The girl who kicked the hornet's nest (Thiếu Nữ Đá Vào Tổ Ong Bắp Cày) - Stieg Larsson

Trong những chương trình điểm sách trước đây chúng tôi đã có dịp giới thiệu hai tập đầu của bộ trinh thám trường thiên trên 2000 trang Thiên Niên Kỷ của nhà văn Thụy Điển Stieg Larsson là các cuốn Thiếu Nữ Có Hình Xâm Con Rồng và quyển Thiếu Nữ Đùa Với Lửa. Trong chương trình hôm nay chúng tôi xin được giới thiệu tập thứ 3 cũng là tập cuối Thiếu Nữ Đá Vào Tổ Ong Bắp Cày. Để dễ theo dõi tình tiết trong quyển này xin được sơ lược về hai quyển trước.

Hai nhân vật chính trong bộ trường thiên này là anh chàng ký giả can đảm theo đuổi sự thực Mikael Bloomvist và cô gái trẻ Lisbeth Salander có một tính cách khá thông minh độc đáo, một tuổi thơ khổ đau nhiều bóng tối, và một khả năng “tin tặc” tài tình. Trong tập đầu Thiếu Nữ Có Hình Xâm Con Rồng Mikael sau khi bị kết án oan vì đã dám viết những bài phóng sự phanh phui sự thật về đại gia Hans-Erik Wennerstrom đã được một dại gia khác là Henrik Vanger thuê làm cuộc điều tra về cái chết bí ẩn của người cháu gái của ông nhiều năm trước đây. Tuy được giao phó công việc này nhưng Mikeal cũng không được Henrik hoàn toàn tin cậy nên ông thuê một văn phòng thám tử tư theo dõi Mikael. Văn phòng này cử Lisbeth theo dõi Mikael nhưng rốt cuộc hai người lại trở nên đôi bạn thân thiết.

Khi còn nhỏ cô đã bị giam vào trong một bệnh viện tâm thần và suốt thời gian này cô bé Lisbeth cự tuyệt hợp tác với các bác sĩ cũng như nhân viên trong bệnh viện. Khi trưởng thành Lisbeth chịu một phán quyết của tòa án đặt cô dưới sự giám sát về tài chánh của một người bà con – vì Lisbeth không thể làm chủ việc tiêu tiền – và người này sau đó đã cưỡng hiếp cô nên bị lãnh án tù. Kết thúc tập đầu Stieg Larsson cho biết sau sự thành công của cuộc điều tra Mikael và Lisbeth chia tay dù trong lòng Mikael không muốn.

Sang đến tập 2 Thiếu Nữ Đùa Với Lửa Lisbeth trở thành nhân vật chính. Sau khi chia tay với Mikael, Lisbeth dùng computer đánh cắp một số tiền lớn trong tài khoản của một tay kinh tài bất chính nên cô làm chuyến du hành không mục đích vì Lisbeth quá buồn chán đời sống. Lisbeth thay đổi về ngoại diện và tình cờ dừng chân ở Granada. Có lẽ từ trong đáy tâm hồn bí ẩn của cô, Lisbeht muốn đi thật xa để tránh gặp mặt Mikael phần nào cũng vì anh chàng nhà báo trung niên này có tật cùng lúc dan díu với quá nhiều phụ nữ. Ở cuối tập 2 Stieg Larsson cho độc giả biết Lisbeth bị bắn trọng thương, viên đạn nằm trong sọ.

Tưởng đã xa nhau hẳn chẳng ngờ Mikael trong khi theo đuổi cuộc điều tra về việc buôn bán phụ nữ đưa ra nước ngoài cung cấp cho những ổ mại dâm anh đã gặp lại Lisbeth trong một hoàn cảnh oái oăm. Vì hệ thống cảnh sát điều tra tội phạm ở Thụy Điển thời đó lại là một ổ tham nhũng nên thay vì đi tìm sự thực bọn này lại ngụy tạo hồ sơ để đánh lạc hướng dư luận xã hội và gây ra 3 vụ án mạng bí ẩn, thủ tiêu những kẻ có liên can hay có thông tin về đường dây buôn người. Lisbeth Salander bị gán ghép là nghi can chính của ba vụ giết người này và bị lùng bắt nên Lisbeth tuy bị trọng thương nhưng vẫn phải tìm cách bỏ trốn biệt tích.

