Bản tin độc quyền của Reuters hôm 9/12 cho hay một quan chức cấp cao thuộc chính phủ Lithuania và một tổ chức của các doanh nghiệp nói với hãng tin rằng Trung Quốc gần đây yêu cầu các công ty đa quốc gia cắt đứt quan hệ với Lithuania, nếu không sẽ đối mặt với việc phải đứng ngoài thị trường Trung Quốc, động thái này làm các công ty bị cuốn vào mối bất hòa giữa quốc gia vùng Baltic và Bắc Kinh.
Trung Quốc đã hạ cấp quan hệ ngoại giao với Lithuania hồi tháng trước, sau khi Đài Loan mở văn phòng đại diện tại Vilnius.
Trung Quốc coi đảo Đài Loan có chính thể tự trị và nền dân chủ là lãnh thổ của mình và đã tăng cường áp lực lên các nước để hạ cấp hoặc cắt đứt quan hệ với hòn đảo.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Wang Wenbin (Uông Văn Bân) hôm thứ Năm 9/12 nói Trung Quốc tuân theo các quy định thương mại quốc tế và một lần nữa chỉ trích Lithuania về lập trường của họ đối với Đài Loan.
Kim ngạch thương mại trực tiếp của Lithuania với Trung Quốc khá nhỏ, nhưng nền kinh tế dựa vào xuất khẩu của Lithuania là nơi có hàng trăm công ty sản xuất các sản phẩm như đồ nội thất, thiết bị laser, thực phẩm và quần áo cho các công ty đa quốc gia bán sang Trung Quốc.
"Trung Quốc đã gửi thông điệp đến các công ty đa quốc gia rằng nếu các công ty sử dụng phụ tùng, linh kiện và hàng tiếp liệu có nguồn gốc Lithuania thì sẽ không được phép bán sang thị trường Trung Quốc hoặc lấy nguồn cung cấp ở Trung Quốc nữa", Mantas Adomenas, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lithuania, nói với Reuters.
"Chúng tôi đã thấy một số công ty hủy hợp đồng với các nhà cung cấp của Lithuania", vị thứ trưởng nói thêm.
Liên đoàn các nhà công nghiệp Lithuania, đại diện cho hàng nghìn công ty của đất nước, xác nhận rằng một số công ty đa quốc gia mua hàng từ các nhà cung cấp Lithuania đang là mục tiêu bị Trung Quốc nhắm đến.
"Tuần này là lần đầu tiên chúng tôi chứng kiến việc Trung Quốc gây áp lực trực tiếp lên một nhà cung cấp, đòi họ bỏ hàng hóa do Lithuania sản xuất", Vidmantas Janulevicius, Chủ tịch Liên đoàn, nói với Reuters. "Trước đây, chúng tôi chỉ thấy có những lời đe dọa là điều đó có thể xảy ra, bây giờ chúng đã trở thành hiện thực", vẫn lời vị chủ tịch.
Janulevicius nói thêm về tập đoàn đa quốc gia bị gây sức ép: “Đối với chúng tôi, điều đau nhất là công ty đó là của châu Âu. Nhiều doanh nghiệp Lithuania là các bên cung cấp cho các công ty như vậy".
Lithuania đang xem xét việc thành lập một quỹ để bảo vệ các công ty địa phương khỏi sự trả đũa của Trung Quốc, một quan chức chính phủ cấp cao nói với Reuters.
Chính phủ Lithuania đang bàn bạc với các công ty có nguy cơ bị ảnh hưởng xấu từ mối bất hòa với Trung Quốc về việc có thể trợ giúp tài chính, chẳng hạn như cấp các khoản vay, vị quan chức chính phủ cho biết.
Lithuania cũng đã kêu gọi Ủy ban châu Âu hỗ trợ.
Ủy ban châu Âu đã trả lời trong một tuyên bố rằng EU sẵn sàng đứng lên chống lại mọi loại áp lực chính trị và các biện pháp cưỡng ép nhằm vào bất kỳ quốc gia thành viên nào.
(Reuters)