Kết luận Điều tra vụ án "tham ô tài sản”, “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí” xảy ra tại Công ty Phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC) và Công ty Phát triển Nam Sài Gòn (SADECO), cáo buộc ông Tề Trí Dũng – Chủ tịch Hội đồng Quản trị (HĐQT) SADECO chi 4,6 tỉ đồng để đưa nhiều người… không phải là cán bộ, nhân viên SADECO đi… du lịch châu Âu rồi hợp thức hóa khoản chi có tính chất “trời ơi, đất hỡi” ấy bằng cách tách chúng ra, biến chúng thành đủ loại chi phí của SADECO trong hai năm 2018, 2019 (1).
Tuy SADECO là công ty cổ phần nhưng đa số cổ đông của công ty này nếu không là tổ chức, cơ quan nhà nước (như Thành ủy TP.HCM) thì cũng là doanh nghiệp nhà nước (DNNN) như IPC, Công ty Đầu tư xây dựng Tân Thuận (Công ty Tân Thuận),… Nói cách khác, vốn của SADECO là công sản. Hệ thống chính trị, hệ thống công quyền ở TP.HCM – những… cổ đông của SADECO – không chỉ sử dụng công quyền để lấy công sản (công quỹ, công thổ, công thự) làm… vốn góp vào SADECO mà còn dành cho SADECO đủ thứ ưu đãi để SADECO kiếm tiền chia cho mình rồi chia loại cho nhau.
Bởi vốn liếng của SADECO là tiền… chùa nên SADECO mới chủ trương đưa nhân viên đi du lịch ngoại quốc hàng… năm, đồng thời lợi dụng chính sách đó, trong năm 2017, xuất thêm 4,6 tỉ nữa… đãi những cá nhân mà sau khi điều tra, Công an Việt Nam không dám kể tên, không dám xác định việc nhận ân huệ của SADECO như nhận hối lộ, sang châu Âu du lịch! Cũng bởi sản nghiệp của SADECO là tiền… chùa, các… cổ đông của SADECO mới… nhất trí bán rẻ chín triệu cổ phiếu của SADECO cho Công ty Nguyễn Kim, đặt quyền quản lý – điều hành SADECO vào tay doanh nghiệp này…
***
Giống như các cơ quan, tổ chức khác thuộc hệ thống chính trị, hệ thống công quyền trên khắp Việt Nam, Thành ủy TP.HCM và UBND TP.HCM cũng có hàng loạt doanh nghiệp riêng, doanh nghiệp nào cũng hoạt động theo kiểu như thế. Ví dụ Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn (SAGRI) – một doanh nghiệp thuộc quyền sở hữu của UBND TP.HCM! Chính quyền TP.HCM đã giao cho SAGRI 45 công thự, công thổ, tổng diện tích lên tới 6.300 héc ta. Hoạt động kinh doanh của SAGRI chỉ là đem nhà, đất cho thuê và góp vào các liên doanh nhưng lợi nhuận liên tục… giảm (2).
Do có quyền giữ - dùng tiền… chùa, SAGRI cũng có chủ trương đãi nhân viên bằng việc đưa họ di du lịch ngoại quốc hàng năm. Chứng đó chưa đủ, lãnh đạo của SAGRI còn phối hợp với hai công ty du lịch làm giả 10 hợp đồng đưa nhân viên đi “tham quan – học tập kinh nghiệm” ở ngoại quốc để có cơ sở chi… 13 tỉ đồng rồi chia cho nhau. SAGRI bị kiểm toán, bị thanh tra vì thua lỗ triền miên, nhiều liên doanh mà SAGRI tham gia phải ngưng hoạt động, công sản giao cho SAGRI khai thác bị hao hụt trầm trọng, song bất kể các khuyến cáo của thanh tra, kiểm toán, lãnh đạo SAGRI vẫn vô sự.
Lúc đầu (3/2018), ông Lê Tấn Hùng – Tổng Giám đốc SAGRI (em ruột ông Lê Thanh Hải, cựu Ủy viên Bộ Chính trị, cựu Bí thư TP.HCM) chỉ bị… “khiển trách”. Do công chúng chỉ trích kịch liệt, bảy tháng sau (10/2018), UBND TP.HCM mới quyết định nâng hình thức kỷ luật từ “khiển trách” lên… “cảnh cáo” (3). Thêm bảy tháng nữa (5/2019), Sở Nội vụ TP.HCM xác định, ông Hùng có: Mười sai phạm phải… “phê bình, rút kinh nghiệm”. Bốn sai phạm phải… “khiển trách”. Bốn sai phạm phải… “cảnh cáo” và “tổng hợp” các hình thức kỷ luật thì nên… “hạ bậc lương” (4)!