Sự thật hóa ra kẻ đầu xỏ nắm đường dây này lại là chính Alexander Zalachenko, cha đẻ cùa Lisbeth, vốn là một điệp viên KGB đào ngũ, nay đang hợp tác với bọn sĩ quan an ninh làm ăn trong bóng tối và chúng cũng đang âm mưu tìm cách thủ tiêu Lisbeth. Cánh tay phải đắc lực của Zalachenko không ai khác hơn là Niedermann, con trai của Zalachenko, anh cùng cha khác mẹ của Lisbeth. Mặc dù những cố gắng của Mikael và bạn bè cũng như một vài sĩ quan an ninh lương thiện muốn minh oan cho Lisbeth nhưng việc truy cập những hồ sơ về Lisbeth gặp rất nhiều trở ngại, phần vì những hồ sơ này được lệnh bảo mật tối đa, phần khác trong nhiều tập hồ sơ có khá nhiều tờ bị mất.

Mở đầu tập 3 Thiếu Nữ Đá Vào Tổ Ong Bắp Cày tác giả mô tả chi tiết cành Lisbeth nửa đêm được trực thăng khẩn cấp đưa vào bệnh viện Sahlgrenka ở tỉnh Göteborg khá xa thủ đô Stockhom chữa trị, và vị y sĩ trực đêm đó là bác sĩ Jonasson. Lisbeth bị đạn bắn vào vai, nhưng nguy ngập nhất là một viên đạn bắn trúng phía dưới tai trái, đầu đạn không xuyên qua sọ mà nằm lại trong đầu Lisbeth. Cùng trong chuyến trực thăng cấp cứu đó còn có Zalachenko cũng bị trọng thương vì mặt và chân có những vết thương nặng do một cây gậy sắt đập vào. Cảnh sát qua lời chỉ dẫn của Mikael Blomkvist, ký giả và cũng là chủ nhiệm tờ Thiên Niên Kỷ. Địa điểm xảy ra án mạng là một nông trại. Không bao lâu sau lực lượng cảnh sát đến bệnh viện và Mikael được cho biết lực lượng an ninh có lệnh truy nả Lisbeth Salander từ mấy tuần nay vì cô gái này bị nghi là thủ phạm của 3 vụ giết người ở Stockhom. Do đó Lisbeth được lực lượng an ninh canh phòng cẩn mật ở bệnh viện.

Điều lạ lùng là dù bị trọng thương ở đầu và vai nhưng Lisbeth một lần nữa đã tránh được lưới hái tử thần, một phần cũng nhờ lòng tận tụy của bác sĩ Jonasson. Cho đến khi tỉnh dậy Lisbeth cũng không biết Zalachenko cũng đang nằm điều trị ở một phòng không xa trong bệnh viện này. Trong suốt 100 trang sách mở đầu tác giả mô tả rất cặn kẽ những hoạt động ghê tởm của cơ quan an ninh Sapö đang âm mưu khi nào Lisbeth tạm thời bình phục sẽ di chuyển cô trở lại cái bệnh viện tâm thần thời niên thiếu Lisbeth đã bị giam lỏng ở đó.

Zalachenko tuy bị thương nặng nhưng biết phòng Lisbeth nằm cách phòng mình không xa nên một hôm cố lết đến phòng con gái để thực hiện ý định giết Lisbeth nhưng cô gái thông minh này luôn đề phòng. Nghe tiếng chân lết về phía phòng mình Lisbeth tỉnh dậy và cố gắng lết từ giường đến cái bàn làm việc của người y tá chụp lấy chiếc bút chì dài đã vót nhọn thủ sẵn bên mình rồi kéo chăn đắp ngang cằm, giả vờ ngủ và chờ đợi. Vì Stieg Larsson đã khôn khéo chọn cách kể chuyện trong suốt bộ sách theo lối viết nhật ký của nhiều nhân vật xoay quanh vụ án nên tạo được sự hồi hộp cao độ cho người đọc.

Vì vụ án liên quan tới rất nhiều nhân vật nên người đọc phải theo dõi kỹ từng trang sách mới có thể hiểu đầu đuôi câu chuyện. Nhất là những chi tiết tác giả đưa ra về chính trị của nước Thụy Điển trong những năm cuối thập niên 60s nền dân chủ xuống dốc vì chính quyền bị bộ máy công an tham nhũng tàn bạo lũng đoạn. Nhất là bộ phận mật vụ Sapö rất bí mật, chỉ một số rất ít người biết. Tác giả đưa vào truyện cả những nhân vật có thực lẫn những nhân vật hư cấu tạo nên những mối liên hệ chằng chịt giữa những người tốt và những kẻ xấu. Kẻ xấu dĩ nhiên là những nhân viên mật vụ Sapö, bác sĩ và nhân viên y tế tay sai của nhóm này. Người tốt là bạn bè của Mikael.

