Sự chia rẽ thay vì đoàn kết là yếu tố ngự trị Đại hội Toàn quốc Đảng Cộng hòa hôm thứ Năm, giữa lúc những lời chỉ trích của Thượng nghị sĩ Ted Cruz thuộc bang Texas, đối với ông Donald Trump, người được đề cử làm ứng cử viên Tổng Thống của Đảng Cộng hòa, lan sang ngày cuối cùng của sự kiện kéo dài 4 ngày này.
Nói chuyện trước phái đoàn tiểu bang nhà của ông hôm thứ Năm tại đại hội đảng tại thành phố Cleveland miền Bắc nước Mỹ, ông Cruz nói ông sẽ không bầu cho ứng cử viên Đảng Dân chủ Hillary Clinton, nhưng ông từ chối, không cho biết liệu ông có bầu cho ông Trump hay không.
“Tôi không có thói quen ủng hộ người đã bôi nhọ vợ và cha tôi.” Ông Cruz nói thêm rằng ông từ chối, không hành động như một “chú cún ngoan” và nói “Cảm ơn bạn rất nhiều vì đã lăng mạ vợ tôi và cha tôi”.
Trong chiến dịch vận động đầy khó khăn để được Đảng Cộng hòa đề cử làm ứng cử viên đại diện cho đảng ra tranh chức Tổng Thống, ông Trump đã phát động các cuộc tấn công nhắm vào vợ ông Cruz, bà Heidi, và cha của ông Cruz, Rafael Cruz.
Đáp lại chỉ trích của ông Cruz, ông Trump nói trên trang Twitter của ông rằng đoàn kết vẫn thắng trong nội bộ Đảng Cộng hòa. Ông viết: “Ngoại trừ một nhóm nhỏ những người chịu thất bại nặng nề làm họ bối rối, đảng rất đoàn kết. Rất nhiều yêu thương tại đại hội.”
Ông Cruz là một trong những đối thủ cuối cùng trong cuộc chạy đua gay gắt để giành sự đề cử của Đảng Cộng hòa, trong đó ông Trump gọi ông là “ông Ted nói dối.”
Nhưng như đa số các ứng viên Đảng Cộng hòa trong cuộc đua này, ông đã xuất hiện tại đại hội đảng ở Cleveland, bang Ohio để ngỏ lời trước các giới chức đảng và hàng triệu người theo dõi trên truyền hình.
Ông Cruz bị la ó
“Đối với những người đang lắng nghe, xin quý vị đừng ở nhà vào tháng 11 này. Hãy đứng dậy và nói lên tiếng nói của mình, hãy biểu quyết theo lương tâm của quý vị. Hãy bầu cho các ứng cử viên có tên trong liên danh, từ dưới lên trên, những người mà quý vị tin sẽ bảo vệ tự do của chúng ta, và sẽ trung thành với Hiến Pháp Mỹ.”
Ngay sau đó, những người đại diện bang New York hô lớn để át giọng ông Cruz khi ông đang phát biểu, và đòi ông loan báo ông hậu thuẫn cho người được đảng đề cử.
Ông Cruz trả lời: “Tôi cảm tạ sự nhiệt tình của phái đoàn New York.”
Những la ó phản đối lại được thay thế bằng những lời hoan hô sau khi ông Cruz bước xuống bục, ngay giữa lúc ông Trump xuất hiện ở đâu đó khác trong hội trường.
Ông Trump đáp lại sau đó trên trang Twitter.
“Ồ, Ted Cruz bị la ó và bị đẩy ra khỏi sân khấu, không tôn trọng lời cam kết! Tôi có thấy bài diễn văn của ông ấy trước đó 2 giờ, nhưng cứ để cho ông ấy đọc. Chả có gì quan trọng!”
Ông Trump sẽ phát biểu
Ông Trump sẽ đọc bài diễn văn của ông trong ngày cuối cùng của đại hội.
Trước khi đọc diễn văn, ông dành một cuộc phỏng vấn cho báo New York Times, trong đó ông nói ông sẽ xếp thứ tự ưu tiên cho các nhu cầu quốc gia.
Ông nói: “Chúng ta sẽ chăm lo cho đất nước này trước khi lo lắng tới mọi người khác trên thế giới.”
Khi được hỏi về âm mưu đảo chánh tuần trước ở Thổ Nhĩ Kỳ, ông Trump ca ngợi Tổng Thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan.
Theo bản viết lại cuộc phỏng vấn của tờ Times, ông Trump nói:
“Vụ đảo chính không hề xảy ra. Đảo chính đã thất bại, và dựa trên sự thật đó, tôi cho rằng ông có công trong việc lật ngược tình thế. ”
Ông Trump còn nói ông rất hâm mộ người Kurd, và bày tỏ mong muốn thấy sự đoàn kết giữa họ với chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ, một điều mà ông cho là khả thi với các cuộc thương thuyết.
Ông Trump nói: “Nếu tôi được trao cơ hội để làm điều đó, nghĩa là nếu tôi thắng, chúng tôi sẽ có những buổi họp với nhau.”
Phát biểu của ông Pence
Phần phát biểu chủ yếu tại đại hội hôm thứ Tư là phần phát biểu của Thống đốc Indiana Mike Pence, người được ông Trump chọn làm ứng cử viên Phó Tổng Thống. Ông Pence tự coi ông là một người có thể cân bằng liên danh với ông Trump.
Ông Pence nói: “Ông Trump là người có cá tính mạnh, một phong thái đầy màu sắc và có sức thu hút, thế cho nên tôi đoán rằng ông ấy đang tìm một thế cân bằng nào đó cho liên danh của ông.”
Ông Pence cũng tung ra những lời đả kích nhắm vào đối thủ của hai ông bên Đảng Dân chủ, bà Hillary Clinton.
Ông nói: “Vào đúng lúc nước Mỹ đang mong chờ một điều gì mới, lạ, thì đảng kia đáp ứng lại bằng một nghị trình lỗi thời, và một tên tuổi mà ai cũng đoán được. Người dân thuộc cả hai đảng đang nóng lòng chờ thay đổi, sẵn sàng phá vỡ các khuôn thước cũ ở Washington, mà các thành viên Đảng Dân Chủ lại đang chuẩn bị tiến cử một nhân vật đại diện cho tất cả những gì mà nước này coi là nhàm chán.”