Một dự luật chi tiêu được ông Donald Trump ủng hộ đã không được thông qua tại Hạ viện Hoa Kỳ hôm 19/12 khi hàng chục đảng viên Cộng hòa chống đối tổng thống đắc cử, khiến Quốc hội không có kế hoạch rõ ràng nào để tránh việc chính phủ sắp đóng cửa, có thể làm gián đoạn việc đi lại của người dân dịp Giáng sinh.
Cuộc bỏ phiếu cho thấy sự chia rẽ rõ ràng trong đảng Cộng hòa của ông Trump và có thể tình trạng này sẽ xuất hiện trở lại vào năm tới khi đảng kiểm soát Nhà Trắng và cả hai viện của Quốc hội.
Ông Trump đã gây áp lực buộc các nhà lập pháp phải giải quyết các vấn đề còn bỏ ngỏ trước khi ông nhậm chức vào ngày 20/1/2025, nhưng các thành viên cánh hữu trong đảng từ chối ủng hộ các điều khoản nhằm tăng chi tiêu và dọn đường cho một kế hoạch sẽ làm tăng nơ công thêm hàng nghìn tỷ USD trong khi chính phủ liên bang hiện đang gánh nợ trị giá 36 nghìn tỷ USD rồi.
Dự luật bị bác với tỷ lệ 174 phiếu thuận-235 phiếu chống, chỉ vài giờ sau khi các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa vội vã triệu tập cuộc bỏ phiếu nhằm đáp ứngcác yêu cầu của ông Trump. Một thỏa thuận lưỡng đảng trước đó đã bị hủy bỏ sau khi ông Trump và người giàu nhất thế giới Elon Musk công khai phản đối dự luật đó hôm 18/12.
Chủ tịch Hạ viện thuộc đảng Cộng hòa Mike Johnson không cung cấp thông tin chi tiết khi các phóng viên hỏi ông về các bước tiếp theo sau cuộc bỏ phiếu thất bại.
“Chúng tôi sẽ đưa ra một giải pháp khác”, ông nói.
Ngân sách cấp cho chính phủ sẽ hết hạn vào nửa đêm ngày 20/12. Nếu các nhà lập pháp không gia hạn thời hạn đó, chính phủ Hoa Kỳ sẽ bắt đầu đóng cửa một phần, điều này sẽ làm gián đoạn nguồn ngân quỹ cho mọi hoạt động, từ bảo vệ biên giới đến dịch vụ ở các công viên quốc gia và cắt tiền lương của hơn 2 triệu nhân viên liên bang. Cơ quan An ninh Vận tải Hoa Kỳ cảnh báo rằng những người đi lại trong kỳ nghỉ lễ sôi động có thể phải xếp hàng dài tại sân bay.
Dự luật bị bác hôm 19/12 có phần lớn nội dung giống với phiên bản trước đó mà ông Musk và ông Trump đã chỉ trích là một món quà lãng phí dành cho đảng Dân chủ. Nó sẽ nới thời hạn cấp tiền cho chính phủ đến tháng 3/2025 và cung cấp 100 tỷ USD cứu trợ thiên tai cũng như tạm gác lại vấn đề nợ. Đảng Cộng hòa đã loại bỏ các thành phần khác đã có trong dự luật ban đầu, chẳng hạn như tăng lương cho các nhà lập pháp và các quy định mới dành cho người quản lý phúc lợi dược phẩm.
Dưới ảnh hưởng của ông Trump, phiên bản mới cũng sẽ gác lại các giới hạn về nợ quốc gia trong 2 năm - một động thái giúp việc cắt giảm thuế mạnh mẽ mà ông đã hứa trở nên dễ dàng hơn.
Trước cuộc bỏ phiếu, ông Johnson nói với các phóng viên rằng dự luật sẽ tránh được sự gián đoạn, giải quyết các vấn đề còn bỏ ngỏ và giúp các nhà lập pháp dễ dàng cắt giảm chi tiêu hàng trăm tỷ đô la khi ông Trump nhậm chức vào năm tới.
Ông nói: “Chính phủ quá lớn, làm quá nhiều việc nhưng chỉ làm tốt được rất ít việc”.
Ngay cả khi nếu như dự luật được Hạ viện thông qua, nó sẽ gặp khó khăn ở Thượng viện, hiện vẫn do đảng Dân chủ kiểm soát. Nhà Trắng nói rằng Tổng thống Joe Biden thuộc đảng Dân chủ không ủng hộ dự luật.
Lần đóng cửa chính phủ gần đây nhất diễn ra vào tháng 12/2018 và tháng 1/2019 trong nhiệm kỳ nắm Nhà Trắng đầu tiên của ông Trump.