Dân biểu Liên bang Hoa Kỳ Chris Smith vừa chỉ trích bộ ngoại giao nước này vì đã “nương tay” đối với Việt Nam trong Báo cáo nạn buôn người 2024. Ông cũng bày tỏ quan ngại rằng những cân nhắc về địa chính trị “đang lấn át” mối quan ngại về nhân quyền.
Phát biểu tại phiên điều trần đánh giá Báo cáo nạn buôn người (TIP) 2024 của Bộ Ngoại giao Mỹ do Uỷ ban Đối ngoại Hạ viện tổ chức hôm 9/7, Dân biểu Smith bày tỏ lo ngại về việc bộ này dung thứ Việt Nam khi Hà Nội chỉ bị xếp hạng Cấp độ 2 bất chấp “những vi phạm nhân quyền nghiêm trọng”.
“Việt Nam bị cho là đã cung cấp thông tin sai lệch cho Hoa Kỳ. Bất cứ điều gì thấp hơn Cấp độ 3 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đều chẳng khác gì một phần thưởng cho sự lừa dối của Đảng Cộng sản Việt Nam và làm suy yếu uy tín cũng như tính khách quan trong công việc của Chính quyền Biden về Báo cáo nạn buôn người”, ông Smith, Chủ tịch Tiểu ban Nhân quyền Toàn cầu của Hạ viện, tác giả của 5 đạo luật chống nạn buôn người, phát biểu.
“Việt Nam không có lý do xác đáng để được nâng cấp từ Danh sách Theo dõi Cấp độ 2 lên Cấp độ 2”, Dân biểu Smith, chủ tọa phiên điều trần hôm 9/7, nhấn mạnh.
Cũng trong cùng ngày, ông Smith đưa ra một tuyên bố trên trang web: “Thật đáng lo ngại khi thấy Việt Nam bị xếp hạng Cấp độ 2 thật sai lầm, trong khi hành động của họ đáng bị xếp hạng Cấp độ 3”.
Như VOA đã đưa tin, ngày 24/6/2024, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ công bố phúc trình về Nạn buôn người. Trong đó, Việt Nam được đưa lên Cấp độ 2 (Tier 2) và được đưa ra khỏi Danh sách Theo dõi.
Phản hồi yêu cầu bình luận của VOA về phát biểu trên của Dân biểu Smith, một người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hôm 12/7 cho hay qua email rằng bộ này “đã xem xét và xác minh cẩn thận thông tin từ nhiều nguồn khác nhau” khi đưa ra đánh giá trong Báo cáo nạn buôn người hàng năm.
“Dựa trên việc xem xét toàn diện dữ liệu được cung cấp từ tất cả các nguồn, chúng tôi tin tưởng vào tính chính xác của báo cáo trong phần viết về Việt Nam”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết thêm.
Bộ Ngoại giao Mỹ lập luận rằng Chính phủ Việt Nam dù chưa đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn tối thiểu về xóa bỏ nạn buôn người nhưng đã có “những nỗ lực đáng kể để thực hiện điều đó”. Chính phủ Việt Nam đã thể hiện nỗ lực tổng thể ngày càng tăng so với kỳ báo cáo trước; do đó Việt Nam được nâng lên Cấp độ 2, người phát ngôn nói thêm.
Đại diện cho Bộ Ngoại giao Mỹ tại phiên điều trần, bà Cindy Dyer, Đại sứ lưu động của Hoa Kỳ về Giám sát và Chống nạn buôn người, nêu ý kiến: “Việt Nam ở trong tình trạng là không thể tiếp tục nằm trong Danh sách Theo dõi Cấp độ 2, vì vậy năm nay họ phải lên hạng hay phải xuống hạng”.
Bà Dyer nói rằng khi đánh giá từ nhiều khía cạnh, nhận thông tin nhiều nguồn khác nhau, “[Việt Nam] đã tiến bộ so với năm ngoái”, và nhận định rằng nước này “đáng được nâng hạng thay vì bị xuống hạng”.
Trong phần phản biện của mình, ông Smith cho rằng cả năm ngoái và năm nay lẽ ra Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ phải xếp hạng Việt Nam ở Cấp độ 3.
“Tôi lo ngại rằng những cân nhắc về địa chính trị đang lấn át quan ngại về quyền con người”, ông Smith nói, sau khi ông nhắc đến một bản tin của Reuters hồi tháng trước về việc đang có các nghi vấn “về sự trung thực và chính xác trong cách Hà Nội cung cấp thông tin cho chúng ta”.
Bộ Ngoại giao Việt Nam chưa phản hồi ngay khi VOA đưa ra yêu cầu bình luận.
Hồi đầu tháng này, hôm 4/7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng nói trong một cuộc họp báo rằng Việt Nam "hoan nghênh Mỹ đã có đánh giá khách quan về kết quả tích cực của Việt Nam trong công tác phòng, chống mua bán người" và mong muốn hai nước “tiếp tục hợp tác chặt chẽ, tăng cường trao đổi, đối thoại nhằm đánh giá toàn diện, tích cực về những nỗ lực, thành tựu của Việt Nam trong phòng, chống mua bán người, phù hợp với tinh thần của mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Mỹ".