Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump hôm 12/11 cho biết ông đã chọn ông Pete Hegseth làm Bộ trưởng Quốc phòng. Đó là một nhà bình luận kỳ cựu của đài Fox News. Ông Hegseth là người bày tỏ thái độ coi thường cái gọi là chính sách “thức tỉnh” của các nhà lãnh đạo Lầu Năm Góc, bao gồm cả sĩ quan quân sự hàng đầu.
Ông Hegseth, nếu được Thượng viện Hoa Kỳ chuẩn thuận, có thể thực hiện đúng lời hứa trong chiến dịch tranh cử của ông Trump là loại bỏ các tướng lĩnh trong quân đội Hoa Kỳ, những người mà ông cáo buộc theo đuổi các chính sách cấp tiến về sự đa dạng trong bộ máy quân sự mà những người bảo thủ hô hào phản đối.
Điều này cũng có thể đặt ông Hegseth vào con đường đi đến chỗ đối đầu với Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Không quân C.Q. Brown, một cựu phi công chiến đấu có kinh nghiệm chỉ huy ở Thái Bình Dương và Trung Đông, người mà ông Hegseth cáo buộc “theo đuổi quan điểm cấp tiến của các chính trị gia cánh tả”.
Ông Hegseth, người đàn ông 44 tuổi hoài nghi về NATO, có lẽ là sự lựa chọn đáng ngạc nhiên nhất của ông Trump khi ông lập nội các trước lễ nhậm chức ngày 20/1.
Ông Trump, khi công bố quyết định của mình, đã ca ngợi ông Hegseth, một cựu chiến binh Lực lượng Vệ binh Quốc gia và từng phục vụ ở Afghanistan, Iraq và Vịnh Guantanamo, Cuba, theo trang web của ông.
“Pete là người cứng rắn, thông minh và là người thực sự tin tưởng vào nước Mỹ trên hết”, ông Trump nói trong một tuyên bố. “Với Pete nắm quyền điều hành, kẻ thù của nước Mỹ hay coi chừng - Quân đội của chúng ta sẽ vĩ đại trở lại và nước Mỹ sẽ không bao giờ lùi bước”.
Ông Hegseth ít khi bày tỏ quan điểm về chính sách trong quá khứ, nhưng có thể thấy ông đã chỉ trích các đồng minh NATO vì sự yếu kém và nói rằng Trung Quốc đang trên đà thống trị các nước láng giềng.
Ông Hegseth cho hay ông đã rời quân ngũ vào năm 2021 sau khi bị Lục quân gạt ra ngoài vì quan điểm chính trị và tôn giáo.
“Chẳng ai ưa ai - tôi cũng chẳng muốn cái Lục quân này nữa”, ông Hegseth viết trong cuốn sách “Cuộc chiến nhằm vào các chiến binh: Đằng sau sự phản bội lại những người giúp chúng ta tự do”.
Lầu Năm Góc hiện đang lo lắng rằng ông Trump muốn loại bỏ tận gốc các sĩ quan quân đội và công chức chuyên nghiệp mà ông cho là không trung thành.
Các vấn đề về chiến tranh văn hóa có thể là nguyên nhân để sa thải.
Ông Trump nói với đài Fox News hồi tháng 6 rằng ông sẽ sa thải những vị tướng mà ông mô tả là “tỉnh thức”, một thuật ngữ chỉ những người tập trung vào công bằng chủng tộc và xã hội nhưng được những người bảo thủ sử dụng để chê bai các chính sách tiến bộ.
Ông Hegseth có thể là người ủng hộ việc sa thải như vậy.
Ông viết trong cuốn sách của mình: “Tổng thống tiếp theo của Hoa Kỳ cần phải cải tổ triệt để đội ngũ lãnh đạo cấp cao của Lầu Năm Góc để giúp chúng ta sẵn sàng bảo vệ đất nước và đánh bại kẻ thù của mình. Rất nhiều người cần phải bị sa thải”.
Ông Hegseth cũng đặc biệt nhắm vào ông Brown, chất vấn rằng liệu ông có được công việc đó không nếu không phải là người da đen.
“Đó là vì màu da của ông ấy? Hay kỹ năng của ông ấy? Chúng ta sẽ không bao giờ biết, nhưng luôn nghi ngờ - điều này nhìn bề ngoài có vẻ không công bằng với ông CQ”, ông viết.
Các cựu tướng lĩnh và bộ trưởng quốc phòng của ông Trump nằm trong số những người chỉ trích ông gay gắt nhất, trong đó một số người tuyên bố ông không phù hợp để nhậm chức. Tức giận, ông Trump đã đề nghị rằng cựu Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân của ông, Mark Milley, có thể bị xử tử vì tội phản quốc.
Ông Hegseth cũng chỉ trích ông Milley vì đã không thực thi nghiêm túc các chính sách của ông Trump khi còn đương chức và cáo buộc ông là “người theo đảng phái đến cùng” để hỗ trợ đảng Dân chủ.
Các đồng minh ‘tự cho mình là đúng và bất lực’
Ông Hegseth lâu nay chỉ trích gay gắt các đồng minh châu Âu của Mỹ và việc lựa chọn ông có thể khiến NATO lo lắng hơn nữa về ý nghĩa của chính quyền ông Trump đối với liên minh.
“Đã lỗi thời, bị vượt trội về vũ khí, bị xâm chiếm và bất lực. Tại sao Mỹ, ‘số liên lạc khẩn cấp’ của châu Âu trong thế kỷ qua, lại phải lắng nghe các quốc gia tự cho mình là đúng đắn và bất lực yêu cầu chúng tôi tôn trọng những thỏa thuận phòng thủ lỗi thời và phiến diện mà họ không còn tuân thủ?” Hegseth viết trong cuốn sách của mình.
“Có thể nếu các nước NATO thực sự chuẩn bị cho việc phòng thủ của mình - nhưng họ không làm vậy. Họ chỉ la hét về các quy tắc trong khi làm rỗng ruột quân đội của mình và la hét yêu cầu Mỹ giúp đỡ”.
Trong những lần xuất hiện trên podcast và truyền hình, ông nói rằng Trung Quốc đang xây dựng một quân đội “có mục đích cụ thể là tập trung cho việc đánh bại Hợp chủng quốc Hoa Kỳ”.
Ông Hegseth nói trên một podcast vào tuần trước: “Họ có một tầm nhìn dài hạn đầy đủ về sự thống trị không chỉ trong khu vực mà còn trên toàn cầu và chúng ta thì chẳng nghĩ gì ra hồn”.
Cũng trong podcast đó, ông Hegseth nói rằng cuộc xâm lược Ukraine năm 2022 của Nga dường như là “cuộc chiến trả thù của Putin”.
Ông Trump chỉ trích sự hỗ trợ của Tổng thống Joe Biden dành cho Ukraine, làm dấy lên lo ngại về tương lai của sự hỗ trợ dành cho chính phủ của Tổng thống Volodymyr Zelenskyy khi Đảng Cộng hòa kiểm soát cả Nhà Trắng lẫn Thượng viện và có thể là cả Hạ viện.
Ông Hegseth nói: “Nếu Ukraine có thể tự bảo vệ mình… thật tuyệt, nhưng tôi không muốn sự can thiệp của Mỹ tiến sâu vào châu Âu và khiến (Putin) cảm thấy như ông ấy đang bị bám sát”.