Hải quân Mỹ hôm 30/5 thông báo, Việt Nam là một trong 26 quốc gia sẽ tham gia cuộc thao dượt hải quân “Vành đai Thái Bình Dương” (RIMPAC), ít ngày sau khi rút lại lời mời Trung Quốc vì Bắc Kinh “quân sự hóa” Biển Đông.
Đây là lần đầu tiên Việt Nam tham dự cuộc diễn tập đa quốc gia, dự kiến diễn ra ở Hawaii và miền nam California từ ngày 27/6 tới 2/8.
Theo thông cáo của Hải quân Mỹ, 47 tàu chiến, 5 tàu ngầm, hơn 200 máy bay và 25 nghìn quân nhân sẽ xuất hiện tại sự kiện quy mô lớn, được tổ chức hai năm một lần.
Tuần trước, Hải quân Mỹ rút lại lời mời Trung Quốc tham gia cuộc thao dượt mà nước này từng dự năm 2014 và 2016 vì các hành động của Bắc Kinh ở Biển Đông.
Thủy thủ trên tàu chiến Trung Quốc tham dự RIMPAC năm 2014.
Sau đó, Bộ Quốc phòng Trung Quốc nói rằng Hoa Kỳ đã “phớt lờ sự thật và làm rùm beng cái gọi là quân sự hóa Biển Đông”, và lấy đó là cái cớ để không mời Trung Quốc.
Trong khi đó, phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Mỹ nói rằng hành động của Trung Quốc ở vùng biển mà Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền “trái với các nguyên tắc và mục đích của RIMPAC”.
Hải quân Mỹ cho biết rằng “RIMPAC mang lại cơ hội huấn luyện độc đáo nhằm thúc đẩy và duy trì mối quan hệ hợp tác mang tính sống còn để bảo đảm an toàn của các tuyến đường biển và an ninh tại các đại dương trên thế giới”.
Ngoài Việt Nam, còn có nhiều nước châu Á khác cũng tham dự cuộc diễn tập hải quân được coi là lớn nhất thế giới do Mỹ tổ chức như Nhật Bản, Hàn Quốc và Philippines, các đồng minh quân sự của Hoa Kỳ.
Hình ảnh một cuộc diễn tập của Trung Quốc ở Biển Đông.
Trong một diễn biến khác liên quan tới Biển Đông, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng hôm 31/5 nói rằng cuộc huấn luyện bắn đạn thật của Trung Quốc ở Hoàng Sa gần đây đã "xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam".
"Việt Nam yêu cầu Trung Quốc chấm dứt và không để tái diễn các hoạt động tương tự, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, tôn trọng nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước cũng như luật pháp quốc tế, không có hoạt động gây gia tăng căng thẳng, làm phức tạp tình hình ở khu vực” bà Hằng nói.
Đô đốc Philip Davidson, một quan chức hải quân cấp cao của Mỹ, từng nói với các nhà lập pháp nước này rằng Trung Quốc hiện đủ mạnh để có thể "thâu tóm" vùng biển tranh chấp với nhiều nước, và chỉ có một cuộc xung đột vũ trang mới có thể ngăn chặn điều này.