Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko hôm thứ Ba 13/6 cho biết vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga sẽ được triển khai trên thực tế trên lãnh thổ Belarus “trong vài ngày nữa” và nước ông cũng có cơ sở để chứa tên lửa tầm xa nếu cần.
Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 9/6 cho hay Nga, quốc gia sẽ giữ quyền kiểm soát vũ khí hạt nhân chiến thuật, sẽ bắt đầu triển khai chúng ở đồng minh thân cận Belarus sau khi các cơ sở cất trữ đặc biệt để chứa chúng sẽ sẵn sàng vào ngày 7-8/7.
Việc triển khai này sẽ là động thái đầu tiên của Moscow về những đầu đạn dạng này bên ngoài nước Nga kể từ khi Liên Xô sụp đổ. Đây là dạng vũ khí hạt nhân tầm ngắn kém uy lực hơn có khả năng được sử dụng trên chiến trường.
Động thái này đang được theo dõi chặt chẽ bởi Hoa Kỳ và các đồng minh cũng như Trung Quốc, quốc gia đã nhiều lần cảnh báo chớ sử dụng vũ khí hạt nhân trong cuộc chiến ở Ukraine.
Ông Lukashenko, một đồng minh trung thành của ông Putin, được Belta trích dẫn nói rằng Belarus hiện đã sẵn sàng tiếp nhận các đầu đạn.
“Mọi thứ đã sẵn sàng. Tôi nghĩ rằng chúng tôi sẽ có những gì chúng tôi yêu cầu trong vài ngày tới, và thậm chí nhiều hơn một chút”, ông nói.
Ông Putin tuyên bố vào tháng 3 rằng ông đã đồng ý triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus, chỉ ra việc Mỹ triển khai vũ khí như vậy ở một loạt nước châu Âu trong nhiều thập niên.
Hoa Kỳ đã chỉ trích quyết định của ông Putin, nhưng nói rằng họ không có ý định thay đổi lập trường của mình về vũ khí hạt nhân chiến lược và không thấy có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy Nga đang chuẩn bị sử dụng vũ khí hạt nhân.
Ông Lukashenko, người đã cho phép quân đội Nga sử dụng đất nước của mình tấn công Ukraine trong khuôn khổ của cái mà Moscow gọi là “chiến dịch quân sự đặc biệt”, nói việc triển khai hạt nhân sẽ đóng vai trò ngăn chặn những kẻ xâm lược tiềm năng.
Ông Lukashenko được trích lời nói rằng Belarus đang làm việc để đảm bảo các cơ sở của họ chứa vũ khí hạt nhân chiến lược tầm xa của Nga như tên lửa đạn đạo liên lục địa Topol đạt độ sẵn sàng để sử dụng, nhưng hiện tại không cần đến loại vũ khí này, Moscow chưa nói đến việc sẽ cung cấp các tên lửa này cho Minsk.
Ba nước láng giềng phía tây của Belarus đều là thành viên của liên minh quân sự NATO do Mỹ đứng đầu. Liên minh này đang giúp Ukraine tự vệ trước Nga bằng vũ khí và thông tin tình báo nhưng nói rằng họ sẽ không để NATO tham chiến.
Tổng thống Ukraine Volodymr Zelenskyy đang thúc đẩy mạnh mẽ để nước ông được gia nhập NATO, điều mà Nga phản đối.
Diễn đàn