VOA: Cuộc thảo luận chính sách quốc phòng vừa qua có ý nghĩa như thế nào, thưa ông?
Ông Robert Scher: Cuộc đối thoại này rất quan trọng. Đây là lần đầu tiên bộ quốc phòng hai nước cùng nhau họp bàn về chính sách. Nó diễn ra trong bối cảnh đặc biệt có ý nghĩa, khi hai nước kỷ niệm 15 năm bình thường hóa quan hệ. Tôi cũng nghĩ rằng đó là thời điểm tốt để nhìn lại và đánh giá chặng đường đã qua trong mối quan hệ song phương giữa hai quốc gia.
VOA: Vậy ông đánh giá như thế nào về quan hệ quốc phòng giữa hai nước thời gian qua?
Ông Robert Scher: Bang giao giữa hai nước phát triển rất đáng chú ý trong vòng 15 năm qua. Hai quốc gia bắt đầu quan hệ quốc phòng chủ yếu nhằm để đánh giá các di sản chiến tranh để lại. Từ nền tảng đó, trong những năm vừa qua, hai bên đã xây dựng quan hệ đối tác rất gần gũi xoay quanh một loạt các vấn đề khác, quan trọng đối với cả hai nước.
Hai quốc gia đã tiến hành một loạt các cuộc đối thoại và chia sẻ thông tin nhằm tìm ra cách thức tiếp tục trao đổi và hợp tác hơn nữa trong các lĩnh vực như gìn giữ hòa bình; tìm kiếm cứu nạn; hỗ trợ nhân đạo, ứng phó thảm họa hay an ninh biển.
VOA: Trong các lĩnh vực đó, đâu là ưu tiên của phía Hoa Kỳ, thưa ông?
Ông Robert Scher: Chúng tôi xác định đấy là bốn lĩnh vực ưu tiên. Từ đó, chúng tôi tiếp tục tìm kiếm cách thức phát triển sự hợp tác trong từng lĩnh vực rất quan trọng đó đối với cả hai nước.
VOA: Tại cuộc họp báo ở Hà Nội, ông cho biết đã chia sẻ trong cuộc đối thoại về ‘ấn tượng của Hoa Kỳ đối với sự hiện đại hóa quân sự của Trung Quốc’. Các giới chức Việt Nam có chung quan điểm mà phía Hoa Kỳ đưa ra hay không?
Ông Robert Scher: Tôi cho rằng điều đáng chú ý là bản thân cuộc đối thoại xem xét và đánh giá một loạt các vấn đề từ toàn cầu, khu vực tới song phương mà các giới chức ở cấp đưa ra chính sách tại Bộ Quốc phòng hai nước có thể thảo luận.
Lẽ dĩ nhiên, chúng tôi đã trao đổi về tiến trình hiện đại hóa quân sự của Trung Quốc, nhưng chúng tôi còn thảo luận về một loạt các vấn đề quân sự khác liên quan tới khu vực cũng như trên thế giới.
Trong bối cảnh rộng lớn đó, chúng tôi thấy giá trị của các cuộc đối thoại giữa hai Bộ nhằm củng cố quan hệ cũng như để hiểu rõ hơn mỗi nước đánh giá như thế nào về tình hình khu vực.
Phó Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Robert Scher một lần nữa nhấn mạnh tới 'quyền lợi quốc gia' của Hoa Kỳ trong việc giải quyết hòa bình tranh chấp lãnh hải ở biển Đông.
VOA: Trả lời trong một cuộc phỏng vấn gần đây với Ban Việt Ngữ Đài VOA, Phó trợ lý Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Scot Marciel nói rằng xét về ngoại giao, Việt Nam đang ngày càng trở thành một đối tác quan trọng của Hoa Kỳ ở châu Á. Vậy còn về mặt quân sự thì sao, thưa ông?
Ông Robert Scher: Tôi nghĩ rằng điều quan trọng là chúng ta cần phải xem xét mối quan hệ đối tác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong một loạt các vấn đề. Chúng tôi thấy rõ rằng có những điều mà cả hai bên có thể cùng nhau xem xét trong lĩnh vực quốc phòng, cũng quan trọng như các vấn đề ngoại giao và kinh tế. Đây là một mối quan hệ phát triển sâu rộng trong 15 năm qua kể từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ.
