Hôm thứ Tư, ngày 11 tháng 5 năm 2005, lễ kỷ niệm năm thứ 11 Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam đã được tổ chức tại phòng hội Hạ viện Hoa Kỳ. Thông tín viên Trần Nam của Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ từ Washington đã có mặt trong dịp này và ghi nhận một số chi tiết về ngày kỷ niệm này như sau:
Thưa quí vị, sau 30 năm kể từ khi chiến tranh Việt Nam kết thúc, người Việt lại cử hành lễ kỷ niệm năm thứ 11 Ngày Nhân Quyền cho Việt Nam tại hội trường của Hạ Viện Hoa Kỳ hôm 11 tháng 5 năm 2005. Mở đầu buổi lễ, bác sĩ Đỗ Minh Thiệu, đại diện cho Tổ Chức Quốc Tế Yểm Trợ Cao Trào Nhân bản đã nhắc lại một số chi tiết về ngày nhân quyền cho Việt Nam như sau:
Ngày 11 tháng 5, cách đây 15 năm, bác sĩ Nguyễn Đan Quế đã công bố một bản tuyên ngôn kêu gọi Hà Nội bãi bỏ chế độ độc đảng, tôn trọng các quyền căn bản của người dân và trả lại cho người dân quyền lựa chọn một chính thể phù hợp với nguyện vọng của mình qua những cuộc bầu cử tự do và công bằng.
Ngày mùng 5 tháng 5 năm 1994, Quốc Hội Liên Bang Hoa Kỳ đã thông qua một Nghị Quyết, và sau đó Tổng Thống Bill Clinton đã ban hành một Đạo Luật qui định ngày 11 tháng 5 hàng năm là Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam.
Lễ kỷ niệm Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam năm nay đã được sự bảo trợ của Dân Biểu Tom Davis và sự đồng bảo trợ của các Nghị Sĩ George Allen, Sam Brownback, Edward Kennedy, và John McCain cùng các Dân Biểu James P. Moran, Dana Rohrabacher, Ed Royce, Loretta Sanchez, Chris Smith và Frank Wolf.
Ngoài sự tham dự của một số quan khách Việt Mỹ, người ta còn thấy sự hiện diện của nhiều đại diện của các nhóm tranh đấu cho nhân quyền, cũng như các tổ chức cộng đồng, hội đoàn và đoàn thể của người Việt tại Hoa Kỳ cũng như từ Canada và Châu Âu.
Theo lời Ban tổ Chức thì có 2 sinh hoạt chính trong ngày lễ này, trước hết là phần nghi lễ để kỷ niệm năm thứ 11 Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam và sau đó là buổi hội thảo về những đòi hỏi dân chủ từ trong quốc nội.
Trong phần phát biểu đầu tiên của quan khách, Dân biểu Tom Davis của Tiểu Bang Virginia, một người đã tích cực ủng hộ các nghị quyết về nhân quyền tại Quốc Hội Hoa Kỳ đã giới thiệu một đồng viện là nữ Dân Biểu Zoe Lofgren của Bang California. Bà là một khuôn mặt quen thuộc với cộng đồng người Việt tại miền Bắc Tiểu Bang California và là một trong số những người Mỹ đã tiếp xúc với những người Việt tị nạn đầu tiên đặt chân đến Hoa Kỳ cách đây 30 năm:
Cách đây 30 năm khi tôi đang nói chuyện điện thoại với Tòa Đại Sứ Mỹ tại Việt Nam để tìm cách giúp những người Việt đang bỏ nước ra đi thì đường dây điện thoại bị gián đoạn. Sau đó chúng tôi đã đón nhận nhiều người Việt tị nạn đến San Jose với sự giúp đỡ của Hội Hồng Thập Tự và các cơ quan khác. Công cuộc tranh đấu rất khó khăn cho nhân quyền tại Việt Nam vẫn chưa chấm dứt. Điều vui mừng duy nhất là nước Mỹ đã trở nên phong phú biết bao nhờ những người Mỹ gốc Việt định cư trên đất nước này. Chúng tôi sẽ đứng về phía quí vị trong việc đòi hỏi nhân quyền cho Việt Nam.
Trong số quan khách, người ta cũng nhận thấy sự hiện diện của Nghị Sĩ Sam Brownback, Tiểu Bang Kansas, người đã đi Việt Nam hồi đầu tháng Giêng năm 2004 và đã tiếp xúc với Linh Mục Nguyễn Văn Lý . Ông kết luận rằng ông vẫn còn những quan ngại về tự do tôn giáo và tự do chính trị tại Việt Nam. Nhân ngày nhân quyền cho Việt Nam Nghị Sĩ Sam Brownback đã nói nói với cử tọa như sau:
Những gì mà quí vị đang làm là để vận động cho nhân quyền, cho tự do tôn giáo, và các quyền tự do cho người dân tại Việt Nam. Họ là những người đáng được hưởng những thứ tự do đó, họ cần có tự do nhưng họ không có được tiếng nói, vì vậy họ cần quí vị làm việc đó.
