Nhật Bản đang âm thầm quay trở lại Biển Đông, củng cố quan hệ với Việt Nam và Philippines trong nỗ lực ngăn chặn các hành động của Trung Quốc giữa lúc Hà Nội và Manila đang tìm cách đương đầu với các tham vọng chủ quyền của Bắc Kinh.
Hợp tác an ninh giữa Tokyo với Việt Nam và Philippines được mở ra trên diện rộng. Ngoài việc cung cấp tàu tuần tra cho hai nước Đông Nam Á này, trong vài tháng tới , Nhật Bản sẽ tổ chức các cuộc diễn tập hải quân đầu tiên với Philippines. Các bác sĩ quân y của Nhật cũng tập huấn cho lực lượng thủy thủ vận hành tàu ngầm của Việt Nam.
Nhật Bản đang dính vào vụ tranh chấp chủ quyền với Bắc Kinh ở Biển Hoa Đông.
Dù không có tranh chấp ở Biển Đông, nhưng Nhật Bản lo ngại bị cô lập nếu Trung Quốc thống lĩnh đường thủy lộ mà nhiều tàu bè của Nhật thường qua lại.
Hỗ trợ của Nhật Bản dành cho hai nước Việt Nam và Philippines theo sau bài diễn văn hồi tháng 5 năm ngoái của Thủ tướng Shinzo Abe tuyên bố rằng Nhật Bản sẽ giúp Đông Nam Á duy trì quyền tự do hàng hải và hàng không trong khu vực.
Reuters ngày 12/3 dẫn lời chuyên gia về an ninh khu vực Ian Storey tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore nói xu hướng này ngày càng trở nên rõ ràng và ông không cho là Tokyo sẽ lùi bước, bất chấp những quan ngại của Bắc Kinh.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng rằng Bắc Kinh hy vọng Nhật Bản sẽ hành động và phát biểu cẩn trọng về vấn đề Biển Đông và lưu ý rằng Nhật không phải là một bên có tranh chấp trong vấn đề này.
Chiếc tàu đầu tiên trong số 10 tàu tuần duyên Nhật Bản đang đóng cho Philippines sẽ được bàn giao vào cuối năm nay.
Một giới chức Nhật Bản không nêu tên nói với Reuters rằng Nhật Bản có thể cũng sẽ hỗ trợ các hoạt động cải thiện cơ sở hạ tầng xung quanh một căn cứ quân sự của Philippines ở đảo Palawan, một trong những khu đất gần với Trường Sa nhất.
Phát ngôn nhân lực lượng vũ trang Philippines, Restituto Padilla, hoan nghênh các động thái của Nhật và nói thêm rằng ‘Philippines và Nhật cùng giúp nhau bảo đảm các thủy lộ này là một điều tự nhiên.’
Chính phủ Việt Nam chưa lên tiếng bình luận về sự hỗ trợ nhận từ Nhật, trong đó có 6 tàu tuần tra hải quân đã qua sử dụng cùng với sự tập huấn y tế cho thủy thủ Việt Nam giữa lúc Hà Nội tiếp tục nhận thêm các tàu ngầm mua từ Nga.
Truyền thông nhà nước hôm nay loan tin Hà Nội và Tokyo hôm 11/3 vừa ký thỏa thuận về chương trình đào tạo giảng viên hàng hải của Việt Nam.
Trang web Cục Hàng Hải Việt Nam dẫn lời Cục trưởng Nguyễn Nhật cho hay từ năm 1994 đến nay, có nhiều thuyền viên Việt Nam tham dự khóa đào tạo của Trung tâm Tuyển dụng thuyền viên Nhật Bản (SECOJ).
Ông Nhật thừa nhận chất lượng thuyền viên của Việt Nam hiện tại còn thấp và bày tỏ hy vọng Tokyo sẽ tiếp tục tăng cường hỗ trợ Việt Nam trong công tác đào tạo thuyền viên và giảng viên hàng hải trong tương lai.
Nguồn: IBBTimes, Reuters
Your browser doesn’t support HTML5
Truyền hình vệ tinh VOA Asia 12/3/2015