Một giáo sư của Đại học Luật William & Mary ở Hoa Kỳ tình nguyện tư vấn và trợ giúp pháp lý cho một nhà đấu tranh dân chủ người Mỹ gốc Việt đang bị Hà Nội giam cầm.
Giáo sư Linda Malone nhận làm luật sư biện hộ tự nguyện cho Tiến sĩ Nguyễn Quốc Quân, người bị bắt giam tại Việt Nam từ ngày 17/4 năm nay khi về tới sân bay Tân Sơn Nhất với các tài liệu đấu tranh ôn hòa trong máy tính xách tay. Ông Quân bị Hà Nội cáo buộc tội "âm mưu lật đổ chính quyền nhân dân."
Bà Malone, Giám đốc sáng lập của Trung tâm Luật về An toàn Con người tại Trường Luật William & Mary, người sẽ tư vấn pháp lý cho luật sư của ông Quân tại Việt Nam, cho biết:
“Thoạt đầu, Trung tâm Nhân quyền thuộc Hiệp Hội Luật sư Hoa Kỳ liên lạc với tôi về trường hợp của Tiến sĩ Quân. Nghiên cứu các khía cạnh của vụ án, tôi thấy rõ ràng có sự vi phạm nhân quyền trong cách thức và lý do ông bị bắt, cách thức ông bị giam cầm và bị khước từ quyền được có người đại diện pháp lý. Cho nên, tôi quyết định làm những gì mình có thể để mang lại sự tự do cho ông và các cáo trạng nhắm vào ông phải bị hủy bỏ.”
VOA: Giáo sư có nghĩ rằng ý định của mình là khả thi trong điều kiện luật pháp Việt Nam hay chăng?
Giáo sư Linda Malone: Vâng, tôi cho rằng như thế. Một phần trong những nỗ lực của tôi hiện nay là đánh động sự quan tâm của công luận hơn nữa đối với trường hợp của ông Quân. Chắc mọi người ở Mỹ sẽ kinh ngạc lắm khi biết một công dân Mỹ như ông Quân đang bị đối xử như thế nào. Đây là lần thứ nhì trong vòng 5 năm ông bị Việt Nam cầm tù vì những hoạt động thuần túy ôn hòa nhằm phổ biến thông tin cổ võ cho dân chủ tại Việt Nam. Bản cáo trạng của Hà Nội dành cho ông cũng nêu rõ các hoạt động của ông không hề liên can tới võ lực hay võ khí, rằng ông chỉ viết và phát tán các bài viết trên mạng, phổ biến truyền đơn và cổ võ phản kháng ôn hòa. Nhưng những hoạt động như thế lại bị Hà Nội hình sự hóa với tội danh ‘âm mưu lật đổ chính quyền’ có thể lãnh án lên tới tù chung thân hay tử hình. Yêu cầu của chúng tôi đòi Hà Nội phóng thích ngay lập tức ông Quân và hủy cáo trạng cho ông đã không được Việt Nam chấp nhận. Cho nên, chúng tôi tiếp tục tiến hành các bước có thể. Nếu họ xúc tiến với các cáo trạng này, chúng tôi sẽ có các nỗ lực mạnh mẽ để bảo vệ ông Quân trên cơ sở là tội danh dành cho ông là vô căn cứ và các hoạt động mà ông tham gia được luật nhân quyền quốc tế bảo vệ, vì theo các tiêu chuẩn quốc tế, đó là quyền tự do bày tỏ quan điểm và tự do ngôn luận. Việt Nam phải tuân thủ các quy định của quốc tế. Lần trước, ông Quân bị Hà Nội giam cầm hồi năm 2007 về tội phát tán truyền đơn kêu phản kháng ôn hòa, giới chức, các nhà làm luật ở Hoa Kỳ, và nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế đã mạnh mẽ lên án. Kết cục là tòa tuyên án ông nửa năm tù và sau đó ông bị trục suất khỏi Việt Nam.
VOA: Thế nhưng, với cáo trạng lần này về tội ‘âm mưu lật đổ chính quyền’, là một tội nặng theo luật pháp Việt Nam, có hy vọng khả quan về vụ án của Tiến sĩ Quân hay chăng, thưa Giáo sư?