Tuy Lisbeth bị canh phòng cẩn mật nhưng cuối cùng Mikael cũng đưa vào cho Lisbeht một máy computer và từ đó hai người có thể liên lạc với nhau và truy tìm thu thập những thông tin để chuẩn bị cho ngày Lisbeth sẽ phải ra tòa. Vì Mikael quá năng động điều tra thu thập thông tin về những âm mưu của bọn mật vụ nên tính mạng anh không khỏi bị đe dọa, nhiều lần chết hụt. Về Lisbeth, cô thoát chế phần lớn cũng nhờ bác sĩ Jonasson phụ trách việc giải phẫu vết thương trong sọ cô là người công chính đã ngăn cản được những âm mưu ám hại Lisbeth, không những thành công lấy được cái đầu đạn ra giúp cho Lisbeth nhanh chóng bình phục mà còn giúp cô trốn thoát khỏi bệnh viện.

Suốt 400 trang phần sau quyển truyện là những cảnh mô tả những gì xảy ra trong cơ quan mật vụ, trong tòa soạn báo Thiên Niên Kỷ, trong những tiệm ăn và tiệm rượu những người của hai phe mật vụ và bạn bè Mikael gặp nhau.

Nhờ những chứng cớ nhóm Mikael thu thập được cũng như những hồ sơ bệnh lý ngụy tạo căn bệnh thời niên thiếu Lisbeth đã lấy được nên khi ra tòa tuy Lisbeth thóat khỏi bản án sát nhân do Sapö chủ mưu nhưng Sapö vẫn cố tìm cách giam Lisbeth vào bệnh viện tâm thần. Kết cục của phiên xử làm người đọc hài lòng: những nhân viên an ninh bị vạch trần tôi ác và bị kết án. Kết cục này có được là nhờ những nỗ lực của Mikael và các bạn cũng như nhờ có nữ luật sư Giannini tài ba và công chính dùng những bằng chứng đầy thuyết phục do Mikael cùng các bạn cũng như chính Lisbeth cung cấp. Trước tiên Lisbeth phải được chứng minh là vô tội, sau đó mới đến việc vạch trần tội ác của Sapö và đồng bọn. Phiên tòa kết thúc với phần thắng về Lisbeth.

Cảnh cuối trong truyện tác giả cho thấy tài năng của Lisbeth cuối cùng đã giúp cô thóat hiểm. Đó là cuộc đụng độ giữa người anh cùng cha khác mẹ Niedermann và Lisbeth trong một căn nhà kho của Zalachenko và đồng bọn. Vì Lisbeth muốn tìm hiểu căn nhà kho là hang ổ của Zalachenko và đồng bọn sau khi được tòa án minh oan, Lisbeth không ngờ Niedermann vẫn theo dõi mình nên đã bí mật chờ Lisbeth ở căn nhà kho này với ý định sẽ hạ sát cô em gái nguy hiểm này. Cũng ở cảnh cuối cùng này tác giả cho người đọc biết chính Zalachenko là người đã bắn trọng thương Lisbeth, và Lisbeth đã chặt đứt một phần bàn tay phải của Niedermann trứơc đây, biến Niedermann trở thành mất cảm giác đau đớn sau khi dưỡng bệnh.

Cuộc đụng độ một mất một còn thật gay cấn giữa hai anh em với kết thúc là nhờ trí thông minh và khả năng giết người cuối cùng Lisbeth đã dùng một cây súng bắn đinh, từ một chỗ ẩn nấp kín phía dưới Niedermann trong lúc tên này cuồng nộ lung sục để giết Lisbeth, bắn hai chân Niedermann dính cứng xuống sàn gỗ khiến hắn thúc thủ. Tay cầm cây sung bắn đinh đứng trước mặt người anh cô thù hận, Lisbeth không hạ sát Niedermann nhưng gọi báo cho cảnh sát biết đến bắt Niedermann.

Nhìn chung quyển Thiên Niên Kỷ của Stieg Larsson là một quyển truyện trinh thám hấp dẫn, đã thu hút được hàng triệu người đọc khắp thế giới. Chỉ có điều đáng tiếc là tác giả của bộ truyện đã từ trần trước khi tác phẩm được ra mắt cho nên ông đã không được nhìn thấy sự thành công rực rỡ của mình.