Philippines hôm 30/4 cáo buộc lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc quấy rối và làm hư hại hai tàu thuyền của nước này trong khu vực tranh chấp ở Biển Đông, bác bỏ lập trường của Bắc Kinh rằng họ đã đưa những tàu này ra khỏi bãi cạn đang bị tranh chấp gay gắt.
Lực lượng đặc nhiệm của Philippines về các vấn đề Biển Đông cho biết một tàu bảo vệ bờ biển và một tàu đánh cá của họ đã bị hư hại do vòi rồng được tàu bảo vệ bờ biển Trung Quốc sử dụng khi các tàu này tiến tới bãi cạn Scarborough để hỗ trợ ngư dân Philippines trong khu vực.
Lực lượng đặc nhiệm cho biết tàu đánh cá đã bị lực lượng bảo vệ bờ biển và tàu hàng hải Trung Quốc đâm ba lần.
Không quốc gia nào có chủ quyền đối với Bãi cạn Scarborough có vị trí chiến lược, một khu vực đánh bắt cá quan trọng gần các tuyến đường vận chuyển chính được một số quốc gia sử dụng. Bãi cạn này nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines.
“Những cuộc biểu tình mới nhất về hành vi bất hợp pháp và vô trách nhiệm của Trung Quốc nêu bật sự coi thường nghiêm trọng của họ đối với việc Philippines thực thi hợp pháp các quyền và quyền lợi của mình trong vùng đặc quyền kinh tế của chúng tôi,” lực lượng đặc nhiệm Philippines cho biết trong một tuyên bố.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với phần lớn Biển Đông, nơi vận chuyển thương mại bằng tàu biển trị giá hơn 3 nghìn tỷ USD hàng năm, bao gồm các khu vực mà Philippines, Việt Nam, Indonesia, Malaysia và Brunei tuyên bố chủ quyền.
Tòa án quốc tế năm 2016 cho biết yêu sách mở rộng của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý, một quyết định mà Bắc Kinh đã bác bỏ.
Độ ‘chân thành’ của Trung Quốc
Philippines cho rằng hành động của Trung Quốc đặt ra câu hỏi về mức độ chân thành của nước này trong nỗ lực giảm căng thẳng trên biển.
Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines cho biết các tàu Philippines vẫn giữ vững lập trường tại bãi cạn này.
“Thiệt hại này là bằng chứng cho thấy áp lực mạnh từ vòi rồng mà lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc đã sử dụng để quấy rối các tàu Philippines,” người phát ngôn lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines Jay Tarriela cho biết trong một tuyên bố.
Trung Quốc đã chiếm đảo san hô này trong hơn một thập kỷ. Vùng nước xung quanh đầm phá của nước này, vốn từ lâu là nơi trú ẩn cho tàu bè khi có bão, đã là nơi xảy ra nhiều cuộc đối đầu trong những năm gần đây.
Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc cho biết các tàu đã đưa ra khỏi đó nhưng không cung cấp thông tin chi tiết về vụ việc.
“Trung Quốc kêu gọi phía Philippines dừng ngay các hành động xâm phạm khiêu khích và không thách thức quyết tâm vững chắc của Trung Quốc trong việc bảo vệ chủ quyền của mình,” người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Lâm Kiếm, nói trong một cuộc họp báo.
Người phát ngôn của Philippines, Tarriela, cho biết tàu của họ, BRP Bagacay, bị hư hại ở lan can và mái che, đồng thời nói rằng Trung Quốc đã lắp đặt một rào chắn nổi ở lối vào bãi cạn để hạn chế việc tiếp cận.
Lực lượng đặc nhiệm Philippines cho biết tàu đánh cá bị hư hại ở hệ thống dẫn đường, điện, thông gió và vô tuyến.
Trung Quốc và Philippines đã cáo buộc lẫn nhau về hành vi bất hợp pháp tại bãi cạn Scarborough và Manila gần đây đã triệu tập một nhà ngoại giao Trung Quốc để giải thích về các hành động gây hấn. Trung Quốc thường cáo buộc Philippines xâm phạm lãnh thổ của mình.
Hai nước này trước đây tuyên bố họ sẽ tìm cách đối thoại tốt hơn về các xung đột ở Biển Đông, nhưng căng thẳng đã gia tăng gần đây khi Philippines thiết lập mối quan hệ ngoại giao và quân sự mạnh mẽ hơn với Hoa Kỳ.