Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội vào chiều 14/9 tuyên hai ông Lê Đình Công, 56 tuổi, và Lê Đình Chức, 40 tuổi, phạm tội “giết người” trong một vụ đụng độ với công an hồi đầu năm nay vì tranh chấp đất đai ở xã Đồng Tâm, ngoại thành Hà Nội.
Hai ông Công và Chức phải nhận án tử hình, theo tin của Người Lao Động và Giao Thông.
Tòa cũng tuyên các mức án từ 15 tháng tù treo đến chung thân đối với 27 người khác bị quy là phạm tội “chống người thi hành công vụ” hoặc “giết người”, vẫn theo Người Lao Động và Giao Thông.
Ngoài hai án tử hình, những người nhận các mức án tù cao nhất gồm: Lê Đình Doanh, chung thân; Bùi Viết Hiểu, 16 năm tù; Nguyễn Quốc Tiến, 13 năm tù; và Nguyễn Văn Tuyển, 12 năm tù, hai báo Người Lao Động và Giao Thông tường thuật.
Gia đình chúng tôi không đồng ý, không chấp nhận các bản án của tòa. Người thân của chúng tôi không làm gì phạm tội, không giết người. Công an không có bằng chứng là chú tôi, bố tôi giết người.Bà Nguyễn Thị Duyên, cháu dâu ông Lê Đình Kình
Các bị cáo trong phiên tòa sơ thẩm kéo dài từ ngày 7-14/9 là người dân thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội. Họ bị bắt rạng sáng 9/1 sau khi công an đột kích vào thôn với lý do “bảo đảm an ninh, trật tự” cho công trình thi công tường rào sân bay Miếu Môn, nơi có tranh chấp đất đai giữa chính quyền với người dân trong nhiều năm qua.
Vụ đột kích dẫn đến hậu quả là ông Lê Đình Kình, 84 tuổi, được xem là thủ lĩnh tinh thần của người dân, bị công an bắn chết; phía công an có 3 người thiệt mạng.
Trong vụ này, nhà chức trách cáo buộc rằng ông Lê Đình Công “chủ mưu, thường xuyên kích động giết cán bộ công an”, cũng như “trực tiếp ném lựu đạn, giết chết công an”.
Ông Lê Đình Chức bị cáo buộc “ném bom xăng, lựu đạn về phía công an, dùng tuýp sắt gắn dao bầu chọc, khiến 3 cảnh sát ngã xuống hố” rồi cùng ông Lê Đình Doanh “đổ xăng thiêu chết” 3 người đó.
Lê Đình Công và Lê Đình Chức là con trai ông Lê Đình Kình. Lê Đình Doanh là cháu nội ông Kình.
Nhà chức trách nhiều lần khẳng định người dân thôn Hoành, xã Đồng Tâm, có chủ tâm “tấn công nhằm tiêu diệt lực lượng công an”.
Trong khi đó, 29 người bị bắt và trở thành bị cáo tại phiên toà nói họ chỉ “bảo vệ đất đai” và “phòng vệ” trong tình huống chính bản thân và người nhà gặp nguy hiểm khi xảy ra vụ đột kích.
Các bị cáo tại phiên xét xử về vụ án xuất phát từ tranh chấp đất đai ở Đồng Tâm, Hà Nội (ảnh ngày 10/9 của VietnamNet)
Phản ứng về các bản án của tòa, bà Nguyễn Thị Duyên, vợ của bị cáo Lê Đình Uy, cháu dâu ông Lê Đình Kình, nói với VOA vào chiều 14/9:
“Gia đình chúng tôi không đồng ý, không chấp nhận các bản án của tòa. Người thân của chúng tôi không làm gì phạm tội, không giết người. Công an không có bằng chứng là chú tôi, bố tôi giết người. Gia đình chúng tôi cũng không chứng kiến cảnh 3 công an chết cháy. Chắc chắn chúng tôi sẽ kháng cáo”.
Lê Đình Uy, chồng bà Duyên, nhận mức án 5 năm tù. Bà Duyên nhấn mạnh với VOA rằng bất cứ bản án nào của tòa đối với ai trong vụ án này cũng là “oan sai” và gia đình sẽ “đấu tranh”.
Nói về việc ông Lê Đình Kình bị bắn chết trong vụ đột kích, bà Duyên cáo buộc rằng công an “đã giết” ông.
“Cụ chết rất oan trái”, bà Duyên nói với VOA, “Gia đình và người dân Đồng Tâm bất ngờ, không chấp nhận cái chết tức tưởi của cụ”.
Bà Duyên cho biết thêm rằng trong cùng ngày 14/9, bà Dư Thị Thành, vợ ông Lê Đình Kình, đã gửi đơn tố cáo khẩn cấp đến Chính phủ, Quốc hội và Bộ Công an Việt Nam để tố cáo tướng Tô Ân Xô, người phát ngôn của Bộ Công an, đã “xúc phạm” ông Kình.
Đề nghị Bộ Công an giải thích rõ cho tôi và gia đình tôi cùng toàn thể nhân dân cả nước Việt Nam được biết khái niệm 'Địa Chủ Cường Hào Mới' thời đại này bao gồm những yếu tố gì? ... Ông Tô Ân Xô ... hoàn toàn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật bởi những phát ngôn không có căn cứ đó.Bà Dư Thị Thành, vợ ông Lê Đình Kình
Cách đây ít ngày, trong một phát biểu trên báo chí, ông Tô Ân Xô gọi ông Lê Đình Kình là “địa chủ cường hào mới”.
Trong đơn tố cáo, bà Dư Thị Thành viết rằng cho đến khi “bị công an giết”, ông Lê Đình Kình chưa bị khởi tố với bất cứ tội danh nào và vẫn là một đảng viên cộng sản, chưa hề có tiền án, tiền sự.
Bà Thành yêu cầu nhà chức trách Việt Nam làm rõ khái niệm “địa chủ cường hào mới”, đồng thời cho rằng ông Tô Ân Xô “vu khống trắng trợn cho người chết” và “phải chịu trách nhiệm trước pháp luật bởi những phát ngôn không có căn cứ đó”.