Nhà ngoại giao Mỹ Daniel Kritenbrink hôm 6/11 trình quốc thư lên chủ tịch nước chủ nhà tại Hà Nội, chính thức trở thành đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam. Các nhà tranh đấu hy vọng rằng tân đại sứ Hoa Kỳ sẽ chú trọng đến vấn đề nhân quyền tại Việt Nam.
Từ bang Virginia, bác sĩ Nguyễn Quốc Quân, Chủ tịch Tổ chức Quốc tế Yểm Trợ Cao Trào Nhân Bản ở Việt Nam, đồng thời cũng là bào huynh của bác sĩ Nguyễn Ðan Quế, nhà đấu tranh vì dân chủ ở trong nước, cho VOA biết:
“Ông Kritenbrink có ghi nhận những ưu tư của cộng đồng Việt Nam. Ông ấy là một người mà chúng ta có thể làm việc với ông ấy được.”
Ông ấy là một người mà chúng ta có thể làm việc với ông ấy được.Bác sĩ Nguyễn Quốc Quân nói về ông Daniel Kritenbrink
Ông Kritenbrink đến Hà Nội lúc nửa đêm hôm 4/11, ông cho báo giới biết ông sẽ tháp tùng Tổng thống Donald Trump tại Hội nghị Diễn đàn Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) ở Đà Nẵng, và khi ông Trump thăm chính thức Hà Nội trong tuần này.
Bác sĩ Quân, người đã vài lần tiếp xúc với ông Kritenbrink, nói tân đại sứ Mỹ là một người rất sốt sắng về vấn đề nhân quyền tại Việt Nam:
“Ông ấy rất là sốt sắng đối với vấn đề nhân quyền tại Việt Nam, bằng cớ là hồi ổng làm Giám đốc Vụ Á châu, ông có mời chúng tôi vào Hội đồng An ninh Quốc gia nói chuyện với họ về vấn đề nhân quyền Việt Nam trước thăm Việt Nam của Tổng thống Obama. Tôi thấy ông ấy rất là sốt sắng.”
Ông Kritenbrink được Thượng viện chuẩn thuận làm đại sứ hôm 26/10, ông là một nhà ngoại giao chuyên nghiệp cấp cao có nhiều kiến thức và kinh nghiệm làm việc ở châu Á, trải dài từ 1994 cho đến nay.
Thượng nghị sĩ Ben Sasse, đại diện đảng Cộng hòa tại bang Nebraska, nói Hoa Kỳ cần một đại sứ tại Việt Nam có khả năng đảm bảo lợi ích của các hiệp định thương mại và lãnh đạo các cuộc đối thoại ngoại giao của Hoa Kỳ, ông Kritenbrink có thể làm cả hai việc này.
Vào tháng 9, khi ra điều trần trước Uỷ ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, ông Kritenbrink nói các ưu tiên của ông khi đảm nhận vai trò đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam là: hợp tác an ninh hàng hải, tăng cường thương mại và đầu tư, thúc đẩy nhân quyền, xúc tiến ngoại giao nhân dân, hỗ trợ nhân đạo và khắc phục hậu quả chiến tranh.
Tại buổi điều trần, ngoài việc ghi nhận có một số tiến bộ về nhân quyền và tự do tôn giáo tại Việt Nam trong những năm gần đây, phần lớn nhờ vào sự can thiệp của Quốc hội Hoa Kỳ và cuộc đối thoại song phương hiệu quả về vấn đề này, ông Kritenbrink nhấn mạnh rằng xu hướng gia tăng những vụ bắt bớ, truy tố giới bất đồng, và những bản án hà khắc đối với các nhà hoạt động trong 18 tháng qua, là điều “rất đáng lo ngại”.
Bà Trần Thị Nga tại phiên tòa ở tỉnh Hà Nam, ngày 25/7/2017. (Ảnh: VietnamNet)
Ông cam kết trước quốc hội Mỹ rằng ông sẽ tiếp tục vận động cho nhân quyền và tự do tôn giáo cũng như sự cần thiết phải đạt tiến bộ trong cuộc đấu tranh chống nạn buôn người, tân Đại sứ Mỹ đồng thời nhấn mạnh với cấp lãnh đạo Việt Nam rằng những tiến bộ trong vấn đề nhân quyền tiếp tục là ưu tiên hàng đầu của chính phủ Hoa Kỳ và là yếu tố quan trọng để quan hệ đối tác giữa hai bên đạt tiềm năng tối đa.
Bác sĩ Quân nói ông tin rằng tân đại sứ Mỹ sẽ lưu tâm nhiều hơn đến vấn đề nhân quyền, bên cạnh việc giao thương với Việt Nam:
“Chúng tôi cũng trình bày với ông ấy rằng vấn đề nhân quyền Việt Nam ngày càng tồi tệ. Chúng tôi muốn rằng chính phủ của ông Donald, tuy đặt nặng vấn đề buôn bán lên hàng đầu, nhưng cần đặt vấn đề nhân quyền phải đi đôi với vấn đề phát triển kinh tế, giao thương. Và ông ấy cũng đồng ý với chúng tôi về những điểm này.”
Hôm 5/11 ông Kritenbrink viết trên Facebook: “Bây giờ là thời điểm tuyệt vời để làm việc tại Việt Nam. Hai quốc gia chúng ta chia sẻ nhiều lợi ích chung, như an ninh, thương mại và đầu tư, và giao lưu nhân dân.”
Từ Canada, Luật sư Vũ Đức Khanh viết thông điệp chào mừng trên Facebook của ông: “Chào mừng ông Daniel Kritenbrink đến Việt Nam và chúc ông có một nhiệm kỳ mới thành công mỹ mãn trước viễn ảnh của một bang giao Mỹ-Trung báo hiệu đầy sóng gió mà con thuyền Việt Nam không định hướng với một thuyền trưởng chỉ biết mơ "đốt lò" đang bị cuốn vào tâm điểm.”
Luật sư Khanh viết tiếp: “Chưa bao giờ trong lịch sử bang giao Việt - Mỹ, từ hơn 20 năm qua mà một Đại sứ Mỹ sẽ phải vất vả lao tâm, lao lực để bảo vệ quyền lợi của Hoa Kỳ ở đất nước cựu thù này.”
Báo Tuổi trẻ cho biết trong thời gian giữ chức Giám đốc cấp cao phụ trách Châu Á cho Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, ông Kritenbrink có nhiều đóng góp cho sự thành công của chuyến thăm Mỹ của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng vào tháng 7/2015, và chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Barack Obama vào tháng 5/2016.
Trước khi trở thành người đứng đầu phái bộ ngoại giao Mỹ ở Việt Nam, chức vụ gần đây nhất của ông Kritenbrink là Cố vấn Cao cấp về Chính sách đối với Triều Tiên tại Bộ Ngoại giao Mỹ.