Bà Nataliya Zhynkina – Đại biện lâm thời của Ukraine tại Việt Nam vừa phải làm một chuyện mà chắc chắn không viên chức ngoại giao nào đang đại diện cho Ukraine tại các quốc gia khác trên thế giới phải làm vào thời điểm này: Giãi bày với công chúng Việt Nam và qua đó gián tiếp nhắn với chính quyền Việt Nam rằng chính phủ cũng như dân chúng Ukraine không miệt thị ông Hồ Chí Minh (1)!
Nataliya Zhynkina đề nghị lưu ý, một số bài viết, phim tài liệu được viết, được phát từ năm 2013 hoặc 2017, đang được một số trang facebook vốn là “nơi phát những nội dung sai sự thật và tuyên truyền của Nga” xới lại kèm cáo buộc, những nhận định về ông Hồ Chí Minh như là “lập trường chính thức của chính phủ Ukraine và thái độ của dân Ukraine” nhằm “gây ra tranh cãi giữa người dân Ukraine và Việt Nam”...
Không phải tự nhiên mà bà Zhynkina phải đưa ra đề nghị như thế...
***
Bà Zhynkina không nêu bài viết nào, phim tài liệu nào đã được những cơ quan truyền thông nào tại Ukraine đăng, phát và nội dung ra sao mà bị cáo buộc là xúc phạm ông Hồ Chí Minh, chính những trang facebook xới lại chuyện này để bài Ukraine đã giới thiệu cặn kẽ các tác phẩm báo chí ấy. Chẳng hạn, TopVN kể rằng Ukraine 24TV – một đài truyền hình ở Ukraine – đã phát phim tài liệu xem Hồ Chí Minh là “ông già độc tài” với dã tâm Bolshevik” và “phải chịu trách nhiệm vì nhiều người Việt Nam đã chết do chiến tranh”, đồng thời xem cuộc chiến tranh đã qua ở Việt Nam là “do dã tâm” và “củng cố quyền lực”. Còn Pravda Ukraine – một tờ báo ở Ukraine thì viết về quan hệ của Lenin với lãnh đạo các quốc gia cộng sản như Mao Trạch Đông, Fidel Castro, Polpot… những nhận vật đã gây ra chiến tranh, diệt chủng, đói nghèo,... trên xứ sở của họ (2)...
Có nhiều yếu tố vừa khó hiểu, vừa khôi hài về cách tư duy, lối nhận định trên những trang facebook đang hô hào bài Ukraine do đã... xúc phạm ông Hồ Chí Minh. Ví dụ, dẫu kể thêm rằng, Nghị sĩ Oksana Yurynets và một số nghị sĩ Ukraine có quan hệ thân thiết với Việt Nam đã phản đối Ukraine 24TV trên tờ Zaxid vì cho rằng phim tài liệu về ông Hồ Chí Minh mà Ukraine 24TV dự định phát sóng là “thông tin sai lệch, xuyên tạc lịch sử, làm tổn thương người dân Việt Nam và mối quan hệ giữa hai quốc gia” nhưng không cản được Ukraine 24TV – giống như mặc nhiên thừa nhận, phim tài liệu của Ukraine 24TV không phải là quan điểm chung của dân Ukraine, song TopVN lại dựa vào phim tài liệu đã kể để khái quát... “các bạn Ukraine đã hạ thấp Chủ tịch Hồ Chí Minh” và tuyên bố... “đừng mong chúng tôi ủng hộ”!
Không thể hiểu được tại sao người Ukraine không được... nghĩ, không được... nói về ông Hồ Chí Minh khác với những người Việt ngưỡng mộ ông và bởi vì đã có những người dám... nghĩ khác, dám... nói khác nên phải... trừng phạt toàn bộ xứ sở Ukraine, dân tộc Ukraine? Chẳng lẽ đó là văn hóa và văn minh “thời đại Hồ Chí Minh”? Sự khó hiểu và khôi hài không chỉ ngừng ở đó.
Có thể tự biết, cấm hay trừng phạt toàn bộ nhân loại vì dám... nghĩ, dám... nói về ông Hồ Chí Minh khác với những người ngưỡng mộ ông ta là... bất khả thi nên những trang facebook và những facebooker cổ súy bài Ukraine do đã xúc phạm ông Hồ Chí Minh như TopVN áp dụng thêm một... tiêu chuẩn khác, do vậy mới thòng thêm nhận định... có thể hiểu được nếu những thông tin xúc phạm Chủ tịch Hồ Chí Minh xuất hiện trên một tờ báo ở Hoa Kỳ do hai quốc gia từng có thời gian đối đầu và khác biệt về lịch sử!
