Những gì bắt đầu từ đây sẽ làm thay đổi thế giới

(Bài nói chuyện với các sinh viên nhận học bổng của Broward College Việt Nam năm 2015)

Một trong những niềm vui lớn nhất của một người làm giáo dục là tạo cơ hội cho những người không có cơ hội, biến giấc mơ thành hiện thực, tạo cảm hứng để từ đó đem lại động lực cho những người không có động lực thay đổi, phát hiện những tài năng để biến tiềm năng thành năng lực thực sự. Hôm nay là một ngày như thế.

Khi tôi đang làm tiến sĩ tại đại học tổng hợp Texas-Austin, khẩu hiệu của trường khi đó là “what starts here changes the world”(những gì bắt đầu từ đây sẽ làm thay đổi thế giới). Lúc đấy, tôi hay nghĩ đến khẩu hiệu này với một sự mỉa mai. Thay đổi thế giới, theo cách tôi hiểu, là câu chuyện quá lớn lao, và vì thế nghe nó rất rỗng tuếch. Tôi sẽ tốt nghiệp khỏi ngôi trường đó, và trở thành một người bình thường, chẳng làm gì để có thể thay đổi thế giới. Có tôi hay không thế giới vẫn vậy.

Đứng trước các bạn ngày hôm nay tôi vẫn là một người bình thường. Nhưng sự nhận thức của tôi ngày hôm nay về khẩu hiệu “những gì bắt đầu từ đây sẽ làm thay đổi thế giới” đã khác. Tôi hiểu rằng không cần phải làm một vĩ nhân mới có thể thay đổi thế giới. Thế giới luôn luôn được thay đổi bởi những điều nhỏ bé mà hàng tỷ con người, trong đó có bạn và có tôi, đang hàng ngày, hàng giờ thực hiện.

Chúng ta đều muốn thế giới trở nên tốt đẹp hơn, nhưng chúng ta thường kỳ vọng người khác làm hộ chúng ta việc này. Một phần vì chúng ta nghĩ mình là người bình thường, và một người bình thường thì không thể làm gì ảnh hưởng đến tương lai của thế giới. Hôm nay, tôi muốn chia sẻ với các bạn rằng điều đó không đúng.

Một trong những học thuyết nổi bật được nhiều người nhắc đến của thế kỷ 20 là lý thuyết về sự hỗn loạn (chaos theory) áp dụng cho các hệ thống phức tạp (complex system).Theo lý thuyết này, sự khác biệt rất nhỏ tại điểm khởi đầu có thể dẫn tới những kết quả khác biệt vô cùng lớn. Ví dụ hay được nhắc tới là sự vỗ cánh của một con bướm nhỏ cũng có thể làm lệch hướng một cơn bão lớn xảy ra vài tuần sau đó tại một đại lục xa xôi. Trước SEA GAME 2015, có ai biết rằng, một cô gái 18 tuổi tên là Ánh Viên (với 8 huy chương vàng) sẽ truyền cảm hứng phấn đấu cho hàng trăm ngàn bạn trẻ bằng nghị lực và sự khổ luyện không mệt mỏi. Cũng không có ai biết rằng sự lên tiếng ban đầu mấy tháng trước của các bạn trẻ, các bà nội trợ tại Hà Nội trên các mạng xã hội đã khiến thành phố này phải ngưng kế hoạch chặt hạ hàng nghìn cây cổ thụ ven đường, để giờ đây vào mùa hè, người dân Hà Nội vẫn còn được tận hưởng bóng mát còn sót lại của các tán cây đã tồn tại hàng trăm năm.

Các bạn được lựa chọn ở đây ngày hôm nay vì, dù các bạn có ý thức được hay không, các bạn đã dũng cảm có những quyết định mạnh mẽ, có những giấc mơ và tham vọng vượt ra khỏi khuôn khổ thông thường, và có những nỗ lực thực sự để vươn lên. Tôi vẫn nhớ khi phỏng vấn các bạn cùng với các giáo sư của trường, ngôn ngữ mà chúng ta lựa chọn là tiếng Anh. Ở tuổi các bạn, kể về mình, nói lên các giấc mơ, hoài bão, những việc mình đã làm và sắp làm, bằng tiếng Anh là việc không dễ chút nào.

Thế nhưng qua các câu chuyện mà các bạn chia sẻ, chúng tôi đã thấy những hạt giống tốt. Một Lê Hồng Ngọc hàng đêm làm thêm để dành tiền làm từ thiện, một Lê Giang Huynh dám chấp nhận sống đúng giấc mơ của mình là trở thành một đầu bếp tài danh và một quản lý nhà hàng giỏi, một Lê Phạm Đan Thư liên tục chinh phục các đỉnh cao và mong muốn truyền cảm hứng cho người khác bằng vai trò lãnh đạo, một Tôn Nữ Liên Châu với khát khao học tập trong môi trường quốc tế để khẳng định mình, để rồi mang về cố đô Huế những thành quả tốt đẹp nhất, hay một Phạm Thị Thanh Thủy hát hay, muốn thành thạo nhiều ngôn ngữ để thành đạt trong một cương vị quản lý chuỗi khách sạn lớn.

