Người từng bị Việt Nam kết án 11 năm tù giam cùng vợ con hôm 28/7 đã đặt chân tới Mỹ, sau khi được phóng thích khỏi nhà tù.
Dân biểu Ed Royce, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, cho hay, ông “rất vui mừng” về diễn biến mới này, đồng thời bày tỏ mong muốn rằng Mục sư Nguyễn Công Chính sẽ “nhận được quy chế tị nạn tôn giáo sớm nhất có thể”.
Ông Chính bị kết án hơn 10 năm tù giam hồi năm 2012 vì tội “Phá hoại chính sách đoàn kết dân tộc” theo Điều 87 Bộ Luật Hình sự.
Trong khi chính quyền Việt Nam từng cáo buộc ông "núp dưới vỏ bọc tôn giáo" để "liên hệ, cấu kết với các đối tượng cơ hội chính trị trong và ngoài nước lập ra nhiều tổ chức, hội nhóm tôn giáo bất hợp pháp”, dân biểu Royce lại cho rằng mục sư tin lành này bị “đánh đập” và “gia đình liên tục bị quấy nhiễu chỉ vì bày tỏ niềm tin tín ngưỡng của mình”.
Ông Ed Royce trong cuộc gặp với Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius hồi tháng Tư năm 2016. Ông Royce là một trong những người tích cực vận động cho tự do của mục sư Chính.
“Thật đáng buồn, tình cảnh của họ không phải là duy nhất ở Việt Nam”, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ nói trong thông cáo ra ngày 28/7, đồng thời kêu gọi Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đưa Việt Nam trở lại danh sách “các quốc gia gây quan ngại đặc biệt” về tự do tôn giáo.
Ông Royce, thuộc phe Cộng hòa, cho rằng Việt Nam “phải đối mặt với các hậu quả vì vi phạm quyền của người Việt, trong đó có quyền tự do bày tỏ tín ngưỡng”.
Bộ Ngoại giao Việt Nam từng tuyên bố “tôn trọng và bảo đảm các quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của công dân” đồng thời chỉ trích báo cáo tự do tôn giáo của Hoa Kỳ “đưa ra một số đánh giá không khách quan, trích dẫn những thông tin sai lệch”, dù “đã ghi nhận một số thành tựu bảo vệ quyền con người của Việt Nam”.
Mục sư Chính được phóng thích hơn một tháng sau khi Hoa Kỳ và Việt Nam tổ chức cuộc đối thoại nhân quyền thường niên. Đây là vấn đề mà đôi bên vẫn còn các “khác biệt”, theo bà Bà Virginia Bennett, Quyền Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về Dân chủ, Nhân quyền và Lao động.
Bà cho VOA tiếng Việt hay rằng phía Mỹ “đã nêu hơn 12 trường hợp cụ thể” những người đang bị giam giữ ở Việt Nam. Chưa rõ là tên của mục sư Chính có nằm trong số này hay không.
Hoa Kỳ thời gian qua là điểm đến của nhiều tiếng nói bất đồng ở trong nước sau khi họ được phóng thích khỏi trại giam.
Sau cuộc gặp ở Nhà Trắng hồi cuối tháng Năm, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Mỹ Donald Trump "nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ, thúc đẩy quyền con người và sự liên hệ giữa quyền con người với an ninh và phát triển bền vững của mỗi quốc gia".
Tuyên bố chung công bố sau đó có đoạn: "Hai nước khuyến khích tăng cường hợp tác để bảo đảm tất cả mọi người, bao gồm cả những thành viên của các nhóm dễ bị tổn thương, không phân biệt giới tính, chủng tộc, tôn giáo và khuynh hướng giới tính, cũng như người khuyết tật, được hưởng đầy đủ các quyền con người…”