Khi nghĩ... khác và nói... khác đã được xác định là quyền căn bản của bất kỳ cá nhân nào, bất kể họ ở đâu và văn minh là phải như thế thì cách tư duy và lối nhận định của những trang facebook và những facebooker cổ súy bài Ukraine do đã xúc phạm ông Hồ Chí Minh như TopVN, có khác gì cho rằng, người Ukraine ít quyền hơn người Mỹ, người Việt ở Mỹ có nhiều quyền hơn người Việt ở Việt Nam? Lẽ nào tư duy định hình cách hành xử của hậu duệ của ông Hồ Chí Minh lại mâu thuẫn đến mức phi nhân như thế?
***
Trên những trang facebook và những facebooker như TopVN có rất nhiều phản hồi cổ súy bài Ukraine do đã xúc phạm ông Hồ Chí Minh. Những phản hồi ấy rặt một giọng, kiểu như Triệu Hải Đăng: Putin ơi! Cháu ủng hộ ông cật lực nếu ông SAN PHẲNG Ukraine giúp nước cháu ạ. Cháu xin cảm ơn! Hay như Bùi Văn Thủy: Chỉ cần bác Putin gọi, cả họ nhà em đã sẵn sàng ra trận. Chiến luôn! Hoặc Hung Le: Lúc đầu còn yêu hòa bình không muốn chiến tranh. Giờ đọc bài này cầu mong Nga san bằng Ukraine cho rồi...
Nếu chỉ đọc những trang facebook như TopVN và ý kiến của những facebooker cổ súy bài Ukraine do đã xúc phạm ông Hồ Chí Minh như trên TopVN, dễ có cảm giác Việt Nam đang giữ vai trò đặc biệt... quan trọng trong xung đột Nga – Ukraine, Việt Nam nghiêng về bên nào bên đó chắc chắn sẽ... thắng. Tuy nhiên tiện nhân đã tìm kiếm cật lực mà vẫn không thấy thông tin nào cho biết Việt Nam đã trợ giúp gì hoặc cho Nga, hoặc cho Ukraine. Ai biết cảm giác về vai trò đặc biệt... quan trọng của Việt Nam mà các trang facebook như TopVN và những facebooker ủng hộ Nga, bài Ukraine do xúc phạm ông Hồ Chí Minh đã thể hiện, từ đâu mà ra xin vui lòng chỉ giáo, tiện nhân rất biết ơn!
Từ sự kiện Đại biện lâm thời của Ukraine tại Việt Nam phải giãi bày như vừa kể để hóa giải những cáo buộc Ukraine xúc phạm ông Hồ Chí Minh nhằm cổ súy việc bài Ukraine, nhiều người cảm thấy thương bà Nataliya Zhynkina. Tiện nhân không nghĩ bà Zhynkina đáng thương vì đó là công việc của bà. Zhynkina đã rất tận tụy với công việc của bà và đã làm rất tốt vai trò đại diện của Ukraine tại Việt Nam.
Quan sát diễn biến của sự kiện này, tiện nhân lại nghĩ đến Bắc Hàn, đến chuyện nhiều thế hệ phải xem Kim Il-sung (Kim Nhật Thành) là... “cha của toàn dân”, mẹ Kim Il-sung (bà Kang Pan-sok) là... “mẹ của Triều Tiên”, vợ Kim Il-sung là... “mẹ của Cách mạng”, con trai Kim Il-sung (Kim Jong-il - Kim Chính Nhật) là... “Thiên tướng Tổng tư lệnh”, cháu nội Kim Il-sung (Kim Jong-un - Kim Chính Ân) là... “con người vĩ đại sinh ra từ thiên đường”... Hóa ra không phải chỉ dân Bắc Hàn đáng thương vì bị buộc phải sùng bái lãnh tụ, cho dù chắc chắn có những người Bắc Hàn khăng khăng xem đó là nghĩa vụ có tính tất nhiên và không cần ai... thương!
Chú thích
(1) https://www.facebook.com/UKRinVNM/videos/479604063908079/
(2) https://www.facebook.com/page.topvn/posts/3177274745877570