Nếu Đài Loan an toàn thì thế giới an toàn và Đài Loan sẽ không lùi bước trước mối đe dọa từ kẻ chuyên chế, phó tổng thống hòn đảo này phát biểu trước người ủng hộ trong chuyến thăm Mỹ mà Bắc Kinh lên án, đồng thời lặp lại tinh thần sẵn sàng đối thoại với Trung Quốc.
Ông Lại Thanh Đức, đồng thời là ứng cử viên hàng đầu để trở thành tổng thống Đài Loan tại cuộc bầu cử vào tháng Một năm sau, đang ở Mỹ trong động thái chính thức được xem là quá cảnh trên đường đến Paraguay để dự lễ nhậm chức tổng thống của nước này. Paraguay là một trong 13 quốc gia duy trì quan hệ chính thức với hòn đảo mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền.
Đài Loan và Mỹ đều nói rằng các điểm dừng chân, bao gồm ở San Francisco trên đường về, là thường lệ, nhưng Trung Quốc đã lên án việc quá cảnh này và gọi ông Lại là ‘kẻ gây rối’ với chủ trương ly khai.
Trong lời phát biểu tại một bữa ăn trưa ở New York hôm 13/8, ông Lại đã nói rằng ‘nếu Đài Loan an toàn, thế giới an toàn, nếu eo biển Đài Loan hòa bình, thì thế giới hòa bình’, theo bản ghi từ văn phòng tổng thống Đài Loan.
“Chúng ta đang đúng hướng. Đừng sợ hãi và quay lại vì mối đe dọa ngày càng tăng từ chế độ chuyên chế. Chúng ta phải dũng cảm và mạnh mẽ để tiếp tục phát triển Đài Loan trên con đường dân chủ,” ông nói.
Trung Quốc đặc biệt không ưa ông Lại, người trước đây từng gọi mình là ‘người phấn đấu thực tế cho nền độc lập của Đài Loan’, lằn ranh đỏ đối với Bắc Kinh vốn chưa bao giờ từ bỏ sử dụng vũ lực để giành quyền kiểm soát hòn đảo.
Ông Lại đã cam kết duy trì hòa bình và hiện trạng.
Ông nhắc lại tại New York rằng trên cơ sở phẩm giá và sự bình đẳng, ông ‘rất sẵn sàng’ nói chuyện với Trung Quốc và tìm kiếm hòa bình và ổn định, theo chính sách của Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn.
Nhưng ông Lại cũng nói rằng ông sẽ bảo vệ chủ quyền của Đài Loan, rằng chỉ có người dân Đài Loan mới có thể quyết định tương lai của họ và rằng Trung Hoa Dân Quốc – quốc hiệu chính thức của Đài Loan – và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ‘không bên nào ở thế dưới bên kia’.
Cả Đài Bắc và Washington đều muốn giữ cho việc ông Lại quá cảnh Mỹ không thu hút nhiều sự chú ý và đã kêu gọi Trung Quốc không có bất kỳ hành động khiêu khích nào để đáp trả.