Ông Julian Assange, người sáng lập WikiLeaks, sẽ nhận tội trong tuần này về vi phạm luật gián điệp của Mỹ trong một thỏa thuận sẽ chấm dứt án tù của ông ở Anh và cho phép ông trở về tổ quốc Australia, chấm dứt đoạn trường pháp lý dài đằng đẵng tới 14 năm.
Ông Assange, 52 tuổi, đã đồng ý nhận tội về một tội danh duy nhất là lập mưu đồ thu thập và tiết lộ các tài liệu quốc phòng mật của Mỹ, theo hồ sơ gửi lên Tòa án liên bang Mỹ cấp quận hạt chuyên trách Quần đảo Bắc Mariana.
Ông ấy sẽ bị kết án 62 tháng tù, bằng thời gian đã bị giam, tại phiên tranh tụng trên đảo Saipan lúc 9h sáng, giờ địa phương, vào thứ Tư 26/6 (23h00, giờ chuẩn quốc tế GMT, thứ Ba 25/6).
Ông Assange rời nhà tù Belmarsh ở Anh hôm thứ Hai 24/6 trước khi được Tòa án thượng thẩm Anh bảo lãnh và lên một chuyến bay vào chiều hôm đó, Wikileaks cho biết trong một tuyên bố đăng trên nền tảng truyền thông xã hội X.
Tuyên bố viết rằng: “Đây là kết quả của một chiến dịch toàn cầu bao gồm các nhà tổ chức cấp cơ sở, các nhà vận động cho tự do báo chí, các nhà lập pháp và các nhà lãnh đạo từ khắp các lĩnh vực chính trị, cho đến tận Liên Hợp Quốc”.
Ông sẽ quay về Australia sau phiên tranh tụng, tuyên bố của Wikileaks cho biết thêm, đề cập đến phiên tranh tụng ở Saipan.
"Julian được tự do!!!!", vợ ông, Stella Assange, viết trong một bài đăng trên X.
"Không một từ ngữ nào có thể diễn tả được lòng biết ơn to lớn của chúng tôi đối với CÁC BẠN – vâng, chính là CÁC BẠN, những người đã vận động trong nhiều năm để biến điều này thành hiện thực", vẫn lời bà.
Chính phủ Australia, do Thủ tướng Anthony Albanese đứng đầu, đã thúc ép việc trả tự do cho ông Assange nhưng từ chối bình luận về các thủ tục pháp lý khi chúng đang diễn ra.
WikiLeaks hồi năm 2010 đã công bố hàng trăm nghìn tài liệu mật của quân đội Mỹ về các cuộc chiến của Washington ở Afghanistan và Iraq - là những vi phạm an ninh lớn nhất thuộc loại này trong lịch sử quân sự Mỹ - cùng với một loạt các bức điện tín ngoại giao.
Ông Assange đã bị truy tố trong thời chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump về việc WikiLeaks tung ra hàng loạt tài liệu bí mật của Mỹ, do Chelsea Manning, một cựu nhà phân tích tình báo quân đội Hoa Kỳ, làm lộ ra, người này cũng bị truy tố theo Đạo luật Gián điệp.
Các tội danh áp vào ông Assange đã làm dấy lên sự phẫn nộ của nhiều người ủng hộ ông trên toàn cầu, những người đã lập luận trong nhiều năm rằng ông Assange với tư cách là người xuất bản Wikileaks không đáng phải bị đối mặt với các tội danh thường được áp dụng đối với các nhân viên chính phủ liên bang Mỹ đánh cắp hoặc làm rò rỉ thông tin.
Nhiều người ủng hộ quyền tự do báo chí đã lập luận rằng việc khởi tố hình sự ông Assange là mối đe dọa đối với quyền tự do ngôn luận.
Ông Assange bị bắt lần đầu ở Anh vào năm 2010 theo lệnh bắt giữ của châu Âu sau khi chính quyền Thụy Điển nói họ muốn thẩm vấn ông về các cáo buộc phạm tội tình dục nhưng về sau các cáo buộc đó đã bị hủy bỏ. Ông chạy trốn vào đại sứ quán Ecuador và ở đó 7 năm để tránh bị dẫn độ sang Thụy Điển.
Ông bị đưa ra khỏi đại sứ quán vào năm 2019 và bị bỏ tù vì vi phạm quy định tại ngoại hầu tra. Ông đã bị giam trong nhà tù Belmarsh có mức độ an ninh cao hàng đầu của London kể từ đó, trong tù, ông đã đấu tranh chống bị dẫn độ sang Mỹ trong gần 5 năm.