Giáo sư Linda Malone: Dĩ nhiên tôi hy vọng sẽ khả quan. Việt Nam đang tìm cách khẳng định chỗ đứng trong cộng đồng quốc tế. Việc họ đàn áp và vi phạm các nhân quyền cơ bản của công dân được quốc tế công nhận là hoàn toàn không có lợi cho việc thăng tiến vị thế của Hà Nội. Áp lực của công luận rất quan trọng để buộc Việt Nam phải tuân thủ các chuẩn mực nhân quyền quốc tế. Áp lực và sự quan tâm của công luận càng tăng thì càng có nhiều hy vọng mang lại công lý và sự tự do cho Tiến sĩ Quân.
Giáo sư Malone là thành viên Hội Đồng Quản Trị của Hiệp Hội Quốc Tế về Cải Cách Luật Hình Sự, tác giả của nhiều tài liệu nghiên cứu về luật quốc tế và nhân quyền. Bà từng là đồng luật sư cố vấn cho Bosnia-Herzegovina trong vụ án diệt chủng xử Serbia và Montenegro trước Tòa Án Quốc Tế.
Nhà hoạt động Nguyễn Quốc Quân vừa tuyệt thực 7 ngày trong trại giam để yêu cầu được tiếp xúc với luật sư, theo tin từ người thân của ông.
Vợ Tiến sĩ Quân, bà Mai Hương cho biết:
“Đúng 7 ngày, họ đã quyết định cho anh Quân gặp luật sư Nguyễn Thị Ánh Hương, người có giấy phép hành nghề luật sư ở Việt Nam. Còn luật sư Nguyễn Văn Đài và luật sư Lê Quốc Quân đã gửi đơn lên tòa án rồi mà chưa thấy tòa trả lời. Không biết họ có chấp nhận cho luật sư Quân và luật sư Đài được đứng ra bào chữa cho anh Quân hay không. Gần đây, nhà cầm quyền Việt Nam xử rất nặng các nhà dân chủ trong nước, tôi không biết phiên xử chồng tôi sẽ như thế nào. Nhưng dù họ kết tội hay tuyên án thế nào đi nữa, thì bản án dành cho anh cũng là ‘tùy tiện’. Bất cứ bản án nào dành cho chồng tôi sẽ bị thế giới lên án. Nếu họ quyết định làm những việc như vậy thì bản án đó không có lợi cho họ.”
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và đích thân Ngoại trưởng Hillary Clinton cũng như Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta đã lên tiếng kêu gọi Việt Nam trả tự do vô điều kiện cho Tiến sĩ Nguyễn Quốc Quân.
Giáo sư Linda Malone nhận làm luật sư biện hộ tự nguyện cho Tiến sĩ Nguyễn Quốc Quân, người bị bắt giam tại Việt Nam từ ngày 17/4 năm nay khi về tới sân bay Tân Sơn Nhất với các tài liệu đấu tranh ôn hòa trong máy tính xách tay. Ông Quân bị Hà Nội cáo buộc tội "âm mưu lật đổ chính quyền nhân dân."
Bà Malone, Giám đốc sáng lập của Trung tâm Luật về An toàn Con người tại Trường Luật William & Mary, người sẽ tư vấn pháp lý cho luật sư của ông Quân tại Việt Nam, cho biết:
“Thoạt đầu, Trung tâm Nhân quyền thuộc Hiệp Hội Luật sư Hoa Kỳ liên lạc với tôi về trường hợp của Tiến sĩ Quân. Nghiên cứu các khía cạnh của vụ án, tôi thấy rõ ràng có sự vi phạm nhân quyền trong cách thức và lý do ông bị bắt, cách thức ông bị giam cầm và bị khước từ quyền được có người đại diện pháp lý. Cho nên, tôi quyết định làm những gì mình có thể để mang lại sự tự do cho ông và các cáo trạng nhắm vào ông phải bị hủy bỏ.”
VOA: Giáo sư có nghĩ rằng ý định của mình là khả thi trong điều kiện luật pháp Việt Nam hay chăng?