Khi đi Việt Nam tôi có đến gặp Linh Mục Nguyễn văn Lý. Ông là người không đáng bị tù tội chỉ vì ông lên tiếng đòi tự do tôn giáo. Và những người khác khi đòi những quyền tự do tối thiểu cũng đã bị giam giữ như vậy. Đây quả là điều hoàn toàn sai trái. Tuy nhiên nếu không có tiếng nói kiên trì của chúng ta thì có lẽ ngày nay Linh mục Lý cũng sẽ vẫn còn bị giam giữ. Điều tôi muốn nói là việc làm và nỗ lực của quí vị đã thật sự mang lại kết quả.
Đặc biệt trong năm nay Bác Sĩ Nguyễn Đan Quế đã gửi ra ngoài một cuốn băng ghi lại những lời phát biểu của ông về ngày Nhân Quyền cho Việt Nam. Bác sĩ Nguyễn Quốc Quân Chủ Tịch Tổ Chức Quốc Tế Yểm Trợ Cao Trào Nhân Bản đã nói về nội dung của những lời phát biểu này như sau:
Đặc biệt là có lời phát biểu của bác sĩ Nguyễn Đan Quế gửi ra, trong đó ông đã cám ơn những người đã ủng hộ ông, và ông cũng nói rằng vì hoàn cảnh đặc biệt ông không thể sang tham dự buổi lễ được và ông cảnh giác đồng bào là Cộng Sản đang gặp khó khăn họ sẽ có thể dùng chuyến đi của Phan văn Khải để mà đưa ra cái chiêu bài đoàn kết và đồng bào hải ngoại nên cảnh giác. Theo ông thì Cộng Sản trước khi mà có thể đoàn kết với cộng đồng người Việt hải ngoại thì cộng sản hãy đoàn kết với đồng bào trong nước trước, có nghĩa là phải hủy bỏ điều 4 Hiến pháp, hủy bỏ Nghị Quyết CP -31, phải trả tự do tất cả các tù nhân chính trị, chấp nhận sinh hoạt chính trị đa nguyên và phải có một lịch trình cụ thể về vấn đề bầu cử tự do.
Khi được về lý do tại sao năm nay lễ kỷ niệm ngày nhân quyền cho Việt Nam lại có cuộc hội thảo về đề tài “Những Đòi Hỏi Nhân Quyền Từ Quốc Nội”, bác sĩ Nguyễn Quốc Quân cho biết:
Sở dĩ có buổi hội thảo về những đòi hỏi nhân quyền ở trong nước là vì hiện nay vấn đề tranh đấu cho nhân quyền đã khởi sự lẻ tẻ từ thập niên 70, 80 và có những đòi hỏi cục bộ thôi, thí dụ như đòi hỏi tự do tôn giáo, đòi hỏi tự do phát biểu ý kiến hay quyền tư hữu. Nhưng mà bây giờ đã đến một bước ngoặt mới, cái phong trào tranh đấu ở trong nước nó đã lớn mạnh nhờ sự kiên trì tranh đấu của đồng bào trong nước, của các nhân vật đối kháng ở trong nước, và với sự vận động của đồng bào ở hải ngoại đã làm áp lực quốc tế lên chính quyền Hà Nội, thành ra có những đòi hỏi bây giờ không phải cục bộ nữa mà có tính cách tổng quát, giải quyết toàn bộ vấn đề. Thí dụ như lời kêu gọi của Hòa Thượng Thích Quảng Độ đòi hỏi dân chủ đa nguyên và đòi hỏi bầu cử tự do cũng như lộ trình 9 điểm của bác sĩ Nguyễn Đan Quế đưa ra để dân chủ hóa Việt Nam. Chúng tôi thấy rằng trước khi chúng ta biết chúng ta có thể làm gì thì chúng ta phải hiểu rõ vấn đề vì vậy mới cuộc hội thảo hôm nay nhắm vào những khía cạnh kinh tế, chính trị tác dụng trên nhân quyền, khía cạnh pháp lý trên nhân quyền, khía cạnh nhân quyền trong vấn đề tranh đấu cho dân chủ, và đặc biệt có một đề tài hết sức đặc biệt, đó là tiến sĩ Mai Thanh Chuyết trình bày đề tài ô nhiễm môi sinh, một khía cạnh vi phạm nhân quyền mới.
Theo lời Ban Tổ Chức thì trong khuôn khổ của lễ kỷ niệm năm thứ 11 ngày nhân quyền cho Việt Nam, một buổi tiếp tân cũng sẽ được tổ chức vào buổi tối cùng ngày với sự hiện diện đặc biệt của nhà bác học Torsten Wiesel, Khôi Nguyên Giải Nobel về Y Khoa, Viện Trưởng Danh Dự Đại Học Rockefeller và Chủ Tịch Hội Đồng Quản Trị Hàn Lâm Viện Khoa Học New York .
