Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy tố cáo Nga đang lên kế hoạch động viên thêm quân cho một cuộc tấn công lớn, ngay cả khi Moscow đang phải đối mặt với một số chỉ trích nội bộ lớn nhất liên quan đến một cuộc tấn công giết chết nhiều lính Nga mới nhập ngũ.
Kyiv nhiều tuần nay cảnh báo Tổng thống Nga Vladimir Putin có kế hoạch ra lệnh cho một đợt tuyển quân hàng loạt khác và đóng cửa biên giới để ngăn những người đàn ông trốn quân dịch.
“Chúng tôi không nghi ngờ gì về việc những người chủ hiện tại của Nga sẽ ném tất cả những gì họ còn lại và tất cả những người họ có thể tập hợp được để cố gắng xoay chuyển tình thế của cuộc chiến và ít nhất là trì hoãn thất bại của họ”, ông Zelenskyy nói trong bài phát biểu qua video hàng đêm vào ngày 3/1.
“Chúng tôi phải phá vỡ kịch bản này của Nga. Chúng tôi đang chuẩn bị cho điều này. Những kẻ khủng bố phải thua. Bất kỳ nỗ lực nào trong cuộc tấn công mới của họ đều phải thất bại.”
Bộ Quốc phòng Nga ngày 4/1 nói cuộc tấn công của Ukraine vào Đêm Giao thừa mà Nga thừa nhận gây thiệt mạng cho 89 lính Nga là do lính Nga sử dụng điện thoại di động “trong khu vực tấn công mà vũ khí của kẻ thù có thể tiếp cận. Yếu tố này cho phép kẻ thù theo dõi và xác định tọa độ vị trí của binh lính để tấn công bằng phi đạn.” Đây là vụ tấn công thương vong nhất đối với quân đội Nga mà Moscow thừa nhận kể từ khi bắt đầu cuộc chiến.
Nếu Nga đang lên kế hoạch cho một đợt động viên mới, thì cái chết của hàng loạt lính nghĩa vụ vào Đêm Giao thừa có thể làm ảnh hưởng tới tinh thần mọi người. Hàng trăm ngàn người đàn ông đã chạy trốn khỏi nước Nga khi ông Putin ra lệnh động viên quân trừ bị đầu tiên kể từ Thế chiến Thứ hai vào tháng 9 năm ngoái sau những thất bại quân sự.
Ông Putin tháng trước cho biết không cần động viên thêm. Nhưng trong một dấu hiệu mà Điện Kremlin hiện có thể đang xem xét, đó là một nhóm ít được biết đến tự xưng là đại diện cho các góa phụ của quân nhân Nga đã đưa ra lời kêu gọi hôm 3/1 yêu cầu ông Putin ra lệnh động viên quy mô lớn hàng triệu người. Điện Kremlin chưa bình luận về lời kêu gọi đó.
Nga phẫn nộ
Nga đã truy dẹp một cách hiệu quả mọi sự phản đối trực tiếp đối với cuộc chiến, những lời chỉ trích công khai bị cấm bởi các quy tắc truyền thông nghiêm ngặt. Nhưng Moscow đã kiểm soát tương đối tự do cho các blogger ủng hộ chiến tranh, một số có hàng trăm nghìn người theo dõi trên mạng xã hội.
Nhiều người ngày càng lên tiếng về những gì họ coi là một chiến dịch nửa vời và lãnh đạo thiếu năng lực, đồng thời bày tỏ sự tức giận trong tuần này về cuộc tấn công giết chết các binh sĩ Nga đang ở trong một trường dạy nghề ở tỉnh Donetsk vào Đêm Giao thừa.
Sự chỉ trích nhắm vào các chỉ huy quân sự hơn là vào ông Putin, người đã không bình luận công khai về vụ tấn công.
