Chuyến đi thăm lịch sử của Tổng thống Barack Obama đến Cuba ngày hôm qua đầy những lễ nghi và biểu tượng, nhưng những khác biệt sâu rộng giữa hai nước vẫn còn thấy rõ. Tổng thống Obama công khai nói về việc Hoa Kỳ ủng hộ nhân quyền trên đảo quốc này trong khi Chủ tịch Cuba Raul Castro mạnh mẽ phủ nhận là không có bất cứ tù nhân chính trị nào tại nước này. Thông tín viên Alberto Pimienta tường thuật từ Havana.
Tổng thống Barack Obama là khách danh dự tại buổi quốc yến ở Dinh Cách mạng tại Havana.
Đây là lần đầu tiên trong vòng 88 năm Cuba khoản đãi một vị tổng thống của Mỹ.
Sau khi gặp nhau vào sáng ngày hôm qua, Tổng thống Obama và Chủ tịch Raul Castro đã tham dự cuộc họp báo chung, một điều mà ông Casto không thường làm.
Tuy chuyến viếng thăm của tổng thống Obama có thể đánh dấu một giai đoạn mới, chia rẽ sâu sắc giữ hai nước vẫn còn rõ rệt. Tổng thống Barack Obama nói:
“Tôi luôn luôn nói rằng, sau hơn 5 thập niên rất khó khăn, mối quan hệ giữa hai chính phủ chúng ta sẽ không biến chuyển trong một sớm một chiều. Như Chủ tịch Castro đã chỉ rõ, chúng ta tiếp tục có những khác biệt rất sâu sắc -- trong đó có khác biệt về vấn đề dân chủ và nhân quyền.”
Một lần nữa ông Castro yêu cầu Mỹ trả lại Guantanamo cho Cuba và chấm dứt lệnh cấm vận Cuba. Những yêu cầu này khó có thể được đáp ứng với một quốc hội Mỹ do đảng Cộng hòa kiểm soát. Chủ tịch Raul Castro nói:
“Có nhiều việc có thể làm được nếu Hoa Kỳ dỡ bỏ lệnh cấm vận. Chúng tôi ghi nhận lập trường của Tổng thống Obama và chính quyền của ông chống lại lệnh cấm vận và những lời kêu gọi của ông yêu cầu quốc hội dỡ bỏ lệnh này. Những biện pháp gần đây của chính phủ ông có tính cách tích cực, nhưng vẫn chưa đủ.”
Tổng thống Obama cho biết ông nói với ông Castro về tình hình nhân quyền trên đảo quốc này.
“Tôi đã nói rõ là Hoa Kỳ sẽ tiếp tục lên tiếng cho dân chủ, trong đó có quyền của người dân Cuba để quyết định tương lai của mình. Chúng tôi sẽ lên tiếng hô hào cho các quyền con người phổ quát, trong đó có tự do ngôn luận, tự do hội họp và tự do tôn giáo. Thực vậy, tôi đang mong được gặp gỡ xã hội dân sự Cuba vào ngày mai và lắng nghe tiếng nói của họ.”
Theo các nhà bất đồng chính kiến tại Cuba, nạn bắt bớ giam giữ tùy tiện đã gia tăng trong năm qua.
Chủ tịch Castro đã trả lời như sau khi một nhà báo Mỹ hỏi ông về vấn đề tù nhân chính trị tại Cuba.
“Hãy đưa cho tôi danh sách các tù nhân chính trị, và tôi sẽ trả tự do tức thì cho những người này. Chỉ đề cập đến một danh sách. Tù nhân chính trị nào? Cho tôi một tên hay nhiều tên. Hay khi cuộc họp báo chấm dứt, bạn có thể đưa tôi danh sách các tù nhân. Nếu chúng tôi có những tù nhân chính trị này, trước khi trời tối, họ sẽ được trả tự do.”
Trong ngày đầu tiên tại Havana, Tổng thống Obama nói chuyện với các doanh nhân Cuba tại một nhà máy bia ở Havana…
Và đi thăm đài tưởng niệm Jose Marti.
Ngày hôm nay, một trong những phần gây tranh cãi nhiều nhất trong chuyến viếng thăm này sẽ diễn ra khi tổng thống Obama gặp gỡ các nhà bất đồng chính kiến Cuba.