Mất thêm một tháng nâng lên, đặt xuống (6/2019), UBND TP.HCM mới quyết định “đình chỉ công tác” của ông Hùng và tuần kế đó mới quyết định “cách chức” (5). Ba tuần sau khi UBND TP.HCM “nói lại cho rõ”, rằng ông Hùng có nhiều sai phạm “rất nghiêm trọng”, phải “cách chức”, ông Hùng bị khởi tố vì “vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí”, ông Hùng bị tạm giam và bị áp giải ra Hà Nội để điều tra, vụ án hình sự xảy ra tại SAGRI được xem là “đại án” mà Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng – Chống tham nhũng sẽ giám sát (6).
***
Chỉ tính riêng chuyện các cổ đông là những cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp của nhà nước quyết định bán rẻ chín triệu cổ phần của SADECO cho Công ty Nguyễn Kim, giúp doanh nghiệp tư nhân này trở thành phía có quyền quản trị - diều hành SADECO, thiệt hại đã là 940 tỉ đồng. Bởi vụ án hình sự xảy ra tại SAGRI chưa kết thúc điều tra nên chưa biết sai phạm của những cá nhân như ông Hùng gây thiệt hại vài trăm tỉ hay vài ngàn tỉ! Vào lúc này, thiệt hại ở mức vài ngàn tỉ khi giao công thổ, công thự, rót công quỹ vào các DNNN để bảo đảm kinh tế thị trường đúng… định hướng XHCN đã trở thành… bình thường!
Có thể vì sợ dân chúng… xúc động, nghi ngại về… định hướng XHCN, thiếu kiên định với quyết tâm xây dựng chủ nghĩa xã hội (CNXH) của đảng CSVN nên không phải sai phạm – thất thoát ngàn tỉ nào xảy ra tại các DNNN cũng bị điều tra. Chẳng hạn ở TP.HCM, vụ Công ty Đầu tư và Xây dựng Tân Thuận (doanh nghiệp của Thành ủy TP.HCM) bán cho Công ty Quốc Cường Gia Lai 32 héc ta đất ở Nhà Bè với giá rẻ hơn giá thị trường khoảng… 2.000 tỉ coi như đã được dàn xếp xong - khi chuyện đổ bể, Quốc Cường Gia Lai tự nguyện trả lại đất để nhận về 419 tỉ (7)…
Đúng một tuần nữa, 1.590 đảng viên tiêu biểu của đảng CSVN sẽ tề tựu tại Hà Nội để tham dự Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ 13 của đảng CSVN và chắc chắn Cương lĩnh chính trị mới sẽ khẳng định Việt Nam tiếp tục phát triển kinh tế thị trường theo… định hướng XHCN để làm nền tảng cho việc… xây dựng CNXH. Sở dĩ các đảng viên ưu tú kiên định với… định hướng XHCN, với việc… xây dựng CNXH vì không phải sự nghiệp chính trị của ai cũng kết thúc như Đinh La Thăng, Trương Minh Tuấn, Nguyễn Đức Chung, Tất Thành Cang,… hoặc Tề Trí Dũng, Lê Tấn Hùng,…
Bằng chứng là dù… “sai phạm nghiêm trọng” hoặc… “rất nghiêm trọng” thì đoạn sau cuộc đời của những đảng viên loại thượng hạng đã bị… xử lý kỷ luật như Hoàng Trung Hải, Nguyễn Văn Bình, Nguyễn Xuân Anh, Trần Quốc Cường, Lê Viết Chữ, Triệu Tài Vinh,… vẫn hơn chán vạn người, thậm chí những đảng viên tiên phong trong việc quản trị - điều hành các DNNN nhằm thực thi kinh tế thị trường theo… định hướng XHCN như Phạm Phú Quốc (hết lãnh đạo các DNNN, tới lãnh đạo những cơ quan… nghiên cứu phát triển ở TP.HCM), sau khi bị lộ vì vứt bỏ định hướng XHCN (8), giờ có thể ung dung dùng hộ chiếu của Cyprus tới lui nhiều nơi, không cần xếp hàng xin visa như cả trăm triệu đồng bào đang được động viên ngậm đắng nuốt cay để xây dựng CNXH!
Chú thích
(2) https://www.tienphong.vn/dia-oc/kiem-toan-phanh-phui-24-khu-dat-cua-tong-cong-ty-sagri-1329114.tpo
(3) https://tuoitre.vn/sai-pham-tai-sagri-ky-luat-canh-cao-ong-le-tan-hung-20181103085740605.htm
(4) https://www.tienphong.vn/xa-hoi/de-xuat-ha-bac-luong-tong-giam-doc-sagri-le-tan-hung-1422520.tpo
(5) https://vtc.vn/ubnd-tphcm-cach-chuc-tong-giam-doc-sagri-le-tan-hung-d481907.html
(8) https://vnexpress.net/quoc-hoi-bai-nhiem-dai-bieu-pham-phu-quoc-4185982.html