Trung Quốc có thể sẽ tiến hành tập trận vào tuần tới gần Đài Loan, lấy cớ Phó Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức quá cảnh tại Mỹ để đe dọa cử tri Đài Loan trước cuộc bầu cử vào năm tới và khiến họ ‘sợ chiến tranh’, các quan chức Đài Loan cho biết.
Việc quá cảnh Mỹ của ông Lai, người hiện đang dẫn đầu các cuộc thăm dò trong cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan vào tháng Một năm sau, đã khiến Bắc Kinh tức giận. Mỹ nói việc quá cảnh này là bình thường và Trung Quốc không có lý do gì để hành động ‘khiêu khích’.
Bắc Kinh có thể tiến hành tập trận giống như những gì họ đã làm hồi tháng Tư để ‘đe dọa quân sự’ cử tri Đài Loan cũng như các nước trong khu vực, theo các quan chức nắm rõ vấn đề vốn từ chối tiết lộ danh tính do tính nhạy cảm của vấn đề.
“Rất có thể họ sẽ sử dụng việc này như một cái cớ và loan báo ‘các cuộc tập trận’ xung quanh eo biển Đài Loan,” một trong những nguồn tin, một quan chức cấp cao nắm rõ kế hoạch an ninh của Đài Loan, cho biết.
“Họ muốn tạo ra nỗi sợ chiến tranh và khiến người dân Đài Loan bỏ phiếu theo ý họ,” quan chức này nói.
Ông Lại sẽ dừng chân ở New York vào ngày 12/8 trên đường đến Paraguay và sau đó trên đường về nước ông sẽ ghé qua San Francisco vào ngày 16/8. Ông đến Paraguay, quốc gia vẫn có quan hệ ngoại giao với Đài Loan, để dự lễ nhậm chức của tổng thống mới.
Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ hồi tháng trước cho biết ‘ưu tiên’ của nước ông là ngăn chuyến đi này, mặc dù không đưa ra chi tiết.
Trung Quốc đặc biệt không ưa ông Lại, người từng gọi mình là ‘người nỗ lực dành độc lập cho Đài Loan’. Ông Lai đã nhiều lần phát biểu trong khi tranh cử rằng ông không tìm cách thay đổi hiện trạng.
Quan chức Đài Loan giấu tên cho biết Bắc Kinh có thể ‘nâng’ quy mô các cuộc ‘tuần tra sẵn sàng chiến đấu’ gần Đài Loan mà Giải phóng Quân Nhân dân Trung Quốc đã tổ chức thường xuyên trong những tháng gần đây bằng cách triển khai tàu chiến và máy bay đến gần hòn đảo.
Các cuộc tập trận có thể bắt đầu ngay sau khi ông Lại dừng chân ở San Francisco và có thể nằm trong cuộc tập trận thường niên sắp tới của Bộ Tư lệnh Mặt trận phía Đông của Trung Quốc, vốn phụ trách hoạt động quân sự trong khu vực, quan chức này dẫn một phân tích tình báo cho biết.
Cả Đài Loan và Hoa Kỳ đều không cho biết chi tiết về lịch trình của ông Lại trong các chặng quá cảnh.
Ba nguồn tin tại Mỹ nói với Reuters rằng chính quyền Biden không muốn làm ầm ĩ về chuyến đi của ông Lại để không gây căng thẳng trên eo biển Đài Loan trước cuộc bầu cử, cũng như duy trì xung lực mới có được từ các cuộc tiếp xúc với các quan chức cấp cao của Trung Quốc.
Đài Loan tin rằng quy mô của các cuộc tập trận có thể nhỏ hơn so với hồi tháng Tư, quan chức Đài Loan cho biết.
Tuy nhiên, máy bay chiến đấu hoặc tàu chiến của Trung Quốc vẫn có thể băng qua đường trung tuyến của eo biển Đài Loan và đến gần khu tiếp giáp của hòn đảo là 24 hải lý, theo quan chức này và một quan chức khác nắm về vấn đề này.
“Chúng tôi đã thực hiện tất cả các công tác chuẩn bị,” quan chức đầu tiên nói.
Truyền hình nhà nước Trung Quốc trong tháng này đã chiếu một phim tám tập về Giải phóng Quân Nhân dân, trong đó có tập nói về Đài Loan.
Trong một tập phim, một sĩ quan trên chiến hạm Trung Quốc, dường như phát cảnh báo cho tàu Đài Loan, nói: “Cái gọi là đường 24 hải lý của các người là không tồn tại.”