Trân Văn
Tuần này, một trong những sự kiện được người sử dụng mạng xã hội bàn luận rôm rả là dự tính... “phát hành trái phiếu quốc gia”, mới được Ủy ban Thường vụ (UBTV) của Quốc hội Việt Nam thảo luận hôm 12/10/2021.
Có hai lý do khiến UBTV của Quốc hội Việt Nam quan tâm đến điều này: Thứ nhất, đối tượng mua các loại trái phiếu công trình (vay vốn thực hiện công trình bằng trái phiếu) và trái phiếu do chính quyền địa phương phát hành có hạn – chủ yếu là các tổ chức tài chính và ngân hàng. Thứ hai, tiền trong dân vẫn còn khá nhiều. “Phát hành trái phiếu quốc gia” là bán lẻ trái phiếu, không... bán sỉ (bán cả gói) như trước nữa.
Dân chúng Việt Nam đón nhận ý tưởng này như thế nào?..
***
Câu trả lời là rất ít người tin kế hoạch... “phát hành trái phiếu quốc gia” có... thiện ý. VOA đã trò chuyện với ông Trần Quốc Quân, một doanh nhân Ba Lan gốc Việt để tìm hiểu xem “Vì sao người Việt dị ứng mỗi khi nhà nước tính ‘huy động tiền trong dân’ (1)?” và khi cuộc trò chuyện này được giới thiệu trên trang facebook VOA Tiếng Việt thì có thêm gần 500 người góp thêm ý kiến (2)...
Khoảng 1/4 số người góp ý không đồng tình với nhận xét của ông Vương Đình Huệ - Chủ tích Quốc hội, rằng... tiền trong dân vẫn còn khá nhiều! Họ khẳng định: Tiền trong nhà cán bộ, đảng viên mới nhiều! Thậm chí David Nguyen, Bo Cuc,... khẳng định là... nhiều gấp trăm lần trong dân! Có người như Le Lieu Huynh, Lam Anh Huynh,... thắc mắc: Sao không huy động tiền từ các quan chức, đó mới là... thành phần giàu thật!
Tương tự, rất nhiều người đề cập đến kinh nghiệm về... trái phiếu mà chính phủ từng... bán lẻ vào thập niên 1980 như Jack Dang: Những ai lấy lại được vốn và lãi cuả những tờ trái phiếu chính phủ cách đây mấy chục năm xin giơ tay lên. Lúc mua là tiền thật kiếm từ mồ hôi, nước mắt từ, 100% thành giấy lộn hết rồi. Nếu không gọi đó là lừa đảo có tổ chức thì gọi là gì?
Cũng có những người liên hệ với thực tế rồi nhận định như Phuoc Nguyen: Huy động vốn của dân rồi làm vài chục công trình như kiểu Cát Linh – Hà Đông,... dùng tiền của dân như rác, làm ăn kiểu đó đất nước chỉ có mạt thôi chứ phát triển sao nổi, cả trăm nữa nữa cũng vậy! Đó cũng là lý do có những người như Nhạn Huynh khẳng định: Dư tiền thì mua vàng, mua đất, làm từ thiện. Dư nữa thì nuôi chó. Tiền tươi thóc thật... Có ngu thì chỉ một lần thôi. Đâu có ai ngu hoài!..
***
Trong mắt hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam, VOA thuộc nhóm... thù địch, xuyên tạc, có thể độc giả của VOA cũng bị xếp vào loại này, nên chưa được... khách quan và... thiện chí lắm!
Còn độc giả của những cơ quan truyền thông chính thức, có giấy phép hoạt động hẳn hoi thì sao? Cứ xem phản hồi của độc giả CafeF (trang thông tin điện tử tổng hợp của VC Corp – một trong những doanh nghiệp được phép hoạt động trong lĩnh vực truyền thông tại Việt Nam, đã cũng như đang sở hữu cả những website mà bản chất là báo điện tử như Kênh 14, Soha,...) về dự tính sẽ mang trái phiếu chính phủ ra... bán lẻ... sẽ thấy ý kiến độc giả trên trang facebook của CafeF cũng chẳng khác gì độc giả VOA (3)...
Ngoài việc cho rằng: Tiền trong dân còn nhiều lắm nhưng tiền trong quan còn nhiều hơn... như Bella Nguyen, Lê Hoàng Nam,... và... nên bắt cán bộ, đảng viên bỏ tiền ra mua như facebooker có nickname là Page lập chơi cho biết (Dí đầu cán bộ bắt mua. Không chịu thì cứ đè ra trừ ngày công). Hay hiến kế như Harris Doan: Nhà nước cần huy động nguồn vốn từ cán bộ và vì... hai năm vừa qua, cán bộ vẫn lãnh lương đều, thành ra... nên cống hiến vì tổ quốc, vì nhân dân,...
Hóa ra độc giả của CafeF cũng không quên bài học công trái hồi thập niên 1980.
Lee Quang Minh hồi tưởng: Mua dễ, bán lại thì hành đủ điều. Bài học từ xưa của biết bao gia đình. Giờ nói ai mà tin nữa... Duc Duy Bui ôn cố: Mua công trái một chỉ vàng, mười năm sau đổi được... tô phở... rồi chửi thề! Quang Kh Ng khuyên: Thôi! Sau này con cháu nó muốn ăn phở thì để nó tự mua, không cần nhận... thừa kế từ ông cha nó. An Phuc so sánh: Tiền, vàng thật trong túi mình đi đổi máy tờ giấy... lộn và nhấn mạnh... chỉ cần thu hồi tài sản tham nhũng thôi là đủ đầu tư phát triển kinh tế!
***
Cuối tuần trước – ba ngày trước khi UBTV của Quốc hội Việt Nam thảo luận về việc làm trái phiếu chính phủ để bán lẻ - tại buổi tiếp xúc cử tri trước khi dự kỳ họp thứ hai của Quốc hội khóa 15 - ông Nguyễn Phú Trọng, tâm tình với cử tri vừa như một đại biểu Quốc hội, vừa như Tổng Bí thư đảng CSVN, đại ý... Cả hệ thống chính trị phải biết dân đang muốn gì, làm đúng thì dân ủng hộ, làm sai thì dân góp ý, hư hỏng thì dân phản đổi để xử lý (4)...
Vì ông Trọng tuyên bố như thế và mơ về chuyện... cả hệ thống chính trị vào cuộc dưới sự lãnh đạo của đảng, cùng với nhân dân "tiền hô hậu ủng, nhất hô bá ứng, trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt”... nên Thiên hạ luận kỳ này mạo muội giới thiệu với ông, đảng của ông, hệ thống chính trị của ông một ít suy nghĩ, mong muốn của dân thông qua sự kiện hệ thống chính trị, hệ thống công quyền dự tính sản xuất trái phiếu chính phủ để mang ra bán lẻ. Không rõ ông có thể làm được như ông nói cho... dọc ngang thông suốt?
Chú thích
(2) https://www.facebook.com/VOATiengViet/posts/10158579641598008