Ngày 20 tháng Giêng, 2025, Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ nhậm chức cho nhiệm kỳ thứ hai của ông; đồng thời lưỡng viện Quốc hội khoá mới cũng sẽ do Cộng hoà nắm thế đa số. Nhiều người Mỹ gốc Việt đang thụ hưởng chương trình mua bảo hiểm y tế Obamacare tỏ ra lo lắng về khả năng Quốc hội sẽ không gia hạn phạm vi bảo hiểm từ cuối năm tới (2025), trong khi khái niệm về một kế hoạch thay thế cho hệ thống chăm sóc sức khỏe giá cả phải chăng của Mỹ hiện vẫn chưa được đưa ra.
“Lo chứ, nếu có thay đổi thì mình phải lo chứ." Theo lời chị Tracy Trần, một cư dân ở Hampton, bang Virginia, bày tỏ với VOA. Tracy cho rằng nếu có sự thay đổi đối với chương trình Obamacare, thì sự thay đổi đó "chắc không tốt hơn”, chị nói, khi so sánh với những chương trình bản thân đang sử dụng trong một năm qua.
Là một nội trợ, chị Tracy chỉ có khả năng mua bảo hiểm sức khoẻ ở Marketplace, một thị trường bảo hiểm y tế được chính phủ Mỹ tài trợ thông qua Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng (Affordable Care Act - ACA), thường được gọi là Obamacare. Qua gần một năm sử dụng, chị Tracy cho biết hài lòng với chương trình bảo hiểm sức khoẻ hiện tại và không mong muốn có thay đổi nào.
Chị Thu Trần, một chuyên viên giúp hướng dẫn ghi danh bảo hiểm cho nhiều người Việt ở quận Fairfax, Virginia, nói với VOA rằng đối với nhiều người trong cộng đồng người Việt, đặc biệt là những người làm trong lĩnh vực nail, nhà hàng hay doanh nghiệp nhỏ, thì Obamacare là lựa chọn duy nhất mà họ có thể chi trả nếu muốn mua bảo hiểm sức khoẻ. Chương trình cũng giúp cho rất nhiều người được đi khám bệnh thường xuyên hơn sau nhiều năm họ không đến văn phòng bác sĩ.
“Nhiều người hoàn toàn không có bảo hiểm, mà không có bảo hiểm thì sẽ không đi bác sĩ khám bệnh phòng ngừa (preventive care). Chương trình này (Obamacare-Marketplace) mặc dù không phải thật tốt nhưng ít nhất nó cho người ta mỗi năm được đi khám bệnh phòng ngừa nên họ được thử máu, được biết có bệnh hay không. Nhiều người, như em trai tôi chẳng hạn, không mua bảo hiểm nên suốt mấy chục năm qua cũng không đi bác sĩ luôn vì quá mắc tiền. Nhiều người bị ung thư đến giai đoạn cuối mới phát hiện vì họ không đi khám bệnh thường xuyên”, chị Thu nói.
Nói về nỗi lo của những người dùng Obamacare, chuyên gia Jennifer Sullivan, Giám đốc Tiếp cận Bảo hiểm Y tế của Trung tâm Ngân sách và Ưu tiên Chính sách (CBPP), viện nghiên cứu chính sách phi đảng phái có trụ sở Washington DC, chuyên nghiên cứu và phân tích về ảnh hưởng của các chính sách liên bang lên người dân, đặc biệt là những người có thu nhập thấp, nói với VOA:
“Chắc chắn rồi, lo lắng về bất kỳ điều chưa biết nào luôn là điều tự nhiên. Tôi hiểu tại sao cộng đồng người Việt lại đặc biệt lo lắng. Obamacare hoặc Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng thực sự quan trọng đối với hàng triệu người Mỹ, nhưng đặc biệt là đối với nhiều người Mỹ gốc Á”.
Theo bà Sullivan, “Việc làm cho chi phí bảo hiểm trở nên hợp lý hơn rất nhiều đã giúp giảm tỷ lệ người không có bảo hiểm xuống mức mà chúng ta chưa từng thấy trước đây. Riêng về người Mỹ gốc Việt, tỷ lệ không có bảo hiểm đã giảm một phần trăm. Nghe có vẻ không nhiều, nhưng việc giảm tỷ lệ không có bảo hiểm là một công việc khó khăn. Mức giảm 1% đó là từ năm 2019 đến năm 2022, chỉ trong ba năm. Vì vậy, đây là những lợi ích lớn mà mọi người đang nhận được từ đạo luật ngay lúc này. Và chúng đặc biệt quan trọng đối với những người tự kinh doanh, các chủ doanh nghiệp nhỏ, những người không thường xuyên được tiếp cận với một hình thức bảo hiểm y tế khác. Họ chiếm hơn một phần tư tổng số người đăng ký trên Marketplace”.
Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng được ký thành luật vào năm 2010 và được thực hiện đầy đủ vào năm 2014. Hiện có hơn 20 triệu người Mỹ đang dựa vào thị trường bảo hiểm y tế tư nhân được chính phủ liên bang trợ cấp để chăm sóc sức khoẻ trong năm nay. Dẫn số liệu nghiên cứu của CBPP, bà Sullivan cho biết tỷ lệ phần trăm số người Mỹ gốc Á đăng ký Obamacare đã tăng 22% kể từ năm 2020.
