Mỹ tấn công Syria: đồng minh ủng hộ, Nga chống đối 

Tàu khu trục USS Porter (DDG 78) đang phóng hỏa tiễn Tomahawk từ Địa Trung Hải tới một căn cứ ở Syria, ngày 7/4/2017.

Nhiều đồng minh của Mỹ nói họ hoàn toàn ủng hộ hành động quân sự của Hoa Kỳ tại Syria trong khi Tổng Thống Nga Vladimir Putin coi động thái của Mỹ là một “hành động hiếu chiến chống lại một quốc gia có chủ quyền” viện vào “một cái cớ bịa đặt.” Thông tín viên Fern Robinson của VOA có bài tường trình sau đây.

Truyền thông quốc tế tràn ngập những phản ứng của mọi nơi trên thế giới sau cuộc tấn công do Hoa Kỳ phát động, phóng hoả tiễn vào một căn cứ không quân Syria trong khi thế giới nghiền ngẫm tin Tổng thống Donald Trump đã ra lệnh thực hiện cuộc tấn công để trả đũa cuộc tấn công bằng vũ khí hoá học ghê rợn đã giết chết khoảng 100 thường dân Syria, trong đó có phụ nữ và trẻ em.

Một tổ chức theo dõi tình hình Syria nói cuộc tấn công vào căn cứ không quân Syria đã giết chết ít nhất 4 binh sĩ Syria trong khi các giới chức Syria nói có 6 người bị thiệt mạng và nhiều người khác bị thương.

Đài Quan sát Nhân quyền Syria có trụ sở ở Anh nói cuộc tấn công của Mỹ đã làm hư hại hơn một chục hanga, một kho chứa nhiên liệu và môt căn cứ phòng không.

Người phát ngôn của ông Putin, Dmitry Peskov, nói Tổng thống Nga, một đồng minh kiên cường của Tổng Thống Syria Bashar al-Assad, không tin là Syria có vũ khí hoá học.

Trong một thông báo, điện Kremli nói hành động của Mỹ đã làm “thiệt hại đáng kể” các quan hệ Mỹ-Nga vốn đã “vô cùng tồi tệ” rồi.

Bộ Ngoại giao Nga cho biết họ đã kêu gọi một phiên họp khẩn của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, và nói rằng thoả thuận an toàn hàng không đạt được giữa Syria và Mỹ giờ đã bị đình chỉ.

Iran cũng “mạnh mẽ lên án” vụ tấn công do Mỹ thực hiện, cho rằng “hành động đơn phương là nguy hiểm, có tính huỷ diệt và vi phạm các nguyên tắc của luật pháp quốc tế.”

Trong một cuộc phỏng vấn trực tiếp trên truyền hình, Phó Thủ Tướng Thổ Nhĩ Kỳ Numan Kurtulmus miêu tả cuộc tấn công của Mỹ vào căn cứ không quân của Syria là “tích cực”, và rằng “sự tàn bạo của chế độ cai trị Syria phải lập tức bị chận đứng”.

Ông nói:

“Chúng tôi tin rằng chế độ Assad phải bị trừng phạt trên trường quốc tế.”

Các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ tham gia cuộc chiến ở Syria và là nước tạm trú của rất nhiều người tị nạn đến từ nước Syria ở kế cận.

Ngoại Trưởng Thổ Nhĩ Kỳ kêu gọi lật đổ ông Assad ra khỏi vị thế cầm quyền và thành lập một chính phủ chuyển tiếp ở Syria.

Ông Mevlut Cavusoglu nói:

“Lật đổ chế độ này ra khỏi vị thế lãnh đạo là điều cần làm. Nếu ông Assad không chịu ra đi, nếu không có một chính phủ chuyển tiếp, và ông ta tiếp tục thực hiện những tội ác chống lại nhân loại, thì phải đề ra những bước cần thiết để lật đổ ông ta.”

Người phát ngôn của chính phủ Anh hôm thứ Sáu nói: “Chính phủ Anh hoàn toàn ủng hộ hành động của Mỹ, mà chúng tôi cho là thích hợp trước cuộc tấn công dã man bằng vũ khí hoá học mà chế độ Syria đã phát động.”

Người phát ngôn của Anh còn nói rằng mục đích của cuộc tấn công của Mỹ là để răn đe Syria thực hiện thêm các cuộc tấn công khác nữa.

Tổng Thống Pháp Francois Hollande và Thủ Tướng Đức Angela Merkel ra một thông cáo chung, nói Assad phải “một mình chịu trách nhiệm” về cuộc không kích tiếp theo sau vụ tấn công bằng vũ khí hoá học.

Ngoại Trưởng Pháp Jean-Marc Ayrault nói “sử dụng vũ khí hoá học là điều không thể chấp nhận, và phải bị trừng phạt bởi vì đây là một tội ác chiến tranh.”

Ả Rập Xê-út ca ngợi hành động của ông Trump là “một quyết định can đảm”. Bộ Ngoại giao Ả Rập Xê-út nói hành động của Mỹ là phản ứng đúng đắn đối với “những tội ác của chế độ này đối với người dân trong bối cảnh cộng đồng quốc tế không sao có thể ngăn chặn.”

Thủ Tướng Israel Benjamin Netanyahu nói “thông điệp nói lên quyết tâm chống lại những hành động khủng khiếp của chế độ Assad, sẽ gây tiếng vang không chỉ ở Damascus, mà còn ở Tehran, Bình Nhưỡng và nhiều nơi khác.”

Thủ Tướng Nhật Bản Shinzo Abe nói chính phủ của ông hậu thuẫn hành động của Mỹ như một phương tiện để “tránh cho tình hình trở nên tệ hại hơn nữa.”

Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi tất cả các bên liên quan hãy tôn trọng các thoả thuận chính trị đã có. Bắc Kinh đưa ra lời kêu gọi này hôm thứ Sáu 6/4 giữa lúc Chủ tịch nước Tập Cận Bình tiếp tục chuyến đi thăm nước Mỹ, sau khi gặp nhà lãnh đạo Mỹ ở khu nghỉ mát Mar a Lago của ông ở bang Florida.

Thủ Tướng Australia Malcolm Turnbull mô tả vụ tấn công bằng phi đạn của Mỹ đánh vào một căn cứ không quân Syria là “một phản ứng có cân nhắc, cân xứng, và nhắm đúng mục tiêu.”

Người phát ngôn của chính phủ Ba Lan nói chính phủ của ông “ủng hộ mọi hành động nhằm chấm dứt chiến tranh và cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Syria.”