Các nhóm cực đoan Nhà nước Hồi giáo đã gánh chịu một đợt những vụ đào ngũ ở tỉnh Deir ez-Zor, miền đông Syria, nơi họ đang đối mặt với các nỗ lực của dân chúng địa phương nhằm mở một chiến dịch du kích chống lại bọn họ, theo lời những người hoạt động.
Các nguồn tin nói với VOA rằng những vụ đào ngũ và kháng cự dường như đã gây kinh động trong giới lãnh đạo IS. Nhóm này vừa phái 3 toán an ninh gồm các phần tử chủ chiến được tín cẩn từ thành phố Mosul của Iraq để giám sát những vụ hành quyết những kẻ bị nghi là đối thủ và phát động một cuộc đàn áp tại thị trấn Al Mayadeen và Hatlah, một ngôi làng chủ yếu của người Shia trong tỉnh giàu tài nguyên dầu khí nằm ở biên giới Iraq.
Trong những trao đổi điện thư với VOA, các nhà hoạt động thuộc một nhóm gọi là Lift Siege, nói rằng một luồng liên tục các thành viên IS đã đào ngũ, kể cả 4 viên chỉ huy. Họ nêu tên những cấp chỉ huy như Ammar Haddawi, Aamer Al-Naklawi, Mahmoud Al-Khalad Al Rasheideh và Abu Obaidah Al-Masri, là những người giám sát việc thu thuế ở Al-Mayadeen. Các viên tư lệnh đôi khi đào tẩu với những khoản tiền mặt lớn.
Theo một trong những nhà hoạt động tên là Adnan, có một tỷ lệ lớn các thành viên đã bỏ trốn. “Các thủ lãnh IS đã ban hành một lệnh không chấp nhận các giấy tờ căn cước dân sự trừ phi những người mang căn cước có các chứng từ ủy nhiệm có đóng dấu chính thức.” Giấy tờ căn cước cũng đang bị tịch thu từ tay các chiến binh để không sử dụng được tại các chốt kiểm soát. Mùa đông năm ngoái các nhà hoạt động ở Raqqa báo cáo số hộ chiếu của các chiến binh tuyển mộ từ nước ngoài đã bị tịch thu để ngăn ngừa những vụ đào tỵ, trong khi các chiến binh được cấp những thẻ căn cước bọc nhựa của IS không có hình.
Tuần trước, IS bắt đầu bố trí quân đội tăng cường ở các quận trong thành phố Deir ez-Zor mà nhóm này hiện đang nắm rõ ràng là để chuẩn bị cho một cuộc tấn công vào khu phố al-Jora đang bị vây hãm, mà cùng với quân al-Qusour trong thành phố đã lọt vào sự kiểm soát của các các lực lượng chế độ trung thành với Tổng thống Syria Bashar al-Assad kể từ hồi đầu năm nay.
Tại vùng nông thôn trong tỉnh, IS nắm quyền kiểm soát, nhưng đang đối mặt với những vụ tấn công mới của các chiến binh kháng chiến địa phương thuộc các nhóm không có phối hợp với nhau. Nhiều người trong số các chiến binh không được huấn luyện quân sự và bắt đầu nổi lên năm ngoái, song con số những vụ tân công bừa bãi đã gia tăng, theo giới hoạt động.
Một người hoạt động chống ISIS tên là Ghaith nói, “Những tổ hoạt động này rõ ràng đang có hiệu quả ở các thành phố Al-Mayadeen và Al-Boukamal nhưng là những tổ độc lập và không làm việc một cách có tổ chức hay thống nhất. Mới đây đã có 7 chiến dịch bên trong thành phố Al-Mayadeen.
Sự tức giận về việc bị IS chiếm đóng đã gia tăng, theo những nhà hoạt động thuộc nhóm Lift Siege. Ông Adnan nói, “Đã có nhiều người bác bỏ IS.” Ông ước tính có 80 phần trăm dân địa phương chống đối IS. “Số 20 phần trăm còn lại có thể chia thành 3 nhóm: họ là những người kịch liệt ủng hộ cho IS, những người mang tham vọng quyền lực và tiền bạc; nhóm thứ ba gồm những người hậm hực chống lại các nhóm nổi dậy đã kiêm soát tỉnh này trước khi IS đến.”
Cuộc bố ráp hồi tháng 5 do quân biệt động Hoa Kỳ tiến hành nhắm vào một khu ở Deir ez-Zor trong đó một viên chỉ huy IS tên là Abu Sayyaf bị giết chết đã gây kinh động trong các phần tử cực đoan và khiến bọn họ phải tăng cường hoạt động an ninh nội bộ. Nhưng vụ bố ráp đã củng cố quyết tâm của các chiến sĩ kháng chiến.
Các nguồn tin cho biết cũng như ở Raqqa, những người chấp hành IS đã giảm bớt sự tiếp cận Internet để ngăn cản những đối thủ có thể thông tin liên lạc với nhau và với thế giới bên ngoài.
Những chủ quán cà phê Internet tại các làng mạc và thị trấn như al-Bsira, Abriha, al-Sabha, al-Dahla, và Jdid Bakara ở vùng nông thôn miền đông Deir ez-Zor đã được lệnh gỡ bỏ cung cấp wi-fi cho các hộ tư gia và cửa hàng lân cận với các quán cà phê của họ. Ai sử dụng Internet trong các quán cà phê đều bị theo dõi sát. Ở một số thị trấn IS đã cấm gắn Internet ngay cả cho các chiến binh của IS.
Một thông tư của IS đọc rằng, “Cấm bán mọi thiết bị Internet trừ phi được phép chính thức của cục an ninh.”
Bị lâm vào tình trạng thiếu hụt nhân lực và nóng lòng muốn đào tạo lớp trẻ, các phần tử cực đoan Hồi giáo đang tăng cường nỗ lực tuyển mộ trẻ em. Ông Adnan nói, “Họ đang tổ chức những cuộc thi đố và tranh tài tại các đền thờ Hồi giáo để khuyến dụ trẻ em bằng giải thưởng và các phần thưởng tiền bạc hay vật chất.”
Một phương pháp thưởng phạt kiểu củ cà rốt hay cây gậy để cai trị đang được theo đuổi. Cũng như một vụ trấn át an ninh và độc ác trừng trị kẻ thù hay những người bị nghi là bất đồng, IS đã cải tiến việc cung cấp các dịch vụ cơ bản ở một số thị trấn. Khoảng 20 ngôi làng ở phía đông thành phố Deir ez-Zor nay đang có điện gần 20 giờ mỗi ngày. Và tại Al-Mayadeen, nước cũng được cung cấp thường xuyên hơn, nhưng không uống được.