“Có một triệu người Mỹ gốc Á, người Hawaii bản địa và người dân đảo Thái Bình Dương đăng ký (Obamacare) trong năm qua. Đây là một cộng đồng lớn đang nhận được rất nhiều sự trợ giúp từ Đạo luật (ACA)”, bà Sullivan nói thêm, và cho rằng chính các khoản tín dụng thuế bảo hiểm nâng cao là phần lớn lý do tại sao số lượng người đăng ký bảo hiểm Marketplace tăng lên rất nhiều trong bốn năm qua.
Chương trình trợ cấp thông qua tín dụng thuế nâng cao là kết quả của Đạo Luật Kế Hoạch Cứu trợ Hoa Kỳ năm 2021 của chính quyền Joe Biden và dự kiến sẽ hết hạn vào cuối năm 2025. Một báo cáo của CBPP vào tháng trước kêu gọi Quốc hội Hoa Kỳ gia hạn các khoản tín dụng thuế vào mùa Xuân năm 2025 để tránh tác động tiêu cực đến việc đăng ký trên Marketplace, vì các công ty bảo hiểm và cơ quan quản lý cần phải có khoảng thời gian cần thiết để cập nhật mức phí bảo hiểm cho năm tiếp theo.
“Nếu Quốc hội để cho các khoản tín dụng thuế nâng cao hết hạn, hầu như tất cả những người đăng ký Marketplace ở mọi tiểu bang sẽ phải đối mặt với chi phí bảo hiểm cao hơn đáng kể. Ước tính có khoảng 4 triệu người sẽ không có bảo hiểm”, báo cáo của CBPP cho biết.
Trong trường hợp đó, người Mỹ có thu nhập thấp vẫn sẽ nhận được hỗ trợ của liên bang, trong khi những người thuộc lớp trung lưu sẽ bị ảnh hưởng.
Với việc đảng Cộng hòa hiện giành được quyền kiểm soát cả lưỡng viện, rất có khả năng Quốc hội sẽ không bỏ phiếu gia hạn phạm vi bảo hiểm vào năm tới, theo dự đoán của nhiều chuyên gia y tế.
Chuyên gia Sullivan cho rằng đây sẽ là thiệt hại rất lớn cho người sử dụng bảo hiểm Marketplace so với những gì họ đang thụ hưởng hiện nay.
“Năm nay, khoản tiết kiệm thay đổi tùy theo thu nhập. Nếu bạn có thu nhập thấp hơn và đủ điều kiện thì sẽ được trợ giúp nhiều hơn. Nếu bạn có thu nhập cao hơn, bạn sẽ nhận được ít hơn một chút. Nhưng những người đăng ký trung bình tiết kiệm được hơn 700 đô la trong năm nay”, bà Sullivan nói thêm.
Đạo luật về bảo hiểm với giá cả phải chăng ngoài việc hỗ trợ cho người dân tiếp cận với bảo hiểm rẻ tiền hơn, nó còn bao gồm nhiều yếu tố khác như chương trình Medicaid mở rộng, hay các phụ lục như cấm các công ty bảo hiểm kỳ thị hay phân biệt người đang có tiền sử bệnh án, sinh viên, những người còn đang đi học được ở chung với bố mẹ được lo bảo hiểm cho tới 26 tuổi…, anh Trương Văn Đức, Trưởng nhóm Chuyên viên Tư vấn về Chăm sóc Y tế của Ủy ban Cứu người Vượt biển (BPSOS) tại Virginia, cho biết.
Là người đang tư vấn cho nhiều người Việt về cách thức lựa chọn Obamacare, anh Đức cho rằng nỗi lo của một số người Việt là có cơ sở. Tuy nhiên, anh cho rằng khả năng Obamacare bị huỷ bỏ hay thay thế là không đơn giản và đòi hỏi nhiều thời gian.
Tổng thống đắc cử Trump từng nói trong thời gian tranh cử, rằng ông có “khái niệm về các kế hoạch” thay thế Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng nhưng cho đến nay chúng vẫn chưa được tiết lộ.
Trong nhiệm kỳ trước đó, ông Trump ủng hộ Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hoa Kỳ mà nếu thành luật, sẽ thay thế một phần ACA và bãi bỏ một số quy định. nỗ lực thông qua Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hoa Kỳ thất bại tại Thượng viện vào năm 2017.
Các khoản trợ cấp đã giúp số người đăng ký Obamacare tăng gần gấp đôi trong giai đoạn 2020 – 2024 - một mức cao kỷ lục - theo thống kê công bố tháng Bảy, 2024, của cơ quan nghiên cứu độc lập KFF về các vấn đề chính sách y tế.
Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) báo cáo rằng tỷ lệ người không có bảo hiểm y tế đã đạt mức thấp nhất mọi thời đại là 7,2% vào năm 2023.
Tuy nhiên, ACA vẫn bị xem là một lựa chọn không hoàn hảo cho phạm vi bảo hiểm chăm sóc sức khỏe và là một trong những yếu tố chính dẫn đến các khoản nợ về y tế của người dân.
Trong năm 2025, Bộ Y tế Mỹ quy định giới hạn chi phí cá nhân phải trả cho một gói bảo hiểm Marketplace không được vượt quá 9.200 đô la cho một cá nhân và 18.400 đô la cho một gia đình. Theo đó, các công ty bảo hiểm không được phép đòi hỏi khách hàng phải chi trả quá các mức giới hạn này.
Các chuyên gia về chính sách Mỹ nhận định mặc dù hệ thống ACA không hoàn hảo, nó vẫn tốt hơn việc hàng triệu người Mỹ không có bảo hiểm y tế.
Diễn đàn