Chính phủ Philippines ngày 15/12 tuyên bố bớt viện trợ Mỹ cũng chẳng sao đối với Philippines. Tuyên bố được đưa ra sau khi một cơ quan của Hoa Kỳ tạm hoãn quyết định tài trợ một chương trình xóa đói giảm nghèo thứ hai cho Philippines.
Tập đoàn MCC, cơ quan giảm nghèo của Mỹ, loan báo rằng hội đồng quản trị của họ “đã trì hoãn cuộc bỏ phiếu về việc tái tuyển chọn Philippines cho hợp đồng phát triển, chờ xem xét thêm các quan ngại về pháp quyền và các quyền tự do dân sự.”
Tùy viên báo chí tòa đại sứ Mỹ, Molly Koscina, nói MCC sẽ tiếp tục theo dõi những diễn biến tại Philippines, nhưng như tất cả các quốc gia đối tác khác, Philippines cần chứng tỏ “cam kết về nhà nước pháp quyền, quá trình tố tụng xét xử theo luật pháp, và tôn trọng nhân quyền.”
Tổng thống Rodrigo Duterte hồi tháng 10 đã nặng lời xúc phạm Tổng thống Barack Obama và có những chỉ dấu làm căng thẳng quan hệ với Mỹ sau khi bất bình về những chỉ trích của Hoa Kỳ đối với cuộc chiến chống ma túy đẫm máu khiến 2000 người thiệt mạng kể từ khi ông Duterte lên cầm quyền vào ngày 1 tháng 7.
Khế ước 5 năm đầu tiên của MCC với Philippines trị giá 434 triệu đô la chấm dứt vào tháng 5 năm nay.
Bộ trưởng Ngoại giao Philippines, phản hồi động thái của MCC rằng “Chính phủ chúng tôi vẫn cam kết với những mục tiêu thúc đẩy quản trị tốt và nhà nước pháp quyền, và sẽ tiếp tục giao tiếp với hội đồng quản trị MCC đảm bảo cập nhật thông tin chính xác về chính sách và chương trình của chính phủ cho những thành viên của hội đồng.”
Bộ trưởng Tài chính Philippines Ernesto Pernia cho hay chính phủ Duterte có thể trông cậy vào những nguồn tài trợ khác trong vùng, kể cả từ Ngân hàng Đầu tư Hạ tầng cơ sở châu Á AIIB do Trung Quốc lãnh đạo. Chính phủ của ông Duterte đã cam kết nâng chi phí hạ tầng cơ sở hơn 100 triệu đô la để giúp nâng cao tăng trưởng kinh tế.
Sau khi thượng viện Philippines phê chuẩn việc Philippines là thành viên của định chế do Trung Quốc hỗ trợ này, một Thượng nghị sĩ Philippines trong tuần qua cho hay nước ông có thể vay của AIIB từ 200 đến 500 triệu đô la hàng năm để tài trợ cho những dự án hạ tầng cơ sở.
Bộ trưởng Pernia cho hay chính phủ đã gặp Ngân hàng Phát triển Á châu và Ngân hàng Thế giới trong những ngày gần đây và sẽ thảo luận với các giới chức Nhật Bản và Hàn Quốc đang muốn tìm dự án đầu tư tại Philippines.