LHQ vừa công bố bản báo cáo năm 2020 về các hồ sơ bị chính quyền hăm doạ và trả thù tại Việt Nam, theo đó có ít nhất 16 trường hợp liên quan đến việc chính quyền giam cầm, thu giữ giấy tờ tùy thân, thẩm vấn hoặc theo dõi từ năm 2019 tới nay.
Phúc trình này do Hội đồng Nhân quyền LHQ thực hiện căn cứ vào Nghị quyết nhân quyền HRC 12/2 về các hoạt động của những chính phủ “có hành động đe dọa và trả đũa các cá nhân, tổ chức” chỉ vì họ hợp tác với Hội đồng Nhân quyền LHQ.
Phúc trình nêu các trường hợp như vụ giam giữ tùy tiện và tịch thu giấy tờ của chuyên gia luật Trương Thị Hà; thẩm vấn và tịch thu hộ chiếu của nhà hoạt động nhân quyền Đinh Thị Phương Thảo; hay các trường hợp bị cấm xuất cảnh khi tham dự một hội nghị tôn giáo khu vực như trường hợp của bà Nguyễn Xuân Mai, ông Phạm Tấn Hoàng Hải, ông Nguyễn Văn Thiết, ông Trần Ngọc Sương và bà Lương Thị Nở.
Phúc trình cũng nhắc đến việc công an thẩm vấn các tín đồ tôn giáo vừa trở về nước sau một hội nghị tự do tôn giáo ở Thái Lan năm 2019: Huỳnh Ngọc Trường (Công giáo), Nguyễn Thị Hoài Phương (Công giáo), Nguyễn Phạm Ái Thùy (Công giáo), Ngô Thị Liên (Công giáo), Hòa thượng Thích Thiện Phúc (Phật giáo), Nay Y Ni (người H'Mông theo đạo Tin lành).
Báo cáo nhắc đến trường hợp chính quyền bắt giam nhà báo Phạm Chí Dũng, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Độc lập, và bỏ tù nhà hoạt động tôn giáo Nguyễn Bắc Truyển.
LHQ yêu cầu chính phủ Việt Nam giải trình về các trường hợp này và trong phần lớn các phản hồi, chính phủ Việt Nam bác bỏ các cáo buộc vi phạm nhân quyền.
Bản báo cáo trình cho Tổng Thư Ký LHQ về hăm doạ và trả thù đang được thảo luận tại Hội Đồng Nhân Quyền LHQ trong phiên họp 45 diễn ra từ ngày 14/9 đến 6/10.
Hôm 15/9, Đại sứ Quốc tế về Nhân quyền của Vương quốc Anh Rita French lên tiếng tại phiên họp của Hội đồng bày tỏ lo ngại về vi phạm nhân quyền ở Việt Nam.
Đại sứ French nói:
“Chúng tôi lo ngại về những hạn chế đối với quyền tự do ngôn luận và hội họp ở Việt Nam. Chúng tôi kêu gọi bảo vệ các nhà báo tốt hơn và để mọi công dân có quyền truy cập vào các phương tiện truyền thông tự do, độc lập.”
Đáp lại, một đại diện của đoàn Việt Nam cho rằng những đánh giá về tình hình nhân quyền của Việt Nam như thế là “phiến diện.”
“Điều đáng tiếc là một số phái đoàn đã có những phát biểu phiến diện và thiếu chính đáng, hiểu sai về thực trạng nhân quyền ở Việt Nam.”
Đoàn Việt Nam nhấn mạnh rằng chính quyền có nhiều biện pháp để thực hiện chính sách nhất quán về thúc đẩy và bảo vệ các quyền con người, bao gồm quyền tự do ngôn luận và tự do hội họp.
Phái đoàn của Hà Nội cũng nhắc lại rằng “không ai ở Việt Nam phải ngồi tù vì bày tỏ quan điểm một cách ôn hòa, và chỉ những người vi phạm pháp luật mới bị truy tố hình sự theo quy định của pháp luật.”
Từ Hà Nội, chuyên gia luật Trương Thị Hà, nói với VOA Tiếng Việt hôm 18/9 rằng việc LHQ chỉ ra các sai phạm sẽ tạo thêm áp lực để chính quyền Việt Nam cải thiện nhân quyền.
Bà Trương Thị Hà nói:
“LHQ nêu trường hợp của tôi là một việc cần thiết vì chỉ trong nước biết đến trường hợp của tôi thì tôi rất khó có thể đòi lại giấy tờ của tôi.
“Sự can thiệp của LHQ ít nhiều đã gây áp lực nhất định đến chính quyền Việt Nam.”
