Đường dẫn truy cập

Sự thay đổi của nước Mỹ


Trong cuốn sách mới xuất bản tựa đề 'What Hath God Wought' Xin tạm dịch là: Thượng Đế Đã Tạo Phép Lạ Gì?, sử gia Daniel Walker Howe đã ghi chép lại theo thứ tự thời gian những diễn biến đáng chú ý của thời kỳ nước Mỹ chuyển mình vào thế kỷ thứ 19. Lá thư Mỹ Quốc kỳ này mời quí thính giả theo dõi câu chuyện của TTV Mike O'Sullivan về tác giả và cuốn sách vừa được đưa thêm vào bộ sử nổi tiếng của nước Mỹ có tên là Oxford History of the United States.

Cuốn sách nói về thời kỳ nước Mỹ bắt đầu vào năm 1815, và theo tác giả Howe, lúc đó nước Mỹ vẫn còn lạc hậu; nếu nói theo ngôn từ thời hiện đại thì năm 1815 nước Mỹ chỉ là một quốc gia thuộc thế giới thứ ba.

Điều đó có nghĩa là vào lúc đó hầu hết người Mỹ đều sống biệt cư trong trang trại của họ và cuộc sống của họ xoay vần theo thời tiết và ánh sáng mặt trời ban ngày. Rất nhiều người tự nuôi trồng lấy thức ăn và rất nhiều bà nội trợ đã may cắt quần áo cho cả gia đình.

Và khoảng cách từ thành phố nọ sang thành phố kia rất xa xôi diệu vợi. Năm 1815 diện tích nước Mỹ đã là lớn so với tiêu chuẩn của Châu Âu, và rồi nó sẽ còn rộng lớn hơn nữa. Vào năm 1803, tổng thống Thomas Jefferson đã thương thuyết để mua lại vùng đất Louisiana của Pháp, gia tăng được gấp đôi diện tích nước Mỹ lúc bấy giờ.

Đến năm 1925, kênh đào Erie mở cửa trở thành một thủy lộ huyết mạch cho toàn tiểu bang New York.

Sử gia Howe cho biết kênh đào này đã giúp gắn chặt những liên hệ kinh tế giữa khu vực Trung Tây và Đông Bắc Hoa Kỳ, giúp cho thành phố New York phát triển mạnh và giúp khu vực hội nhập về kinh tế.

Đây cũng là thời kỳ mà nhân loại được chứng kiến cuộc cách mạng truyền thông. Lần đầu tiên torng lịch sử, tin tức được loan truyền nhanh hơn là vó ngựa phi.

Theo sử gia Howe thì nhờ có điện tín, do ông Samuel Morse phát minh, nên công việc buôn bán hàng hóa giữa những nơi xa xôi với nhau đã phát triển, ví dụ như bông vải được trồng ở các tiểu bang miền nam Hoa Kỳ rồi chở lên bán ở các tiểu bang miền bắc và xuất khẩu sang Châu Âu nữa.

Khi tin về giá bông vải tới được New York thì ngay tức thời nó đem lại rất nhiều lợi ích cho những người ở thành phố Mobile, Savannah hay New Orleans. Và khi mà người ta có thể có ngay tin sốt dẻo về giá bông vải thì nó sẽ tạo được sự khác biệt to lớn cho tính hiệu quả trong việc phân phối hàng hóa.

Nhờ có điện tín mà công việc buôn bán cũng dễ dàng, tiện lợi hơn vì nó giúp người ta tìm biết ngay được mức tín dụng của người đặt hàng; nó còn giúp chuyển tiền và rất đắc lực trong việc thu ngắn khoảng cách giữa các thành phố.

Tựa đề cuốn sách của tác giả Howe: 'What Hath God Wrought' là nội dung của bức điện tín do chính ông Samuel Morse gửi thử lần đầu năm 1844. Cụm từ này được trích từ cuốn Thánh Kinh, và theo tác giả thì nó phản ánh tầm quan trọng của tôn giáo suốt trong thời kỳ này, thí dụ như trong việc thành lập các trường học và đại học. Và nhiều dòng đạo của Hoa Kỳ cũng mở các trường học của riêng họ.

Theo sử gia Howe, những con tàu chạy bằng hơi nước và đường hỏa xa đã nối liền những thành phố đang phát triển, tạo nhiều cơ hội cho giới trẻ có tài năng.

Ông Howe nói: "Một thí dụ tuyệt vời là chàng thanh niên Abraham Lincoln, một người không hề thích trở thành một nông gia như cha cậu. Khi đến lúc mà công việc đồng áng cực nhọc cần cậu tiếp tay thì người ta lại thấy cậu miệt mài ngồi đọc sách."

Tuy thời gian cắp sách đến trường của Abraham Lincoln rất ngắn ngủi, chàng thanh niên này đã giã từ nông trại, tự nghiền ngẫm sách luật và rồi trở thành một luật sư, và sau thành tổng thống Hoa Kỳ.

Cuốn sách của sử gia Howe chấm dứt vào năm 1848, khi một hiệp định kết thúc cuộc chiến tranh giữa Hoa Kỳ và Mexico được ký kết, theo đó Mexico đã phải nhường lại cho Hoa Kỳ phần lãnh thổ mà ngày nay là tây nam Hoa Kỳ. Sử gia Howe cho biết nhà xuất bản dã quyết định ngưng ở thời điểm năm 1848 vì cuốn kế tiếp trong bộ sử Oxford khởi đầu vào năm 1848.

Ông Howe nói: "Và vì thế tôi phải làm sao cho ăn khớp. Dẫu sao thì tôi cũng rất vui khi cuốn sách ngưng ở năm 1848, không phải chỉ vì bản Hiệp định Guadalupe Hidalgo được phê chuẩn, mà còn vì đại hội nữ quyền được tổ chức ở Senecca Falls, bang New York, đã báo hiệu cho thấy việc khai mở về chính trị và nghề nghiệp cho nữ giới, trong khi phong trào đòi bãi bỏ chế độ nô lệ ngày càng lớn mạnh. Tác giả cuốn sách cho rằng 50 năm đầu của thế kỷ thứ 19 đã đặt nền móng cho những thay đổi lớn lao đi tiếp theo sau đó."


Tin Vắn Thế Giới

XS
SM
MD
LG