Một trong những vấn đề lớn đang được đưa ra tranh luận trước Quốc Hội Hoa Kỳ là cải cách luật di trú. Cuộc tranh luận này có nhiều mặt, trong đó phải kể đến sự quan tâm của các công ty Hoa Kỳ đang sử dụng rất nhiều công nhân không có giấy tờ hợp lệ. Các công ty này đang chờ xem luật cải cách di trú sẽ ảnh hưởng thế nào đến công ty họ. Thông Tín Viên Jeff Swicord có câu chuyện sau đây:
Nhân viên của cơ quan di trú Hoa Kỳ thỉnh thoảng vẫn đến các công ty có nhiều công nhân lao động chân tay để truy quét những di dân bất hợp pháp.
Nhiều công ty lo ngại, không biết rồi đây các cuộc truy quét này, cộng với luật di trú đang chờ biểu quyết trước Quốc Hội, sẽ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của họ như thế nào. Theo luật pháp, giới chủ nhân không được phép mướn những di dân bất hợp pháp, nhưng muốn biết người đó có phải là di dân hợp lệ hay không, cũng không phải là chuyện dễ dàng, nhất là đối với những công ty tùy thuộc rất nhiều vào đội ngũ công nhân chưa có quốc tịch Mỹ.
Ông Shawn McBurney, Đại Diện của Hiệp Hội các khách sạn tại thủ đô Washington cho biết:
Các thành viên trong Hiệp Hội chúng tôi hết sức quan tâm. Từ nhiều năm qua, họ đã bị thiếu công nhân. Họ cũng muốn mướn người có quốc tịch Mỹ, nhưng tìm không ra. Có nhiều thành viên đăng trên 200 quảng cáo, cuối cùng chỉ nhận được có 2 đơn xin việc. Họ trả lương khá, trên lương tối thiểu rất nhiều, cộng với các quyền lợi khác, vậy mà vẫn không tìm ra người.
Ông Julian Heron là người đại diện cho quyền lợi của các nông dân miền Tây Hoa Kỳ, một ngành nghề khác cũng tùy thuộc rất nhiều vào công nhân nước ngoài. Ông cho biết ngành nghề này đã gặp tác động kinh tế vì các biện pháp siết chặt biên giới, sau vụ 11 tháng 9.
Dạo mùa Đông năm 2004, lực lượng lao động trong khu vực biên giới gặp xáo trộn lớn. Nhiều chiếc xe buýt chở công nhân cả hợp pháp lẫn bất hợp pháp đi ra đồng thu hoạch mùa màng thỉnh thoảng vẫn bị chận lại xét hỏi, có khi bị chận đến 3 lần trong một ngày.
Ông Heron nói rằng kết quả các nhà trồng rau quả ở tiểu bang Arizona đã bị lỗ nhiều triệu đôla, ảnh hưởng dây chuyền đến các doanh nghiệp khác.
Các công nhân mất tiền lương, các tài xế xe tải mất tiền lương, những người chủ có những tủ lạnh cho thuê đễ giữ rau cải được tươi cũng mất tiền lương, những người làm thùng đựng rau quả củng không bán được, và nếu ta chỉ tính riêng cho khu vực Yuma của tiểu bang Arizona không thôi, nơi mà vào mùa đông có thể sản xuất 50 ngàn bó rau xà lách, thì tổng cộng sự thua lỗ có thể lên đến 590 triệu đôla.
Nhưng các chuyên gia về doanh nghiệp nói rằng vấn đề không chỉ dừng lại ở chỗ mất thu nhập. Luật lệ hiện hành, buộc chủ nhân phải kiểm tra các thứ giấy tờ, ví dụ như các bằng lái xe mà các công nhân di dân xuất trình để chứng minh là họ đã vào nước Mỹ hợp pháp, đã đặt giới chủ nhân trước những rủi ro pháp lý. Ông Mcburney giải thích:
Có nhiều loại giấy tờ mà giới chủ nhân phải chấp nhận mà không thể phân biệt được thật giả. Luật lệ hiện hành đã quy định rằng, nếu ngay khi thấy mặt, giấy tờ có vẻ là giấy tờ thật, thì ta phải xem đó là giấy tờ thật. Nếu người chủ nêu thắc mắc, họ có thể bị phạt về tội vi phạm quyền dân sự, do cùng bộ luật đó quy định.
Ông Heron cho biết nhiều chủ nhân đã bị cáo buộc một cách oan uổng vì không biết rằng mình đã mướn công nhân bất hợp pháp:
Báo chí nói nhiều đến chuyện trừng phạt giới chủ nhân. Quốc Hội đặt lên vai chủ nhân trách nhiệm phải xác định ai hợp pháp và ai bất hợp pháp. Cái này cũng được đi, nếu có cách nào cụ thể để xác định được. Hiện nay cách này chưa có.
Do đó, thách thức đối với các doanh nghiệp là làm thế nào thuyết phục Quốc Hội không nên trừng phạt giới chủ nhân về tội thuê mướn ngoại kiều bất hợp pháp. Trong một năm có bầu cử, khi mà có nhiều cử tri lo âu về làn sóng người nhập cư bất hợp pháp, lời thuyết phục kiểu này rất khó có cơ may thành công.