Giáo sư Linda Malone: Vâng, tôi cho rằng như thế. Một phần trong những nỗ lực của tôi hiện nay là đánh động sự quan tâm của công luận hơn nữa đối với trường hợp của ông Quân. Chắc mọi người ở Mỹ sẽ kinh ngạc lắm khi biết một công dân Mỹ như ông Quân đang bị đối xử như thế nào. Đây là lần thứ nhì trong vòng 5 năm ông bị Việt Nam cầm tù vì những hoạt động thuần túy ôn hòa nhằm phổ biến thông tin cổ võ cho dân chủ tại Việt Nam. Bản cáo trạng của Hà Nội dành cho ông cũng nêu rõ các hoạt động của ông không hề liên can tới võ lực hay võ khí, rằng ông chỉ viết và phát tán các bài viết trên mạng, phổ biến truyền đơn và cổ võ phản kháng ôn hòa. Nhưng những hoạt động như thế lại bị Hà Nội hình sự hóa với tội danh ‘âm mưu lật đổ chính quyền’ có thể lãnh án lên tới tù chung thân hay tử hình. Yêu cầu của chúng tôi đòi Hà Nội phóng thích ngay lập tức ông Quân và hủy cáo trạng cho ông đã không được Việt Nam chấp nhận. Cho nên, chúng tôi tiếp tục tiến hành các bước có thể. Nếu họ xúc tiến với các cáo trạng này, chúng tôi sẽ có các nỗ lực mạnh mẽ để bảo vệ ông Quân trên cơ sở là tội danh dành cho ông là vô căn cứ và các hoạt động mà ông tham gia được luật nhân quyền quốc tế bảo vệ, vì theo các tiêu chuẩn quốc tế, đó là quyền tự do bày tỏ quan điểm và tự do ngôn luận. Việt Nam phải tuân thủ các quy định của quốc tế. Lần trước, ông Quân bị Hà Nội giam cầm hồi năm 2007 về tội phát tán truyền đơn kêu phản kháng ôn hòa, giới chức, các nhà làm luật ở Hoa Kỳ, và nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế đã mạnh mẽ lên án. Kết cục là tòa tuyên án ông nửa năm tù và sau đó ông bị trục suất khỏi Việt Nam.
Giáo sư Linda Malone: Dĩ nhiên tôi hy vọng sẽ khả quan. Việt Nam đang tìm cách khẳng định chỗ đứng trong cộng đồng quốc tế. Việc họ đàn áp và vi phạm các nhân quyền cơ bản của công dân được quốc tế công nhận là hoàn toàn không có lợi cho việc thăng tiến vị thế của Hà Nội. Áp lực của công luận rất quan trọng để buộc Việt Nam phải tuân thủ các chuẩn mực nhân quyền quốc tế. Áp lực và sự quan tâm của công luận càng tăng thì càng có nhiều hy vọng mang lại công lý và sự tự do cho Tiến sĩ Quân.
Một phần trong những nỗ lực của tôi hiện nay là đánh động sự quan tâm của công luận hơn nữa đối với trường hợp của ông Quân. Chắc mọi người ở Mỹ sẽ kinh ngạc lắm khi biết một công dân Mỹ như ông Quân đang bị đối xử như thế nào...Giáo sư Đại học Luật William&Mary Linda Malone.
Nhà hoạt động Nguyễn Quốc Quân vừa tuyệt thực 7 ngày trong trại giam để yêu cầu được tiếp xúc với luật sư, theo tin từ người thân của ông.
Vợ Tiến sĩ Quân, bà Mai Hương cho biết:
“Đúng 7 ngày, họ đã quyết định cho anh Quân gặp luật sư Nguyễn Thị Ánh Hương, người có giấy phép hành nghề luật sư ở Việt Nam. Còn luật sư Nguyễn Văn Đài và luật sư Lê Quốc Quân đã gửi đơn lên tòa án rồi mà chưa thấy tòa trả lời. Không biết họ có chấp nhận cho luật sư Quân và luật sư Đài được đứng ra bào chữa cho anh Quân hay không. Gần đây, nhà cầm quyền Việt Nam xử rất nặng các nhà dân chủ trong nước, tôi không biết phiên xử chồng tôi sẽ như thế nào. Nhưng dù họ kết tội hay tuyên án thế nào đi nữa, thì bản án dành cho anh cũng là ‘tùy tiện’. Bất cứ bản án nào dành cho chồng tôi sẽ bị thế giới lên án. Nếu họ quyết định làm những việc như vậy thì bản án đó không có lợi cho họ.”
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và đích thân Ngoại trưởng Hillary Clinton cũng như Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta đã lên tiếng kêu gọi Việt Nam trả tự do vô điều kiện cho Tiến sĩ Nguyễn Quốc Quân.