Hạ viện Hoa Kỳ do đảng Dân chủ kiểm soát sẽ chuyển cáo trạng luận tội cựu Tổng thống Donald Trump sang Thượng viện vào ngày thứ Hai 25/1, bác bỏ yêu cầu của ông Mitch McConnell, lãnh tụ phe thiểu số tại Thượng viện, đòi hoãn tiến trình luận tội tới giữa tháng Hai.
Thượng nghị sĩ Chuck Schumer, người vừa thay thế ông McConnell trong cương vị lãnh đạo khối đa số tại Thượng viện sau khi đảng Dân chủ giành thắng lợi tại hai cuộc bầu cử ở Georgia trong tháng này, thông báo quyết định của Hạ viện chuyển bản luận tội sang Thượng viện hôm 22/1.
Ông Schumer không cho biết khi nào phiên luận tội ông Trump lần thứ nhì sẽ bắt đầu. Nhưng ông nhấn mạnh về sự cần thiết phải nhanh chóng đẩy nhanh tiến trình chuẩn thuận những nhân vật được đề cử vào Nội các của Tổng thống Biden, cũng như các quan chức quan trọng khác trong chính quyền.
Ông Schumer nói:
“Hạ viện sẽ chuyển cáo trạng luận tội sang Thượng viện. Thượng viện sẽ tiến hành xét xử luận tội ông Trump. Đây sẽ là một vụ xét xử đầy đủ và công bằng, ”
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi cũng xác nhận kế hoạch này.
Ông Schumer lên tiếng sáng hôm thứ Sáu, sau khi ông McConnell yêu cầu Hạ viện dời việc chuyển bản luận tội cho tới thứ Năm tuần tới, và kêu gọi ông Schumer dời phiên xét xử lại cho tới giữa tháng Hai để ông Trump có thêm thời gian chuẩn bị chống lại cáo buộc rằng ông đã xúi giục cuộc bạo loạn khi kích động những người ủng hộ xông vào Điện Capitol hôm 6/1.
Ngoài vấn đề luận tội, Thượng nghị sĩ McConnell nhấn mạnh các thành viên đảng Dân chủ phải bảo đảm sẽ không loại bỏ thủ tục filibuster tại quốc hội, là thủ tục cho phép phe thiểu số - bây giờ là đảng Cộng hòa- được phát biểu vô giới hạn để cản trở việc thông qua những luật lệ mà chính quyền mới của ông Biden muốn tiến cử.
Ông Schumer bác yêu cầu của ông McConnell hôm thứ Sáu, nói rằng đây là một đề xuất “không thể chấp nhận”.
Ông McConnell không nhượng bộ, nói rằng duy trì ngưỡng 60 phiếu bầu để tiến cử các quy định pháp lý, là nền tảng cho việc chia sẻ quyền lực đã đạt được vào năm 2001, lần cuối cùng Thượng viện bị chia đôi giữa hai đảng theo tỷ lệ 50-50.
Tiến trình luận tội và những bất đồng về các hoạt động tại Thượng viện có thể làm chia trí, mất tập trung vào tiến trình chuẩn thuận các quan chức vào Nội các mới, cũng như việc tập trung vào các nỗ lực của Tổng thống Biden muốn Quốc hội thông qua một chương trình nghị sự đầy tham vọng, trong đó có kế hoạch chi ra gần 2 nghìn tỷ USD để giúp dân chúng và cứu nguy các doanh nghiệp thoát khỏi những khó khăn do dịch COVID-19 gây ra.
Hồi tuần trước, ông Trump trở thành tổng thống đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ bị luận tội hai lần, và khi Thượng viện triệu tập phiên xét xử, ông sẽ là tổng thống đầu tiên bị luận tội sau khi đã rời nhiệm sở.
Hôm 13/1, 10 dân biểu Cộng hòa tại Hạ viện đồng thuận với các đồng nghiệp bên đảng Dân chủ bỏ phiếu luận tội ông Trump.
Trong phiên xét xử tại Thượng viện, cần có sự hỗ trợ của ít nhất 17 đảng viên Cộng hòa tại Thượng viện để kết tội ông Trump. Nếu ông bị kết tội, một cuộc bỏ phiếu riêng sẽ quyết định liệu có cấm ông Trump ra tái tranh cử hay không.
Một cuộc biểu quyết như vậy có thể là dấu hiệu cho thấy các đảng viên Cộng hòa cấp cao mong muốn loại ông Trump khỏi vai trò “lãnh đạo trên thực tế” của Đảng Cộng hòa vì ông đã ra dấu hiệu ông có thể ra tranh cử vào năm 2024.
Số phận của ông Trump cuối cùng có thể phụ thuộc vào ông McConnell, người ở vị thế có thể ảnh hưởng tới các nhà lập pháp Cộng hòa khác. Trong tuần này, ông McConnell nói đám đông bạo loạn đã "được nghe những lời dối trá" và bị “Tổng thống Trump và những người nắm quyền lực khác kích động.”