Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và cựu Tổng thống Donald Trump đã đấu khẩu nhau về vấn đề nhập cư trong cuộc tranh luận tổng thống đầu tiên của họ vào tối thứ Năm 27/6.
Ông Trump chỉ trích ông Biden về số lượng người di cư vượt biên trái phép ở biên giới Mỹ-Mexico, trong đó có cả các tội phạm. Ông Biden tập trung vào việc giảm 40% tỷ lệ vượt biên trái phép của người di cư kể từ khi ông ban hành lệnh hành pháp ngăn chặn người di cư vượt biên vào Mỹ.
Trong cuộc tranh luận, Jake Tapper, một trong hai người điều hợp chương trình của CNN, đã hỏi hai ứng cử viên: “Tại sao cử tri nên tin tưởng quý vị trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng này?”
Tổng thống Biden nói chính quyền của ông đã “tích cực hành động” để thay đổi tình hình ở biên giới.
“Chúng tôi đã làm việc tích cực để đạt được một thỏa thuận lưỡng đảng mà không những thay đổi tất cả những điều đó… mà tôi còn thay đổi nó theo cách mà bây giờ số người vượt biên bất hợp pháp đã giảm tới 40%”, ông nói.
Ông Trump trả lời bằng cách đổ lỗi cho ông Biden vì đã chấm dứt Điều khoản 42, một luật y tế công cộng mà ông Trump sử dụng để nhanh chóng trục xuất người di cư về quê hương của họ hoặc đến các thị trấn biên giới Mexico trong đại dịch COVID-19.
“Ông ấy quyết định mở cửa biên giới của chúng ta, mở cửa đất nước chúng ta cho những người đến từ nhà tù, những người đến từ bệnh viện tâm thần”, ông Trump nói mà không đưa ra bằng chứng.
Người dẫn Tapper vẫn tiếp tục vấn đề nhập cư, hỏi ông Trump liệu ông có thực hiện lời hứa trục xuất hàng triệu người nhập cư không có giấy tờ nếu ông giành được nhiệm kỳ thứ hai hay không.
“Điều đó có nghĩa là ông sẽ phải trục xuất mọi người nhập cư không có giấy tờ ở Mỹ, kể cả những người có việc làm, kể cả những người có vợ/chồng là công dân và kể cả những người đã sống ở đây hàng thập kỷ? Và nếu như vậy, ông sẽ làm điều đó như thế nào?”, ông Tapper hỏi.
Ông Trump không trả lời câu hỏi, thay vào đó ông nói về khủng bố và tội phạm nhập cư.
“Và vì những chính sách lố bịch, điên rồ và rất ngu ngốc [của ông Biden], người ta đang tới đây và giết hại công dân của chúng ta ở mức độ mà chúng ta chưa từng thấy”, ông Trump nói.
“Mọi điều ông ấy nói đều là dối trá”, ông Biden trả lời.
Elizabeth Vaquera, phó giáo sư xã hội học và chính sách công tại Đại học George Washington, nơi nghiên cứu tập trung vào các nhóm dễ bị tổn thương và đa dạng, nói với VOA rằng việc trục xuất hàng loạt là không thực tế.
“Ông ấy nói về việc tập trung vào chuyện trục xuất hàng triệu người và cử Lực lượng Vệ binh Quốc gia làm việc đó bằng cách sử dụng các cuộc vây bắt quy mô lớn và lập các trại cho những người chờ bị trục xuất. Tôi cần phải nói rõ: Tôi không nghĩ Hoa Kỳ có đủ khả năng để làm [việc đó]”, bà nói.
Tại biên giới Mỹ Mexico
Một ngày trước cuộc tranh luận, Alejandro Mayorkas, Bộ trưởng An ninh Nội địa, đã đến thăm khu vực biên giới Tucson ở miền nam bang Arizona để cập nhật thông tin về tình hình ở biên giới.
Đảng Cộng hòa thường chỉ trích ông Biden quá lỏng lẻo trong việc kiểm soát biên giới và số lượng người di cư qua biên giới Mỹ-Mexico tăng lên kể từ khi ông nhậm chức.
Vào tháng 6, sau khi dự luật biên giới lưỡng đảng thất bại tại Quốc hội, tổng thống đã ban hành một mệnh lệnh hành pháp được chờ đợi từ lâu nhằm giảm bớt việc vượt biên bất hợp pháp.
