Tổng Thống Emmanuel Macron của Pháp hôm thứ Ba trở thành lãnh đạo Tây phương nổi bật nhất tới thăm lãnh đạo đối lập Belarus đang sống lưu vong, dịp này ông cam kết Châu âu sẽ hỗ trợ nhân dân Belarus.
Các cuộc biểu tình rầm rộ đã diễn ra tại Belarus trong suốt nhiều tuần lễ từ khi lãnh đạo lâu năm của nước này, ông Alexander Lukashenko, được tuyên bố là người đắc cử với đa số áp đảo trong cuộc bầu cử Tổng thống ngày 9/8/2020 mà những đối thủ chính trị của ông tố cáo là gian lận.
Từ đó nhà cầm quyền Belarus đã bắt giữ hàng ngàn người, và tất cả các nhà lãnh đạo đối lập giờ hoặc đã bị bỏ tù, hoặc đang sống lưu vong.
Ứng cử viên đối lập, bà Sviatlana Tsikhounskaya, đã chạy sang nước láng giềng Lithuania sau cuộc bầu cử ở Belarus. Bà đã gặp các Thủ tướng Lithuania, Na Uy và Ba Lan, nhưng ông Macron là lãnh đạo đầu tiên từ một cường quốc Tây phương chủ yếu tới gặp bà.
“Chúng tôi đã có một cuộc thảo luận rất tốt và chúng ta giờ đây phải thực tiễn và hậu thuẫn nhân dân Belarus. Chúng tôi sẽ làm tất cả những gì có thể làm, hãy tin tôi,” Tổng thống Macron nói sau cuộc đối thoại 45 phút với lãnh đạo đối lập Belarus tại khách sạn của ông ở Vilnius.
Bà Tsikhanouskaya nói ông Macron đã hứa “sẽ làm tất cả những gì có thể để giúp các cuộc đàm phán, trong cuộc khủng hoảng chính trị này tại đất nước chúng tôi… và ông sẽ làm tất cả để giúp các tù nhân chính trị được trả tự do.”
Moscow đã xác định rõ rằng họ tiếp tục hậu thuẫn ông Lukashenko, lãnh đạo của nước đồng minh thân thiết nhất của Nga. Các nước Tây phương phải cân bằng cảm tình dành cho phong trào thân dân chủ ở Belarus với sự ngần ngại của họ, không muốn khiêu khích Moscow.
Hôm 28/9, Tổng thống Macron hối thúc nhà cầm quyền Belarus hãy ngưng các vụ bắt giữ bất hợp pháp, trả tự do cho những người biểu tình bị bắt bớ bừa bãi, và tôn trọng kết quả bầu cử.
Cho tới nay, EU đã thất bại, không thực hiện được các biện pháp trừng phạt dù là nhẹ nhàng nhất mà khối này đã đe dọa áp dụng đối với Belarus: một danh sách 40 giới chức sẽ bị cấm du hành và phong tỏa tài sản.
Dự kiến trễ hơn trong ngày, Tổng thống Macron sẽ tới ủy lạo các binh sĩ Pháp đang phục vụ trong lực lượng tác chiến của NATO tại thị trấn Rukla của Lithuania.
Nhà lãnh đạo Pháp trước đây cổ vũ cho cuộc đối thoại chiến lược với Nga, và đã từng chỉ trích NATO. Ông muốn chứng minh cho các nước Đông Âu rằng nước Pháp vẫn duy trì cam kết đối với an ninh của các nước Đông Âu.