Phó Tổng thống Zambia Guy Scott được bầu làm Tổng thống lâm thời sau khi Tổng thống Michael Sata qua đời.
Bộ trưởng Quốc phòng Zambia, Edgar Lungu, loan báo tin này hôm nay tại thủ đô Lusaka, chưa đầy 24 giờ đồng hồ sau khi ông Sata từ trần tại London, nơi ông được đưa sang để điều trị y khoa nhưng không tiết lộ bệnh gì.
Bộ trưởng Quốc phòng cũng thông báo Zambia sẽ tổ chức bầu cử Tổng thống trong vòng 90 ngày.
Như vậy, ngay thời điểm này ông Scott trở thành Tổng thống da trắng đầu tiên của Châu Phi kể từ đời Tổng thống F.W. De Klerk ở Nam Phi hồi năm 1994.
Tân Tổng thống Zambia năm nay 70 tuổi, sinh trưởng ở Zambia thời nước này còn là Bắc Rhodesia do Anh Quốc cai trị.
Theo hiến pháp, ông Scott không thể làm Tổng thống lâu dài vì cha mẹ ông không sinh ra ở Zambia.
Phó Tổng thống Zambia Guy Scott.
Tuần rồi, chính phủ Zambia đưa sang Quốc hội dự thảo hiến pháp mới loại bỏ giới hạn này.
Sức khỏe ông Sata có vấn đề kể từ tháng sáu năm nay sau khi ông sang Israel trị bệnh và sau đó không xuất hiện trước công chúng trong 3 tháng liền.
Tháng rồi, ông cũng không xuất hiện trong bài diễn văn đã lên kế hoạch tại Đại Hội đồng Liên hiệp quốc tại New York.
Tuần trước, văn phòng Tổng thống loan báo ông Sata xuất cảnh để kiểm tra sức khỏe nhưng không cho biết thêm bất kỳ thông tin nào khác.
Ông Sata lãnh đạo Zambia từ khi đắc cử Tổng thống vào năm 2011, chấm dứt 20 năm cai tri của đảng mang tên Phong trào Dân chủ Đa đảng. Đó là lần tranh cử thứ tư của ông.
Ông cam kết chống tham nhũng và giúp người nghèo đồng thời cũng cải thiện điều kiện làm việc tại các hầm mỏ trong ngành công nghiệp sản xuất đồng lớn nhất Châu Phi.
Cố Tổng thống Sata được biết đến như một người thông minh nhạy bén với tài diễn thuyết hùng hồn, khiến ông có biệt danh là ‘Hổ mang chúa.’