Đầu năm nay, ông Trump kêu gọi các đảng viên Cộng hòa trong quốc hội bác bỏ thỏa thuận biên giới lưỡng đảng vốn sẽ áp đặt các biện pháp kiểm soát biên giới nghiêm ngặt, từ chối một chiến thắng lập pháp quan trọng của đảng Dân chủ trước cuộc bầu cử.
Sau lệnh hành pháp của ông Biden về vấn đề tị nạn, số người di cư trái phép qua biên giới phía nam Hoa Kỳ đã giảm hơn 40%.
Các quan chức biên giới Hoa Kỳ hôm thứ Tư cho biết hiện tại mỗi ngày có chưa tới 2.400 người di cư vượt biên vào Mỹ, giảm so với con số 3.800 vào đầu tháng Sáu.
“Chúng tôi đang áp đặt những hình phạt nghiêm khắc hơn đối với những người vượt biên trái phép. Những hành động này đang thay đổi tính toán của những người đang cân nhắc việc vượt biên giới của chúng ta. Tuy nhiên, tôi phải nói rõ rằng chúng không thể nào thay thế cho lệnh của quốc hội”, ông Mayorkas nói với các phóng viên hôm thứ Tư.
Mức giảm này đánh dấu mức vượt biên trái phép thấp nhất kể từ khi ông Biden nhậm chức. Chính quyền Biden cho rằng sự suy giảm này là do sự kết hợp giữa việc thực thi chặt chẽ hơn và mở rộng con đường pháp lý cho người di cư.
Giảm số đơn xin tị nạn
Ngoài ra, số lượng người di cư được phép vào nước Mỹ với thông báo đến tòa án nhập cư đã giảm 80%, theo các quan chức nhập cư.
Chính quyền cho biết mặc dù việc xin tị nạn đã bị hạn chế, nhưng khả năng nộp đơn xin tị nạn vẫn có sẵn, chỉ bằng cách sử dụng ứng dụng CBP One để đặt lịch hẹn tại một cảng nhập cảnh. Một nhóm ủng hộ người di cư đã kiện chính quyền Biden để đòi đảo ngược các hạn chế về tị nạn.
Lệnh hành pháp
Lệnh hành pháp về tị nạn của ông Biden dùng cùng một phần luật liên bang mà ông Trump đã sử dụng trong nhiệm kỳ tổng thống của mình cho các biện pháp như cái gọi là lệnh cấm người Hồi giáo và nỗ lực cấm người xin tị nạn.
“Chỉ riêng những hành động này sẽ không thể sửa chữa được hệ thống nhập cư của chúng ta, nhưng chúng có thể giúp chúng ta rất nhiều trong việc quản lý tốt hơn thách thức khó khăn này”, ông Biden nói trong bài phát biểu của mình tại Nhà Trắng hôm 4/6.
Sau khi tạm thời hạn chế yêu cầu tị nạn ở biên giới Mỹ-Mexico, ông Biden đã công bố các biện pháp bảo vệ đối với những người nhập cư không có giấy tờ kết hôn với công dân Hoa Kỳ.
Trong cuộc tranh luận, ông Trump nhắc lại tuyên bố của mình về người nhập cư, coi họ là tội phạm.
Theo một nghiên cứu của Viện Cato được công bố vào ngày 26/6, những người nhập cư không có giấy tờ có “khả năng bị kết tội giết người thấp hơn 26% so với người Mỹ gốc bản địa, còn những người nhập cư hợp pháp ít có khả năng bị kết tội giết người ít hơn 61%.”
Tổng thống Biden đã phản ứng trong cuộc tranh luận bằng cách gọi những tuyên bố của ông Trump là dối trá và “vô nghĩa”.
Ông Trump miêu tả biên giới là hỗn loạn và không được kiểm soát, trong khi ông Biden phản bác bằng cách chỉ ra rằng dưới chính quyền của ông Trump, nhiều trẻ em bị tách khỏi gia đình sau khi vượt biên.
Trong những năm gần đây, những nỗ lực hiện đại hóa luật nhập cư của Hoa Kỳ đã được thử nghiệm thông qua một loạt nỗ lực lập pháp nhưng không thành công. Cuộc cải cách gần đây nhất về luật nhập cư của Hoa Kỳ đã diễn ra cách đây gần 40 năm.
Diễn đàn