Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính và Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. nhất trí tăng cường hợp tác giữa hai nước về quốc phòng và an ninh trong bối cảnh căng thẳng gia tăng về tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc.
Cam kết được đưa ra khi hai nhà lãnh đạo có cuộc gặp song phương bên lề Hội nghị thượng đỉnh của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) lần thứ 42 tại Labuan Bajo, Indonesia, hôm thứ Tư (10/5).
Việt Nam, Philippines và các thành viên ASEAN khác như Brunei, Malaysia đều có yêu sách chủ quyền chồng lấn và tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông. Tuy nhiên, Việt Nam và Philippines được xem là hai quốc gia có tiếng nói mạnh nhất trong ASEAN chống lại Trung Quốc trong những sự kiện liên quan đến tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.
Tổng thống Philippines cũng bày tỏ sự sẵn sàng thiết lập liên lạc tốt hơn giữa các lãnh đạo quân đội và cơ quan ngoại giao của hai quốc gia.
Ngoài ra, Tổng thống Marcos cũng cho biết ông mong muốn Philippines và Việt Nam “phát triển các cuộc đàm phán” liên quan đến vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của nước này sau các báo cáo về việc tàu cá Việt Nam xâm phạm lãnh thổ Philippines gần đây. Ông nói với các phóng viên trên chuyến bay của mình rằng ông đã nói với nhà lãnh đạo Việt Nam là cần phải đạt được một thỏa thuận để ngăn chặn những vấn đề tương tự.
Ông yêu cầu Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo và người đồng cấp Việt Nam tìm cách để tránh bất cứ điều gì có thể gây căng thẳng.
Vào tháng 3, Lực lượng Tuần duyên Philippines cho biết họ đã phát hiện các tàu của Trung Quốc và Việt Nam ở vùng biển xung quanh các bãi cạn Sabina và Ayungin, và đảo Thị Tứ, thuộc quần đảo Trường Sa, từ ngày 16 đến 21/3.
Ông Marcos kêu gọi tất cả các bên liên quan tuân thủ Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982 để đảm bảo rằng Biển Đông không trở thành “mối xung đột vũ trang”.
Trong một phán quyết trọng tài năm 2016, Tòa Trọng tài Thường trực có trụ sở tại Hague đã tuyên rằng đường chín đoạn mà Trung Quốc tuyên bố là chủ quyền của họ, với ranh giới bao phủ gần 80% Biển Đông, là bất hợp pháp. Nhưng Bắc Kinh từ đó tới nay đã phớt lờ phán quyết trên và tiếp tục tăng cường sự hiện diện của mình tại các vùng lãnh thổ tranh chấp.
Tại cuộc gặp song phương với ông Phạm Minh Chính, Tổng thống Marcos bày tỏ tin tưởng rằng hai nước đã “chín muồi” để tăng cường hợp tác về các lĩnh vực khác như thương mại, đầu tư, du lịch và nông nghiệp.
“Tôi nghĩ rằng thị trường đã chín muồi để tiếp tục phát triển trong các lĩnh vực như tôi đã đề cập”, thông cáo báo chí của Văn phòng Truyền thông Tổng thống (PCO) dẫn lời ông Marcos nói với ông Phạm Minh Chính.
Ông Marcos ca ngợi thương mại “hưng thịnh” không chỉ giữa Philippines và Việt Nam và nói rằng thương mại hàng hóa nông nghiệp đã trở thành một phần “rất quan trọng” trong nguồn cung cấp thực phẩm của Philippines.
Ông Marcos nói Philippines cũng coi Việt Nam là “đối tác quan trọng” trong việc vực dậy ngành du lịch Philippines, ngành đóng vai trò then chốt giúp nền kinh tế phục hồi sau đại dịch Covid-19.
“Tôi nghĩ rằng đây là một lĩnh vực quan trọng để chúng ta phát triển mối quan hệ bền chặt hơn. Bởi vì đó là cách mà chúng ta sẽ nhận được sức mạnh từ nhau, từ ASEAN, từ các quốc gia thành viên của chúng ta, từ cả những thỏa thuận mà chúng ta đạt được giữa hai nước”, ông Marcos nói.
Về phần mình, ông Phạm Minh Chính đồng ý hợp tác với Philippines trong việc thúc đẩy quan hệ trong các lĩnh vực trên, đồng thời đề nghị Philippines ủng hộ Việt Nam ứng cử vào các tổ chức khác nhau do Liên Hiệp Quốc lãnh đạo, bao gồm Hội đồng Nhân quyền, Hội đồng Bảo an, Ủy ban Thương mại quốc tế LHQ và ghế Chủ tịch khóa 91 Đại hội đồng LHQ.
Philippines và Việt Nam chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 12/6/1976.
Diễn đàn