Hà Nội hỗ trợ dân ‘đổi xe máy cũ lấy xe mới’ nhằm giảm phát thải khí ô nhiễm

Một tài xế xe ôm đang chờ khách ở Hà Nội. Xe gắn máy là phương tiện di chuyển và mưu sinh của nhiều người dân Việt Nam

Người dân Hà Nội nào có xe gắn máy cũ không đáp ứng được điều kiện khí thải có thể được chính quyền hỗ trợ đổi sang xe mới bắt đầu từ hôm nay, ngày 12/11, truyền thông trong nước loan tin.

Điều kiện để được hỗ trợ chuyển đổi là phải có hộ khẩu Hà Nội; xe máy đăng ký chính chủ; đăng ký trước năm 2002; xe máy phải thuộc một trong 5 hãng xe thuộc Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam – bao gồm Honda, Yamaha, Suzuki, Piaggio và SYM; xe phải còn đầy đủ các bộ phận chính.

Người dân sẽ được hỗ trợ từ 2, 3 đến 4 triệu đồng tùy theo giá trị và dòng xe muốn mua. Chẳng hạn, nếu muốn đổi xe các dòng xe Honda, Yamaha, Suzuki, họ sẽ được tài trợ 2 triệu đồng nếu mua xe dưới 25 triệu, 3 triệu nếu mua xe có giá từ 25 đến 40 triệu, và 4 triệu nếu xe muốn đổi có giá trên 40 triệu đồng, trang mạng Vietnamnet cho biết.

Kéo dài cho đến hết tháng 11/2021, Chương trình nhằm đánh giá hiện trạng phát thải của xe mô tô, xe gắn máy cũ đang lưu hành trên địa bàn Hà Nội và cũng để cải thiện chất lượng không khí và quản lý giao thông.

Chương trình gồm 4 hoạt động: đo khí thải; thí điểm tiếp nhận xe cũ; hỗ trợ đổi sang xe máy mới; khảo sát ý kiến người dân. Dự kiến, chương trình sẽ kiểm tra khí thải cho khoảng 5.000 xe máy cũ trên địa bàn thành phố, cũng theo Vietnamnet.

Theo thống kê của chính quyền Hà Nội, hiện toàn thành phố có hơn 5,7 triệu xe máy, trong đó, có khoảng 2,5 triệu xe máy cũ đăng ký trước năm 2000 và trên 730 nghìn ô tô. Con số này chưa kể các phương tiện vãng lai từ các tỉnh khác.

Khí thải từ các xe máy không đáp ứng điều kiện xả thải được cho là gây ô nhiễm bầu không khí Hà Nội và gây tổn hại đến sức khỏe người dân thủ đô.

Người dân Hà Nội có thể đem xe đến 24 địa điểm thuộc các quận huyện trong danh sách mà Sở Tài nguyên-Môi trường công bố để thực hiện chuyển đổi.

Đối với xe đăng ký từ trước năm 2017 không thuộc diện được chuyển đổi thì khi đưa xe đi đo kiểm khí thải người dân sẽ được tặng dầu nhớt, trường hợp xe không đạt chuẩn khí thải sẽ được hỗ trợ một phần chi phí bảo dưỡng (không quá 200.000 đồng/xe) để sửa chữa các bộ phận liên quan đến khí thải.

‘Thu hồi thay vì cho đổi’

Thành phố Hồ Chí Minh cũng gặp vấn đề phát thải từ xe máy cũ gây ô nhiễm môi trường. Vietnamnet dẫn lời ông Nguyễn Văn Phương, phó trưởng Phòng Chất lượng xe cơ giới thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, tính đến tháng 11/2020, thành phố lớn nhất nước có gần 7,5 triệu môtô, xe máy đang lưu hành. Con số này chiếm 95% trên tổng số phương tiện tham gia giao thông. Khoảng một nửa là xe cũ đã sử dụng lâu năm.

Đáng chú ý là xe máy chiếm 56% lượng xăng tiêu thụ nhưng lại thải ra đến gần 60% lượng khí thải của các loại xe cơ giới trên địa bàn thành phố, cũng theo ông Phương.

Tuy nhiên, khác với Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh không có chủ trương hỗ trợ cho đổi xe cũ lấy xe mới.

“Quan điểm của chúng tôi là không ủng hộ đổi xe cũ lấy xe mới vì như thế số lượng xe sẽ không giảm. Giải pháp ưu tiên hàng đầu ở Thành phố Hồ Chí Minh là khuyến khích thu hồi xe cũ kém chất lượng, mất an toàn để kiểm soát khí thải. Nhà sản xuất có thể thu hồi xe và hỗ trợ thêm cho người dân chứ không phải đổi xe,” ông Đỗ Ngọc Hải, trưởng phòng quản lý vận tải đường bộ Sở Giao thông-Vận tải, được Tuổi Trẻ dẫn lời nói.

Tuy nhiên việc thu hồi xe không đảm bảo phát thải, dù là xe cũ nát, đã gặp nhiều ý kiến phản đối vì xe máy là tài sản cá nhân của người dân và là phương tiện mưu sinh của rất nhiều dân nghèo.