VOA: Bộ trưởng Ngoại giao Hillary Clinton từng tuyên bố rằng giải quyết hòa bình các tranh chấp về lãnh thổ tại vùng biển Nam Trung Hoa (tức biển Đông) là ‘quyền lợi quốc gia’ của Hoa Kỳ. Phía Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ có cùng quan điểm như vậy không?
Ông Robert Scher: Ngoại trưởng Clinton đã nói rõ, và Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates từng tuyên bố tại Cuộc đối thoại Shangri-La hồi tháng Sáu rằng điều rất quan trọng là các nước trong khu vực, đặc biệt là các quốc gia tuyên bố chủ quyền ở khu vực biển Nam Trung Hoa, có thể giải quyết một cách hòa bình những tranh chấp theo đúng luật lệ và nguyên tắc ứng xử quốc tế.
Chúng tôi có quyền lợi trong việc các tranh chấp được giải quyết một cách hòa bình và theo đúng luật quốc tế. Và như Ngoại trưởng Clinton đã nói rõ, Hoa Kỳ sẽ làm mọi điều có thể để hỗ trợ bất kỳ một giải pháp nào mà cả khu vực lẫn các nước tuyên bố chủ quyền mong muốn theo đuổi.
VOA: Hãng tin Bloomberg trong một phân tích gần đây nói rằng, tôi xin trích, ‘Hoa Kỳ nhấn mạnh tới vai trò của mình ở biển Nam Trung Hoa (biển Đông), vốn quan trọng đối với thông thương toàn cầu, để đẩy lui ảnh hưởng của Trung Quốc ở khu vực’. Ông nghĩ sao về đánh giá này?
Ông Robert Scher: Chúng tôi muốn đảm bảo và chúng tôi đã nói rõ rằng một trong các quyền lợi chính của Hoa Kỳ ở biển Nam Trung Hoa là vấn đề tự do lưu thông hàng hải, khả năng sử dụng vùng biển chung và quyền luân chuyển trên biển.
Chúng tôi muốn bảo đảm rằng chúng tôi có thể sử dụng các khu vực lãnh hải đó để phục vụ cho tự do thương mại, ngoại giao cũng như con người. Đó là một trong các quyền lợi cơ bản và là một trong các mối quan tâm của chúng tôi không chỉ ở khu vực biển Nam Trung Hoa mà còn ở Đông Á và trên toàn cầu.
VOA: Báo chí Việt Nam đưa tin, Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates sẽ tới Hà Nội vào tháng Mười để tham dự Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN+ (ADMM+ Australia, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, New Zealand, Nga và Mỹ). Nghị trình của ông Gates ở Việt Nam sẽ là gì, thưa ông?
Ông Robert Scher: Bộ trưởng Gates cam kết sẽ tới tham dự Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN+8 tại Hà Nội và ông nóng lòng tới tham gia hội nghị này. Phần đầu của chuyến công du của ông tới Hà Nội sẽ là cuộc gặp song phương với người đồng nhiệm Việt Nam với các chủ đề tập trung vào các vấn đề song phương trong mối quan hệ.
Phần hai sẽ là tham dự Hội nghị ADMM+ lần đầu tiên được tổ chức. Bộ trưởng Gates nói rằng đây là một nơi gặp mặt quan trọng. Ông đã nói như vậy tại cuộc Đối thoại Shangri-La. Ông chờ đợi sẽ gặp gỡ đối tác để tìm cách củng cố hợp tác trong bối cảnh đa phương nhằm đạt được sự hợp tác cụ thể tiến tới đạt được các quyền lợi chung.
Cám ơn ông Robert Scher. Đến đây cũng đã kết thúc chuyên mục ‘Câu chuyện Việt Nam’, phát sóng vào lúc 10 giờ tối thứ Bảy hàng tuần. Nếu quý vị muốn chia sẻ với các quý độc giả khác các tin tức hữu ích từ nơi mình sinh sống, xin gửi email về cho chúng tôi tại địa chỉ: vietnamese@voanews.com. Xin ghi trên tiêu đề là gửi chuyên mục 'Câu chuyện Việt Nam'. Xin quý vị gửi kèm các thông tin liên hệ cụ thể. Nguyễn Trung sẽ liên lạc với quý vị. Xin chân thành cám ơn và hẹn gặp lại trong chương trình tuần sau.