Tòa ICJ: Mỹ phải đảm bảo lệnh trừng phạt Iran không ảnh hưởng đến viện trợ nhân đạo

Chương trình Lương thực Tế giới (World Food Program - WFP) cứu trợ nhân đạo cho Iran.

Hôm 3/10, Tòa án Thế giới đã ra lệnh cho Hoa Kỳ phải đảm bảo rằng các biện pháp trừng phạt Iran không ảnh hưởng đến việc trợ giúp nhân đạo hoặc an toàn hàng không dân dụng.

Reuters đưa tin rằng các thẩm phán tại Tòa án Tư pháp Quốc tế (ICJ) đã ra phán quyết có lợi cho Tehran. Iran nói rằng các lệnh trừng phạt do chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump áp dụng từ tháng 5 đã vi phạm các điều khoản của Hiệp ước Thân thiện ký năm 1955 giữa hai nước.

ICJ là tòa án cao nhất của LHQ giải quyết các tranh chấp giữa các quốc gia. Các phán quyết của tòa ICJ có tính ràng buộc, nhưng không có quyền lực để thực thi. Cả Hoa Kỳ lẫn Iran trước đây đã từng phớt lờ các quyết định của tòa này trong các vụ kiện giữa hai nước.

Tòa án ICJ tuyên bố rằng các bảo đảm của Washington đưa ra vào tháng 8 trong đó Hoa Kỳ sẽ làm hết sức mình để đảm bảo rằng các biện pháp trừng phạt sẽ không ảnh hưởng đến các điều kiện nhân đạo “là chưa đủ đối với những lo ngại được Iran nêu lên về lãnh vực nhân đạo và an toàn.”

Thẩm phán chủ tọa Abdulqawi Yusuf đọc phán quyết tóm tắt của hội đồng gồm 15 thẩm phán thành viên: “Tòa án cho rằng Hoa Kỳ, theo nghĩa vụ nêu trong Hiệp ước năm 1955, phải loại bỏ bất kỳ trở ngại nào phát sinh từ các biện pháp trừng phạt được công bố ngày 8/5/2018.”

Thẩm phán chủ tọa nói các biện pháp trừng phạt của Mỹ không được làm tổn hại “việc xuất khẩu vào lãnh thổ Iran các hàng hóa cần thiết cho nhu cầu nhân đạo như thuốc men, thiết bị y tế, thực phẩm và hàng hóa nông nghiệp cũng như hàng hóa và dịch vụ cần thiết cho sự an toàn của hàng không dân dụng.”

Vào tháng trước, Washington lập luận rằng yêu cầu của Iran là mưu đồ lợi dụng tòa án ICJ và Hiệp ước năm 1955 quy định rõ việc không sử dụng tòa án để giải quyết các tranh chấp.