Đảng viên Dân chủ Tim Walz và đảng viên Cộng hòa JD Vance tranh luận gay gắt về cuộc khủng hoảng Trung Đông, di dân, thuế, phá thai, biến đổi khí hậu và nền kinh tế vào tối hôm 1/10 trong một cuộc tranh luận của hai ứng cử viên phó tổng thống nặng về những bất đồng chính sách nhưng lại nhẹ về công kích cá nhân, Reuters đưa tin.
Hai đối thủ, những người đã đối đầu nhau trên đường tranh cử, đã tỏ ra thân mật với nhau nhưng họ để dành các đòn công kích để nói về hai ứng cử viên số 1 trong lá phiếu là Phó Tổng thống thuộc đảng Dân chủ Kamala Harris và cựu Tổng thống thuộc đảng Cộng hòa Donald Trump.
Ông Vance chất vấn vì sao bà Harris không làm nhiều hơn để giải quyết nạn lạm phát, nhập cư và nền kinh tế khi vẫn đang phục vụ trong chính quyền của Tổng thống Joe Biden. Ông Vance tấn công một cách nhất quán như vậy, điều mà ông Trump đã không thực hiện được khi tranh luận với bà Harris vào tháng trước.
“Nếu bà Kamala Harris có những kế hoạch tuyệt vời như vậy để giải quyết các vấn đề của tầng lớp trung lưu, thì bà ấy nên thực hiện chúng ngay bây giờ - chứ không phải chờ đến khi đắc cử vì đây là nhiệm vụ mà người dân Mỹ đã giao cho bà ấy 3 năm rưỡi trước rồi”, ông Vance nói.
Ông Walz mô tả ông Trump là một nhà lãnh đạo không ổn định, người đã dành ưu tiên cho các tỷ phú và lật ngược thế cờ đối với những lời chỉ trích của ông Vance về vấn đề nhập cư. Ông Walz công kích ông Trump vì đã gây áp lực buộc các đảng viên Cộng hòa tại Quốc hội phải từ bỏ dự luật an ninh biên giới lưỡng đảng vào đầu năm nay.
“Hầu hết chúng tôi muốn giải quyết vấn đề này”, ông Walz nói về vấn đề nhập cư. "Donald Trump đã có 4 năm để làm điều này và ông ấy đã hứa với quý vị, những người Mỹ, rằng việc này sẽ dễ dàng biết bao”.
Hai ông bắt tay tại cuộc tranh luận.
Cuộc tranh luận tại Trung tâm phát sóng đài CBS ở New York bắt đầu với chủ đề là cuộc khủng hoảng leo thang ở Trung Đông, sau khi Israel tiếp tục tấn công miền nam Lebanon hôm 1/10 và Iran bắn tên lửa trả đũa nhằm vào Israel.
Ông Walz cho rằng ông Trump quá “dễ thay đổi” và thông cảm với những vị lãnh đạo chuyên quyền, vì vậy khó có thể tin tưởng rằng ông ấy xử lý được cuộc xung đột đang gia tăng, trong khi ông Vance khẳng định ông Trump đã làm cho thế giới an toàn hơn trong nhiệm kỳ của mình.
Khi được hỏi liệu ông có ủng hộ Israel tấn công phủ vào Iran hay không, ông Vance nói hàm ý rằng ông để Israel tự quyết định, trong khi ông Walz không trả lời trực tiếp câu hỏi.
Ông Walz, 60 tuổi, là thống đốc bang Minnesota theo đường lối tự do và là cựu giáo viên trung học, và ông Vance, 40 tuổi, là tác giả sách bán chạy nhất và thượng nghị sĩ Hoa Kỳ thuộc nhóm bảo thủ đến từ bang Ohio.
Ông Trump, trong khi theo dõi phiên thảo luận trên truyền hình, đã đăng các ý kiến giận dữ trong suốt cuộc tranh luận, đôi khi hai lần một phút, trên trang Truth Social của mình.
Mỗi đối thủ đều tìm cách giáng một đòn có tác động trong cuộc tranh luận cuối cùng còn lại trước cuộc bầu cử tổng thống ngày 5/11.
Các nhà phân tích chính trị cho rằng các cuộc tranh luận của ứng viên phó tổng thống có thể nảy lửa nhưng nhìn chung không làm thay đổi kết quả của cuộc bầu cử.
