Cử tri Đài Loan hầu như chắc chắn sẽ chọn một người phụ nữ làm tổng thống. Hôm chủ nhật, Quốc Dân Đảng đương quyền chọn bà Hồng Tú Trụ, Phó chủ tịch Viện lập pháp, làm ứng viên tổng thống của đảng. Bà Hồng sẽ chạy đua với bà Thái Anh Văn, Chủ tịch Đảng Dân Tiến đối lập, trong cuộc bầu cử vào tháng giêng. Đây là lần đầu tiên cả hai đảng chính của Đài Loan đều chọn phụ nữ làm ứng viên tổng thống. Thông tín viên Ralph Jennings của đài VOA tường thuật từ Đài Bắc.
Trong cuộc bầu cử vào tháng giêng sang năm, bà Hồng Tú Trụ, nữ ứng viên tổng thống đầu tiên của Quốc Dân Đảng đương quyền, sẽ chạy đua với bà Thái Anh Văn, người được Đảng Dân Tiến đối lập chọn làm ứng viên tổng thống của đảng hồi đầu năm nay. Bà Thái Anh Văn đã bị đương kim Tổng thống Mã Anh Cửu đánh bại trong cuộc bầu cử năm 2012.
Phụ nữ đã được chọn làm người đứng đầu chính phủ ở nhiều nước Á châu, như Ấn Độ và Nam Triều Tiên, nhưng việc này chưa từng xảy ra ở Đài Loan. Ông Dương Vĩnh Minh, phát ngôn viên của ban vận động bầu cử của Quốc Dân Đảng, nói rằng đây là một diễn tiến khá thú vị.
"Cả ứng viên của đảng đối lập chính lẫn ứng viên của đảng đương quyền đều là phụ nữ là một việc không có ở những nước khác, cho nên điều này có lẽ đang làm cho cuộc vận động bầu cử trở nên khá thú vị."
Bà Hồng Tú Trụ, 67 tuổi, xuất thân là giáo viên. Bà được nhiều người biết tiếng với những câu hỏi hóc búa và đôi lúc có tính chất hài hước mà bà nêu ra với các quan chức chính phủ tham dự những cuộc chất vấn tại quốc hội. Đối thủ của bà, bà Thái Anh Văn, là luật sư. Bà Thái, 58 tuổi, bị ông Mã Anh Cửu đánh bại với tỉ lệ chênh lệch phiếu là 6% trong cuộc bầu cử năm 2012.
Bà Thái Anh Văn, ứng cử viên của đảng Dân Tiến.
Các nhà quan sát chính trị nói rằng cử tri Đài Loan có thể chấp nhận một nữ tổng thống bởi vì nền dân chủ của nước này đã trưởng thành từ khi bắt đầu cuối thập niên 1980 và những người phụ nữ trên 50 tuổi thường được xem là những người có năng lực để đứng đầu gia tộc trong nền văn hoá cổ truyền là văn hoá Trung Hoa ở Đài Loan. Một phần ba đại biểu quốc hội Đài Loan là phụ nữ và nhiều công ty hàng đầu của đảo quốc này có tổng giám đốc là phụ nữ.
Trong một dấu hiệu cho thấy giới tính là một vấn đề không quan trọng đối với cử tri Đài Loan, cuộc tranh luận về chức vụ tổng thống đã chuyển sang trọng tâm sang một trong những vấn nạn gai góc nhất: (đó là) mối quan hệ với Trung Quốc, là mối quan hệ vốn có rất nhiều căng thẳng nhưng được cải thiện đáng kể trong những năm gần đây. Bắc Kinh tuyên bố có chủ quyền đối với Đài Loan từ thập niên 1940 và đòi đôi bên phải tái thống nhất. Các cuộc thăm dò công luận cho thấy người dân Đài Loan muốn duy trì mức độ tự trị như hiện nay, chứ không muốn bị sáp nhập vào Trung Quốc.
Năm 2008 Tổng thống Mã Anh Cửu đã gác qua một bên những vụ tranh chấp chính trị với Trung Quốc để tiến hành cuộc đối thoại có tính chất lịch sử và kết quả là đôi bên đã ký kết với nhau hàng loạt các hiệp định thương mại, kinh tế. Bà Hồng Tú Trụ chủ trương nên tiếp tục cuộc đối thoại dựa trên điều kiện của Bắc Kinh là đôi bên tự xem là một nước Trung Quốc duy nhất, nhưng không có đồng quan điểm về nội dung của cụm từ “một nước Trung Quốc.” Bà Thái Anh Văn cũng muốn đối thoại với Bắc Kinh nhưng bác bỏ điều kiện một nước Trung Quốc, và điều đó làm cho Trung Quốc cảm thấy lo ngại.
Ông Ross Feingold, một nhà tư vấn cấp cao ở Đài Bắc của công ty tư vấn rủi ro chính trị DC International Advisory của Mỹ, nói rằng cử tri sẽ xem xét tới chính sách về Trung Quốc của hai ứng viên -- cũng như quan điểm của họ về các vấn đề kinh tế.
"Cả hai ứng viên này đều là những nhân vật công chúng trong một thời gian khá lâu, cho nên chắc chắn là có những chuyện để xem xét trong thành tích của họ trong quá khứ và lập trường của họ đối với các vấn đề hiện nay. Những chuyện này đủ để cho mọi người bàn tán, tranh luận với nhau mà không cần phải nói tới vấn đề giới tính."
Nhiều người Đài Loan muốn có một mối quan hệ có tính chất dè dặt hơn với Trung Quốc và các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy bà Thái Anh Văn đang dẫn trước đối thủ trong lúc còn khoảng nửa năm nữa là tới ngày bỏ phiếu.
Tổng thống Mã Anh Cửu, theo qui định của hiến pháp, phải rút lui sau khi phục vụ hai nhiệm kỳ.