TT Obama đề nghị quan hệ đối tác bình đẳng mới cho Châu Mỹ

Tổng thống Obama lên tiếng tại một quốc gia mà ông nói đã trở thành nước lãnh đạo trong vùng và toàn cầu, và trong 13 tháng vừa qua, đã trải qua một trận động đất và sóng thần, một tiến trình chuyển tiếp chính trị, và đạt được thành quả tốt đẹp trong cuộc tiếp cứu 33 người thợ mỏ đồng bị kẹt.

Ông Obama là vị tổng thống đầu tiên từ 20 năm nay của Hoa Kỳ đi thăm Chile. Bài phát biểu của ông khiến người ta so sánh với bài ông đã đọc ở Cairo năm 2009 trong đó ông đề nghị một quan hệ mới với thế giới Hồi Giáo.

Tổng thống Obama phát biểu tại Trung tâm Văn hóa Palacio de La Moneda ở Santiago, với sự hiện diện của Tổng thống Chile Sebastian Pinera, cùng 3 cựu tổng thống Chile và các nhà ngoại giao trong vùng.

Ông Obama nói Chile chỉ là một thí dụ của sự kiện dân chủ đã nẩy nở như thế nào ở gần như toàn bộ châu Mỹ Latinh.

Tổng thống Obama nói: “Khắp khu vực, ta thấy các nền dân chủ sống động – từ Mexico cho đến Chile và Costa Rica. Chúng ta đã thấy nhưng cuộc chuyển tiếp quyền hành êm thắm mang tính cách lịch sử – từ El Salvador đến Uruguay cho tới Paraguay. Công trình hoàn thiện các nền dân chủ của chúng ta, đương nhiên, không bao giờ thực sử hoàn tất. Nhưng đây là tiến bộ phi thường đã được thực hiện tại châu Mỹ.

Tổng thống Obama nói: “Từ Guadalajara đến Santiago cho tới Sao Paolo, các nước châu Mỹ Latinh đã nâng hàng triệu người ra khỏi chỗ nghèo khó, trong khi thực hiện các cải cách tuy gay go nhưng rất cần thiết, tạo ra một tầng lớp trung lưu mới và đòi hỏi nhiều hơn và đóng góp vào sự thịnh vượng và an ninh toàn cầu."

Coi châu Mỹ Latinh là quan trọng hơn bao giờ hết đối với sự thịnh vượng và an ninh của Hoa Kỳ, tổng thống Mỹ đề cập đến một triển vọng mới cho châu Mỹ.

Ông Obama nói: "An ninh cho người dân của chúng ta. Thương mại và phát triển tạo ra công ăn việc làm, phồn thịnh và một tương lai năng lượng sạch. Bảo vệ dân chủ và nhân quyền. Đây là những quan hệ đối tác mà chúng ta có thể thiết lập ở châu Mỹ này và trên khắp thế giới.”

Mặc dầu có tiến bộ, ông Obama còn nói về điều mà ông gọi là “những sự bất bình đẳng nghiêm trọng kéo dài” và các thực tế khác mà giới lãnh đạo trong khu vực cần phải ứng phó.

Ông Obama cho biết: “Sức mạnh chính trị và kinh tế lắm khi được tập trung vào tay một số ít người, thay vì phục vụ cho nhiều người. Trong tay tình trạng tham nhũng bóp nghẹt tăng trưởng kinh tế, phát triển, sáng tạo và kinh doanh. Và trong tay những nhà lãnh đạo bám víu vào các chủ thuyết đã bị phá sản để biện minh cho quyền lực của riêng mình và tìm cách bịt miệng những người chống lại họ bởi vì họ đã có can đảm đòi hỏi các quyền phổ cập.”

Trong một cuộc họp báo chung, Tổng thống Obama và Tổng thống Pinera đã nêu ra chi tiết các quan hệ đối tác mới và thỏa thuận trong những lãnh vực từ năng lượng có thể đổi mới cho đến công cuộc trao đổi học sinh và giáo dục dài hạn.

Trả lời câu hỏi của một phóng viên, Tổng thống Obama nói Hoa Kỳ sẵn sàng cứu xét các yêu cầu của Chile về thông tin cần thiết để điều tra “những vết thương cũ” từ thời các chế độ độc tài.

Ông Obama nói tiếp: “Tôi nghĩ điều rất quan trọng đối với tất cả chúng ta là biết về lịch sử của chúng ta. Và rõ ràng là lịch sử của các quan hệ giữa Hoa Kỳ và châu Mỹ Latinh đã trải qua nhiều thời điểm cực kỳ bất định và đã có những lúc khó khăn. Tuy nhiên, tôi nghĩ điều quan trọng đối với chúng ta là cho dù chúng ta thấu hiểu lịch sử và nhìn thấy rõ lịch sử, chúng ta không bị mắc kẹt trong lịch sử của chúng ta.”

Tổng thống Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng nhân quyền và dân chủ cần phải được bảo vệ bên trong các quốc gia và trải khắp bán cầu, và ông nói rằng chính phủ Cuba cần phải đáp lại những lời kêu gọi cải thiện thành tích của họ.

Ông Obama cũng đề cập đến một diễn biến tại Chile đã thu hút sự chú ý của cả thế giới trong năm ngoái – đó là thành quả tốt đẹp trong vụ tiếp cứu 33 người thợ mỏ.

Tổng thống Obama nói 'thời điểm toàn cầu' đó tiêu biểu cho khả năng của con người đáp lại những thách thức. Và ông liên hệ sự kiện này với quyết tâm của dân chúng châu Mỹ trong việc đạt được mục tiêu.

Ông Obama nói thêm: “Khi các nước ở khắp châu Mỹ Latinh quy tụ lại với nhau và tập trung vào một mục tiêu chung, khi Hoa Kỳ và các nước khác trên thế giới thi hành phận sự của mình, thì không có gì mà ta không thể cùng nhau hoàn tất. Đây là triển vọng của châu Mỹ. Đây là tiến bộ ta có thể cùng đạt được. Và ấy là tinh thần hợp tác và bình đẳng mà Hoa Kỳ có cam kết.”

Tổng thống Obama rời Chilê sáng nay để lên đường đi El Salvador – chặng dừng chót của chuyến công du châu Mỹ Latinh trong 5 ngày.