Ông Walz được hỏi về một bản tin trong tuần này nói rằng ông không có mặt ở Trung Quốc trong vụ đàn áp bạo lực tại Quảng trường Thiên An Môn năm 1989, như ông từng tự nhận như vậy trước đó.
“Đôi khi tôi thật là ngốc”, ông nói. “Tôi đến đó vào mùa hè năm đó và đã nói nhầm về vấn đề này. Vì vậy, tôi đã ở Hong Kong và Trung Quốc trong thời gian diễn ra các cuộc biểu tình đòi dân chủ, và từ đó tôi đã học được rất nhiều về ý nghĩa của việc quản trị đất nước”.
Hai ông tranh luận tại trường quay của đài CBS ở thành phố New York.
Trong khi đó, ông Vance bảo vệ ứng viên tổng thống của mình mặc dù đã chỉ trích ông Trump trước cuộc bầu cử năm 2016.
“Tôi đã hiểu sai về ông Donald Trump”, ông nói. “Trước hết, tôi đã sai vì tôi cho rằng một số câu chuyện trên phương tiện truyền thông hóa ra là bịa đặt không trung thực về hồ sơ của ông ấy. Nhưng quan trọng nhất, ông Donald Trump đã mang lại lợi ích cho người dân Mỹ”.
Ông Walz chỉ trích ông Trump về vai trò của ông ấy trong việc bổ nhiệm ba thẩm phán Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ, những người đã tham gia quyết định của tòa án nhằm loại bỏ quyền phá thai trên toàn quốc vốn đã tồn tại gần nửa thế kỷ, một vấn đề rõ ràng đã gây tổn hại cho đảng Cộng hòa.
“Donald Trump đã thực hiện tất cả những điều này,” ông Walz nói. “Ông ấy khoe khoang về việc đã đưa các thẩm phán vào cuộc và lật ngược án lệ Roe kiện Wade thật tuyệt vời như thế nào”, đó là quyết định của Tối cao Pháp viện năm 1972 bảo vệ quyền phá thai.
Ông Vance, được biết đến với quan điểm bảo thủ sâu sắc về việc phá thai, có giọng điệu ôn hòa hơn hôm 1/10, nói rằng ông không ủng hộ lệnh cấm trên toàn quốc mặc dù trước đó đã làm như vậy. Ông cho biết quan điểm của ông Trump là từng bang nên quyết định có nên hạn chế phá thai hay không.
Phản ứng
Trong một bài đăng trên mạng xã hội, ông Trump nói ông sẽ phủ quyết lệnh cấm ở tầm quốc gia, vài tuần sau khi ông từ chối cho biết liệu ông có làm như vậy trong cuộc tranh luận tổng thống hay không.
Khi diễn ra cuộc tranh luận, theo hãng tin AP, ông Trump bày tỏ rằng ông sẽ phủ quyết lệnh cấm phá thai của liên bang nếu nó được đặt lên bàn của ông.
“MỌI NGƯỜI BIẾT TÔI SẼ KHÔNG ỦNG HỘ LỆNH CẤM PHÁ THAI CỦA LIÊN BANG, DƯỚI BẤT KỲ TRƯỜNG HỢP NÀO, VÀ TRÊN THỰC TẾ, SẼ PHẢI BÁC LỆNH ĐÓ, VÌ CÁC TIỂU BANG QUYẾT ĐỊNH DỰA TRÊN Ý CHÍ CỬ TRI CỦA HỌ (SẼ CỦA NHÂN DÂN!)”, ông Trump viết chữ in hoa toàn bộ trên trang Truth Social, theo AP.
Sau cuộc tranh luận, chiến dịch tranh cử của Harris-Walz ca ngợi thành tích của ứng cử viên phó tổng thống của họ.
“Tối nay, Thống đốc Walz đã cho thấy chính xác lý do tại sao Phó Tổng thống Harris chọn ông ấy: ông ấy là nhà lãnh đạo quan tâm đến những vấn đề quan trọng nhất đối với người dân Mỹ”, chủ tịch chiến dịch tranh cử Jen O’Malley Dillon cho biết trong một tuyên bố.
“Người Mỹ đã thấy một sự tương phản thực sự: một người nói chuyện thẳng thắn tập trung vào việc chia sẻ các giải pháp thực sự và một chính trị gia khéo léo đã dành cả đêm để bảo vệ sự chia rẽ và những thất bại của Donald Trump”, bà Dillon đưa ra nhận định, theo AP.