Mỗi câu chuyện của các bạn đều làm chúng tôi tin rằng các bạn là những nhân tố có thể làm thay đổi thế giới. Có thể không phải theo nghĩa trở thành những vĩ nhân ghi danh vào lịch sử của nhân loại, nhưng chắc chắn sẽ là những hạt giống tốt để trở thành những mầm xanh của một tương lai tươi sáng hơn cho chính các bạn và đất nước Việt Nam.

Broward College - Việt Nam và Cao đẳng Việt Mỹ chưa phải là một ngôi trường lớn với hàng chục ngàn sinh viên. Chúng ta không có một khuôn viên hoành tráng với sân đá bóng, khu thể thao và bể bơi rộng lớn. Nhưng ở đây, chúng ta có một tập thể giảng viên, mà tôi có thể tự hào nói, là một trong những đội ngũ tốt nhất ở Việt Nam, những người đầy nhiệt huyết muốn xây dựng một mô hình giáo dục hiệu quả và hiện đại nhất Việt Nam. Ở đây chúng ta có một môi trường nhân văn, cởi mở, giàu trách nhiệm, và sẵn sàng nâng đỡ các bạn phấn đấu để vượt lên trên mọi khó khăn. Ở đây, có những sinh viên như các bạn, những người dám đi lối đi riêng của mình và dám mạnh dạn theo đuổi những ước mơ đó. Mỗi người trong số các bạn sẽ cùng các giảng viên rèn dũa từng kỹ năng để có thể trở nên mạnh mẽ nhất trong những sở trường mà mình có.

Tương lai sẽ là gì? Phía trước ra sao? Tôi không phải là người có thể trả lời các câu hỏi này thay cho các bạn. Sẽ có rất nhiều ngã rẽ trong tương lai của các bạn. Sau khi ra trường các bạn có thể sẽ sống và làm việc ở một nơi mà tại thời điểm này các bạn không thể tưởng tượng ra. Thế nhưng cái tôi có thể nói với các bạn ngày hôm nay là kết quả của quá trình rèn luyện tại đây sẽ như thế nào, nếu các bạn thực sự phấn đấu để vượt qua nó. Các bạn sẽ trở thành những người thực sự tự tin và cầu thị, các bạn sẽ có đủ kiến thức, kỹ năng sống và làm việc, ý chí và nỗ lực sắt đá, và tấm lòng yêu thương, chia sẻ với đồng loại. Dù các bạn có làm ở đâu, trong bất cứ vị trí nào, các bạn cũng sẽ trở thành những nhân tố để làm cuộc sống xung quanh tốt đẹp hơn.

Việc các bạn nhận được các học bổng này vừa do thành quả phấn đấu nhiều năm của các bạn, vừa do một sự may mắn tình cờ mà các bạn biết đến chúng tôi. Nó cũng là sự may mắn của chúng tôi khi được các bạn chọn lựa, trao gửi tương lai của mình. Chúng ta hãy cùng nhau làm việc, trải nghiệm, học tập thật tốt, để, giống như những cánh bướm nhỏ, một ngày nào đó sẽ tạo ra những cơn bão lớn làm thay đổi thế giới.

Chú thích: Về Broward College Việt Nam:

Broward College Việt Nam là một phân hiệu của đại học Broward College tại Hoa Kỳ. Thành lập năm 1959, Broward College là một trường đại học công lập của tiểu bang Florida. Hiện nay trường có khoảng 70 nghìn sinh viên học tập tại cơ sở chính tại hạt Broward, bang Florida. Ngoài cơ sở chính này, Broward College cũng có 5 phân hiệu quốc tế (international centers) tại Ấn Độ, Việt Nam, Sri Lanka, Peru, và Ecuador.

Phân hiệu quốc tế của Broward College tại Việt Nam (gọi tắt là Broward College Việt Nam) được thành lập năm 2011. Cho đến nay có khoảng 1000 sinh viên đã và đang học tại phân hiệu này. Sau khi học xong 2 năm tại Broward College Việt Nam, các bạn sinh viên sẽ chuyển tiếp qua cơ sở chính của Broward College tại Florida để hoàn thành chương trình đại học. Các bạn sinh viên này cũng có thể chuyển tiếp sang các trường đại học khác để học thay vì đến Broward College.

Cựu sinh viên Broward College đã chuyển tiếp thành công và đang học tại các đại học của Hoa Kỳ và Australia như University of California – Los Angeles (UCLA), Truman State University, University of Houston, University of New South Wales, La Trobe University, Southern Cross University…

*Blog của Tiến sĩ Trần Vinh Dự là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.