở Tây Tạng như thế nào.
Giáo sư Lin nói: “Việc sử dụng bạo lực tại Tây Tạng sẽ thách thức những gì mà Bắc Kinh đã hứa với Đài Loan, đó là việc tái thống nhất sẽ diễn ra một cách ôn hòa.”
Dân chúng các nước trên khắp thế giới cũng đang theo dõi các hành động của Bắc Kinh. Những người biểu tình ủng hộ Tây Tạng đã xô xát với cảnh sát trước các cơ sở ngoại giao của Trung Quốc ở Paris, New York và Sydney.
