Bệnh phong thấp Rheumatoid Arthritis, gọi tắt là RA, là một bệnh kinh niên, và hiện chưa có cách để trị cho dứt bệnh.
Những người mắc bệnh phong thấp thường bị viêm, nóng và sưng đỏ, đau nhức ở các khớp xương, đôi khi nghiêm trọng đến nỗi bệnh nhân không cử động được hoặc gặp nhiều khó khăn trong các sinh hoạt thường nhật. Bệnh nhân bị đau nhức, có trường hợp toàn thể các khớp xương và bắp thịt cứng lại, và trong thời gian dài, có thể khiến các khớp xương bị biến dạng. Các hình thức thường thấy nhất là viêm khớp xương ở cổ tay, bàn tay, đầu gối và bàn chân. Bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong những việc thông thường nhất hàng ngày, như cầm những đồ vật nhỏ.
Một loạt các yếu tố đã được thẩm định như có nguy cơ gây bệnh phong thấp gồm có: tiếp xúc với một số hormone, vi khuẩn, thói quen hút thuốc và các yếu tố có liên quan tới chế độ ăn uống vv... nhưng cho tới nay các yếu tố này chưa được xác định một cách chắc chắn.
Trong các yếu tố môi trường đã được xem xét, bằng cớ rõ rệt nhất có lẽ là tương quan giữa hút thuốc và bệnh phong thấp, đa số các cuộc nghiên cứu về yếu tố rủi ro này đều liên kết thói quen hút thuốc với thời điểm phát bệnh.
Các kết quả nghiên cứu sơ khởi cũng phát hiện rằng nguy cơ mắc bệnh phong thấp giảm nơi những phụ nữ uống thuốc ngừa thai, nhưng nhiều cuộc nghiên cứu chi tiết hơn sẽ phải được thực hiện trước khi xác định kết quả nghiên cứu này. Ngoài ra, các phụ nữ chưa hề sinh con có nguy cơ mắc bệnh cao hơn đôi chút, so với các phụ nữ có con.
Và các cuộc nghiên cứu mới thực hiện cho rằng bệnh phong thấp ít xảy ra hơn nơi các phụ nữ cho con bú sữa mẹ, tương phản hẳn với kết luận của các cuộc nghiên cứu trước đây, nói rằng các phụ nữ cho con bú sữa mẹ có nguy cơ mắc bệnh phong thấp cao hơn.
Về cách điều trị, những loại thuốc hiện được dùng thường là các loại thuốc chống viêm và giảm đau, và ngăn sự tiến triển của bệnh. Trong các trường hợp khớp xương bị phá hủy quá nặng, bệnh nhân có thể được giải phẫu thay khớp để giảm đau.
Mới đây có dấu hiệu cho thấy một loại thuốc có triển vọng chận đứng sự tiến triển của bệnh, hoặc ngay cả đảo ngược các hệ quả của bệnh phong thấp.
Các nhà nghiên cứu giải thích rằng hệ miễn dịch gồm những tế bào có chức năng bảo vệ cơ thể chống vi khuẩn và các tác nhân gây nhiễm khác, dường như lại tấn công chính cơ thể của bệnh nhân.
Ông Harris Perlman là Giáo sư giảng dạy tại Trường Y khoa Feinberg thuộc Đại học Northwestern của bang Illinois. Giáo sư Perlman giải thích về mối tương quan giữa hệ thống miễn nhiễm và bệnh phong thấp:
“Điều xảy ra là phản ứng của hệ thống miễn nhiễm bị rối loạn, khiến cơ thể tự tấn công chính mình.”
Giáo sư Perlman nói một protein trong một hệ thống miễn dịch hoạt động tốt giúp tế bào tự hủy sau khi đã tấn công các mầm bệnh hay vi khuẩn. Nhưng trong trường hợp bệnh, không có protein ấy trong hệ miễn dịch. Thay vào đó, protein tồn đọng trong các khớp xương, rồi tấn công chất sụn và xương.
Cuộc nghiên cứu có sự tham gia của Giáo sư Perlman của Đại học Northwestern đã thành công trong việc khóa lại hệ miễn dịch nơi các con chuột mắc bệnh phong thấp. Nhà nghiên cứu này phát triển một phân tử mà ông gọi là “phân tử tự sát”, có chức năng tương tự như protein đã khiến cho các tế bào tự hủy.
Giáo sư Perlman giải thích rằng “phân tử tự sát” có thể chận đứng và đôi khi giảm bớt chứng phong thấp trong 75% số chuột thử nghiệm. Ông tin rằng phương pháp chữa trị dùng phân tử này có thể hữu hiệu nơi con người.
Các cách chữa trị bệnh phong thấp đang được dùng hiện nay có thể giảm bớt mức độ đau nhức, nhưng không hữu hiệu nơi tất cả các bệnh nhân. Bệnh nhân phải uống thuốc liên tục, trong khi thuốc có những hậu chứng đi kèm như tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Giáo sư Harris Perlman nói khía cạnh tốt nhất của phương pháp chữa trị mới là nó không đi kèm với hậu chứng nào đáng kể.
Một phúc trình về cuộc nghiên cứu này đã được đăng tải trên tạp chí chuyên về các bệnh Thấp khớp và Phong thấp.
Trung tâm Phòng chống Dịch Bệnh Hoa Kỳ nói theo dự kiến, số người mắc bệnh phong thấp trên khắp nước sẽ tăng lên tới gần 67 triệu người trước năm 2030, trong số này 25 triệu người sẽ gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày do tình trạng bệnh gây ra. Tổn phí hàng năm của bệnh phong thấp lên tới 128 tỉ đôla.
Các cuộc nghiên cứu mới đây cho thấy một yếu tố đóng góp vào việc gia tăng tỷ lệ các bệnh phong thấp tại Hoa Kỳ, là sự gia tăng của thành phần cao niên trong dân số Mỹ.
Số liệu này nhấn mạnh tầm quan trọng của nhu cầu nâng cao nhận thức về bệnh phong thấp, và bệnh nhân phải biết tự săn sóc lấy mình, phải vận động cơ thể, giảm cân, và thay đổi lối sống cũng như cách ăn uống sao cho lành mạnh hơn.
Các bác sĩ khuyên bệnh nhân nên tập thể dục thường xuyên, và duy trì số cân ở mức tương đối cố định, vì quá cân sẽ tăng sức ép lên các khớp xương, khiến cho bệnh có thể trở nặng hơn.