Ngoại trưởng Mỹ ‘nói không’ với việc dùng sai … dấu phẩy

Ngoại trưởng Mike Pompeo trong một cuộc họp báo tại Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, tháng Chín, 2018.

Bận rộn đi vào vùng nóng khắp thế giới để giải quyết các vấn đề quốc gia đại sự, ngoại trưởng Hoa Kỳ, Mike Pompeo, vẫn cương quyết giải quyết cho xong tình trạng sử dụng sai dấu phẩy trong các văn bản của Bộ Ngoại Giao.

CNN đưa tin cho biết, trong vài tháng qua đã có hai email do các phụ tá hàng đầu của ông Pompeo gởi ra cho toàn bộ nhân viên Bộ Ngoại Giao, kèm theo hướng dẫn chi tiết cách dùng đúng … dấu phẩy.

Dấu phẩy dùng sai trong các văn bản bao gồm cả hai lỗi: Cần dùng thì không có; không cần dùng thì lại … phẩy một cái.

CNN trích dẫn email gần nhất, gởi ra trong tháng Chín này, có nội dung “cập nhật hướng dẫn … liên quan đến việc sử dụng đúng dấu phẩy trong các văn bản quan trọng của Bộ Ngoại Giao.”

“Ông Bộ Trưởng nhấn mạnh nhu cầu sử dụng đúng dấu phẩy trong các văn bản của ông (cho cả hai trường hợp, thêm dấu phẩy hoặc thiếu dấu phẩy).” Nội dung email có đoạn. Email cũng nói ông Bộ Trưởng thích cách sử dụng dấu phẩy theo trường phái Chicago Manual of Style. Trường phái này viết rằng, “sử dụng dấu phẩy hiệu quả đòi hỏi nhận định chính xác, với mục đích làm sao cho dễ đọc.”

Không chỉ phàn nàn, các email gởi ra còn liệt kê ví dụ cụ thể về cách dùng đúng dấu phẩy, bao gồm nhiều ví dụ theo phong cách Chicago Manual of Style. Bản hướng dẫn ghi rõ khi nào thì cần thêm vào một dấu phẩy, và khi nào thì lấy dấu phẩy ra. Chưa hết, các ví dụ còn được in bằng các màu sắc khác nhau, để chỉ rõ sự khác biệt.

Dưới đây là một ví dụ:

“Chính quyền cam kết thực hiện bằng được một thỏa thuận hòa bình toàn diện và lâu dài, và tiếp tục lạc quan rằng tiến trình ấy có thể kiến tạo được.” Bản hướng dẫn nói rằng dấu phẩy trong đoạn văn này là sai: “Không sử dụng dấu phẩy khi một chủ ngữ có một vị ngữ kép.”

CNN trích lời một nhân viên cao cấp của Bộ Ngoại Giao, rằng Pompeo rất quan tâm đến phép chấm câu, và đã ra lệnh gởi ra bản hướng dẫn liên quan đến dấu phẩy.

Các đời ngoại trưởng tiền nhiệm cũng có những nguyên tắc ngữ pháp riêng liên quan đến văn bản. Chẳng hạn, cựu ngoại trưởng Colin Powell “quan tâm đến font chữ và kích thước chữ”, bà Condoleezza Rice thì kỹ lưỡng đối với kích thước phần để trắng ở bốn phía của trang giấy.

Trong khi ông Pompeo quan tâm đến ngữ pháp thì boss của ông, Tổng Thống Trump, có vẻ không quan tâm lắm đến điều này, vì ông tổng thống chỉ thích dùng Twitter, vốn không câu nệ phép chấm câu và nguyên tắc viết hoa.