Giới lãnh đạo của Ngân hàng Thế giới (WB), trong đó có nguyên Giám đốc điều hành Kristalina Georgieva, đã gây áp lực lên nhân viên để nâng hạng Trung Quốc trong báo cáo thường niên Doing Business 2018 (Môi trường kinh doanh các nước), theo một cuộc điều tra độc lập được công bố ngày 16/9.
Phúc trình do công ty luật WilmerHale soạn thảo theo yêu cầu của ủy ban đạo đức WB, nêu lên những quan ngại về ảnh hưởng của Trung Quốc tại Ngân hàng Thế giới và quyết định của bà Georgieva (nay là đương kim Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc Tế (IMF) cũng như của nguyên chủ tịch Ngân hàng Thế giới Jim Yong Kim.
Bà Georgieva nói bà không đồng ý “trên căn bản với những phát hiện và diễn giải” của phúc trình và đã thuyết trình cho hội đồng quản trị IMF.
Ngân hàng Thế giới hủy hoàn toàn bản báo cáo Doing Business về môi trường kinh doanh, nói rằng kiểm toán nội bộ và điều tra của WilmerHale đã nêu lên “các vấn đề đạo đức bao gồm lối hành xử của các cựu nhân viên Hội đồng Quản trị cũng như các nhân viên hiện tại và cựu nhân viên Ngân hàng Thế giới.”
Bộ Ngân khố Mỹ nói đang phân tích “những phát hiện nghiêm trọng.”
Phúc trình WilmerHale dẫn ra “áp lực trực tiếp và gián tiếp” từ các quan chức cao cấp trong văn phòng ông Kim hầu thay đổi phương pháp để tăng điểm số cho Trung Quốc. Báo cáo của hãng luật WilmerHale cho rằng việc này có phần chắc diễn ra theo chỉ đạo của ông Kim.
Phúc trình nói bà Georgieva và một cố vấn quan trọng là Simeone Djankov đã áp lực nhân viên để “thay đổi cụ thể các điểm dữ liệu của Trung Quốc” và tăng hạng của nước này vào thời điểm WB cần sự ủng hộ của Bắc Kinh để tăng vốn mạnh.
Thứ hạng của Trung Quốc “Doing Business 2018” công bố tháng 10/2017 tăng 7 hạng, đứng vị trí 78 sau khi có những thay đổi trong phương pháp dữ liệu, so với báo cáo dự thảo ban đầu.
“Doing Business” xếp hạng các nước căn cứ theo những qui định và môi trường pháp lý của họ, tạo điều kiện dễ dàng cho việc mở doanh nghiệp, tài chánh, hạ tầng cơ sở và những biện pháp về môi trường kinh doanh.
Những phát hiện nghiêm trọng
Phúc trình được đưa ra gần hai năm sau khi bà Georgieva nhận nhiệm vụ là người đứng đầu IMF và không lâu trước cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu lớn nhất trong 76 năm lịch sử của IMF do đại dịch COVID-19 gây ra.
Gia tăng vốn
Phúc trình nói việc thúc đẩy nâng hạng Trung Quốc diễn ra trong lúc quản trị ngân hàng “bận rộn với những cuộc thương thuyết nhạy cảm” về việc tăng vốn và trong lúc Trung Quốc thất vọng về điểm số thấp hơn kỳ vọng.
Phúc trình của WilmerHale nói “văn hóa độc hại” và “lo sợ bì trả thù” bao trùm báo cáo “Doing Business 2018” và rằng các thành viên trong đội ngũ làm báo cáo “cảm thấy không thể thách thức lệnh của Chủ tịch hay Tổng giám đốc điều hành WB mà không có nguy cơ mất việc.”