Đức Hồng Y Reinhard Marx, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Đức, đã bị chính quyền Việt Nam từ chối không cho phép đi thăm Giáo phận Vinh trong chuyến thăm Việt Nam hồi tuần rồi mà không giải thích lý do. Sự kiện mới nhất liên quan đến mối bang giao quốc tế một lần nữa làm dấy lên quan ngại về tình trạng tự do tôn giáo tại Việt Nam.
Chuyến thăm Việt Nam của Đoàn Hội đồng Giám mục Đức diễn ra từ ngày 9 – 16/1, theo lời mời của Hội đồng Giám mục Việt Nam.
Trong buổi tiếp Đoàn Hội đồng Giám mục Đức hôm 11/1, ông Nguyễn Thiện Nhân, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, được VTV dẫn lời nói “trong thời gian qua, Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn quan tâm và tạo mọi điều kiện để đồng bào Công giáo có điều kiện tham gia phát triển kinh tế, văn hóa xã hội, xây dựng và bảo vệ đất nước”.
Ông Nguyễn Thiện Nhân cũng mong muốn Đức Hồng Y Reinhard Marx, người đứng đầu Đoàn Hội đồng Giám mục Đức, “có tiếng nói” nhằm thúc đẩy hơn nữa quan hệ giữa Việt Nam và CHLB Đức cũng như Tòa thánh Vatican.
Theo đề nghị trong văn thư của Hội đồng Giám mục Việt Nam ngày 23/12/2015, Đoàn Hội đồng Giám mục Đức sẽ đến thăm một số giáo phận tại Việt Nam, trong đó có Giáo phận Vinh. Tuy nhiên, chính quyền Việt Nam đã đưa ra công văn không chấp nhận cho Đoàn Hội đồng Giám mục Đức đến thăm giáo phận này mà không nêu rõ lý do.
Your browser doesn’t support HTML5
Đức Hồng Y Reinhard Marx bị cấm đến giáo phận Vinh
Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp, Giám mục Giáo phận Vinh, nhận xét về vụ việc:
“Trên nguyên tắc hay trên tuyên truyền, Nhà nước hay thông tin chính thức thì nói Việt Nam có tự do tôn giáo, nhưng những chuyện nho nhỏ trên thực tế nhiều khi lại cho người dân thấy là phải chăng có điều ngược lại?”.
Trong thư gửi cho Ban Tôn giáo Chính phủ - Bộ Nội vụ Việt Nam, Tòa Giám mục Vinh đã yêu cầu cơ quan này giải thích rõ lý do từ chối, đồng thời nhắc nhở về việc tôn trong quyền tự do tôn giáo mà Hiến pháp và pháp luật Việt Nam đã ghi nhận. Nhưng cho đến nay, Tòa giám mục Vinh vẫn chưa nhận được câu trả lời nào từ Ban Tôn giáo Chính phủ.
Giáo phận Vinh từ trước tới nay vốn bị xem là một trong những “điểm nóng” tôn giáo tại Việt Nam.
Trong thời gian qua, nhiều vụ cưỡng chế đất đại của các giáo xứ trong Giáo phận Vinh do chính quyền địa phương thực hiện đã gặp phải sự phản kháng dữ dội của các giáo dân. Đây cũng là nơi có nhiều giáo dân Công giáo thường xuyên bị tấn công và đàn áp vì phát biểu chính kiến hay nói lên sự thật.
Gần đây nhất là vào ngày 31/12/2015, Linh mục Đặng Hữu Nam của Giáo xứ Phú Yên đã bị một nhóm côn đồ hành hung trên đường trở về nhà xứ sau khi đi khám bệnh, trước sự chứng kiến của công an. Linh mục Đặng Hữu Nam là người đã từng lên tiếng đòi công lý cho 14 thanh niên Công giáo và Tin lành bị bắt và bỏ tù, hay việc bảo vệ đất đai của Giáo hội Công giáo, ủng hộ các hoạt động nhân quyền.
Quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Tòa thánh Vatican gần đây được đánh giá là có nhiều cải thiện. Chính quyền Việt Nam lần đầu tiên cho phép Giáo hội Công giáo mở Học viện Công giáo sau nhiều năm cấm đoán. Các giới chức Việt Nam gần đây cũng đến Vatican để tăng cường quan hệ ngoại giao. Tuy nhiên vẫn còn nhiều vấn đề trên thực tế đã gây trở ngại không ít cho sự tiến triển trong mối quan hệ này.
Trong chuyến thăm Việt Nam kéo dài 8 ngày, Đức Hồng Y Marx khẳng định: “Không một tổ chức chính trị hay kinh tế nào có thể xâm hại tự do tôn giáo”.
Vị Hồng Y người Đức cũng đã có cuộc gặp với các nữ tu Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm ở TP.HCM, nơi nhà cầm quyền cũng đang cưỡng chế giải tỏa các trường học của nhà dòng để làm đường đi cho các dự án xây dựng hiện nay, mà không có sự đền bù thỏa đáng.
Đức Hồng Y Reinhard Marx năm nay 63 tuổi, là một trong 9 thành viên của Ủy ban cải cách, cố vấn của Đức Giáo Hoàng Phanxicô. Ông cũng là điều phối viên của Hội đồng Kinh tế Tòa thánh và là Chủ tịch Ủy ban các Giám mục thuộc Cộng đồng châu Âu.