Bộ Quốc phòng Nga, nâng số người thiệt mạng chính thức trong vụ tấn công từ 63 lên 89 người, đổ lỗi cho các binh sĩ sử dụng điện thoại di động trái phép, khiến Ukraine khám phá được căn cứ ở Makiivka, thành phố song sinh của thủ phủ vùng Donetsk.
Các blogger thân Nga nói cuộc tấn công trở nên tồi tệ hơn vì đạn dược được tồn trữ tại địa điểm này. Moscow chưa xác nhận điều đó.
Ông Rob Lee, một thành viên cao cấp tại Viện nghiên cứu Chính sách Đối ngoại, cho biết Moscow gặp vấn đề về nơi trú ẩn an toàn cho những binh sĩ mới được huy động gần mặt trận vào mùa đông.
Ông viết trên Twitter: “Việc phân tán họ khó khăn hơn vì thiếu lãnh đạo đơn vị nhỏ, và họ sẽ làm việc tồi tệ hơn trong giá lạnh so với những người lính được huấn luyện”. Nhưng đặt họ gần kho đạn “đơn giản là một thất bại trong lãnh đạo,” ông nói thêm.
Xe bọc thép
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói với ông Zelenskyy rằng Pháp sẽ gửi xe chiến đấu bọc thép hạng nhẹ AMX-10 RC để giúp đỡ trong cuộc chiến, một quan chức Pháp cho biết sau cuộc điện đàm giữa hai người, đồng thời cho biết thêm đây sẽ là lần đầu tiên xe bọc thép do phương Tây sản xuất được cung cấp để hỗ trợ quân đội Ukraine.
Một quan chức từ bộ phận tình báo của Bộ Quốc phòng Ukraine, Andriy Cherniak, nói trong các bình luận với hãng truyền thông RBC-Ukraine rằng Ukraine dự kiến sẽ không nhượng bộ trong cuộc tấn công của Nga trong năm nay bất chấp thiệt hại nặng nề về người.
“Theo ước tính của tình báo quân đội Ukraine, trong 4-5 tháng tới, quân đội Nga có thể mất tới 70.000 người. Và giới lãnh đạo quốc gia chiếm đóng (Nga) đã sẵn sàng cho những tổn thất như vậy”, ông Cherniak nói.
Các nhà lãnh đạo Nga “hiểu rằng họ sẽ thua nhưng họ không có kế hoạch chấm dứt chiến tranh”, ông nói.
Trong một tín hiệu gửi tới phương Tây rằng Nga sẽ không lùi bước về Ukraine, hôm 4/1, ông Putin đã cử một tàu khu trục đến Đại Tây Dương được trang bị phi đạn hành trình siêu thanh thế hệ mới, có thể bay với tốc độ gấp 5 lần tốc độ âm thanh.
Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine cho biết trong bản cập nhật hàng ngày rằng Nga đã tiến hành 7 cuộc tấn công bằng phi đạn, 18 cuộc không kích và hơn 85 cuộc tấn công từ các hệ thống rốc-két đa bệ phóng trong 24 giờ qua nhằm vào cơ sở hạ tầng dân sự ở các thành phố Kramatorsk, Zaporizhzhia và Kherson.
“Có thương vong trong thường dân,” Bộ Tổng tham mưu nói. Nga phủ nhận cố tình tấn công dân thường.
Các báo cáo chiến trường không thể được kiểm chứng độc lập.
Bộ Tổng tham mưu Ukraine cũng cho biết các lực lượng Nga tiếp tục tập trung tiến công gần thành phố Bakhmut thuộc tỉnh Donetsk, nơi cả hai bên được cho là đã tổn thất hàng nghìn binh sĩ trong nhiều tuần giao tranh ác liệt.
Nga đã phát động cái mà họ gọi là “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine vào ngày 24/2 năm ngoái, viện dẫn các mối đe dọa đối với an ninh của chính họ và nhu cầu bảo vệ những người nói tiếng Nga. Ukraine và các đồng minh cáo buộc Moscow gây chiến vô cớ để chiếm lãnh thổ.