Dấu hiệu trong vài tuần trước lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Donald Trump cho thấy Biển Đông có thể là điểm nóng xung đột tiềm tàng trong năm 2017. Và cách thức ông Trump quyết định đẩy lùi một nước Trung Quốc ngày càng mạnh bạo hơn có thể dẫn đến căng thẳng leo thang.
Ông Rex Tillerson, ngoại trưởng đề cử của Trump, đã nói đanh thép hơn nhiều về Trung Quốc: "Chính việc xây đảo ở Biển Đông - về nhiều khía cạnh, theo quan điểm của tôi, việc xây đảo và sau đó đưa khí tài quân sự lên các đảo đó - cũng giống như việc Nga đoạt lấy Crimea".
Những gì ông Trump làm để đáp trả một nước Trung Quốc hung hăng có thể làm căng thẳng gia tăng.
Chuyên gia Robert Manning, thuộc Hội đồng Atlantic, nói: "Chỉ cần một thực tế là Mỹ sẽ tiếp tục thúc đẩy các hoạt động vì tự do hàng hải, và tiếp đến chúng ta thấy có một số các tàu Trung Quốc - kể cả lực lượng dân quân hàng hải của họ, về cơ bản được cải trang thành tàu đánh cá - thì khả năng nổ ra đối đầu vẫn còn đó".
Các nhà quan sát sẽ theo dõi chặt chẽ xem chính quyền mới của Mỹ sẽ thực hiện hoạt động vì tự do hàng hải đầu tiên trên Biển Đông ở vị trí nào và vào khi nào.
Ông Tillerson phát biểu tại buổi điều trần để phê chuẩn chức vụ của ông rằng cần phải không cho Trung Quốc tiếp cận các đảo đã xây kiên cố của họ, nhưng các chuyên gia về khu vực nói hiện đã quá muộn để lật ngược việc Trung Quốc tăng cường lực lượng trong khu vực. Họ nói rằng điều tốt nhất có thể đạt được là bảo vệ quyền tự do hàng hải theo luật quốc tế.